In België ontstond enkele jaren geleden een opleiding die de kloof moest dichten tussen de leefwereld van mensen in armoede en de ‘systeemwereld’ van de organisaties met wie zij te maken hebben. Nu is deze opleiding overgewaaid naar ons land. Ervaringsdeskundige Heidi van der Laan is er enthousiast over
MULTIFILE
Een op vijf Nederlandse jongeren kampt met geldzorgen (Unicef, 2022). Professionele jongerenwerkers ervaren in hun werk in de sociale frontlinie hoe dit een risico vormt voor ontwikkelkansen voor deze jongeren. Zij willen vanuit deze urgentie meer voor jongeren in (dreigende) armoede en/of met (dreigende) schulden kunnen betekenen. In veel gemeenten hebben jongerenwerkers een opdracht in armoedebestrijding en schuldenpreventie (A&S) door onder andere te signaleren en jongeren te ondersteunen en participatiemogelijkheden te bieden. Dit doen zij bijvoorbeeld via geldlessen op school, informele gesprekjes op straat of individuele begeleiding bij beginnende schulden. Tussen gemeenten bestaan grote verschillen in het type aanbod (diensten en projecten) dat het jongerenwerk biedt gericht op A&S. Uit verschillende werkveldsessies blijkt dat jongerenwerkers hierdoor niet goed weten welk aanbod ze kunnen inzetten op A&S. Daarnaast lukt het ze niet om tijdig genoeg deze jongeren passende ondersteuning te bieden, terwijl ze de problemen zien toenemen. Er is weinig met onderzoek onderbouwde kennis voorhanden die jongerenwerkers hierbij kan ondersteunen. Jongerenwerkers uit 15 organisaties hebben de lectoraten Youth Spot en Armoede interventies van de HvA gevraagd om een gezamenlijk leer- en onderzoeksproces te starten. Dit handelingsonderzoek beoogt in kaart te brengen met welk aanbod jongerenwerkers werken aan A&S en hoe zij dit aanbod en bijbehorend methodisch handelen verder kunnen versterken zodat dit (duurzaam) kansen biedt voor jongeren (10-27 jaar) die opgroeien in (dreigende) armoede en/of met (dreigende) schulden. Aan het eind van dit project hebben jongerenwerkers onderbouwde handelingsperspectieven waarmee zij hun inzet op A&S kunnen versterken. Belangrijkste eindproducten zijn 1) een onderbouwd raamwerk van het A&S-jongerenwerkaanbod incl. bijbehorend methodisch handelen van jongerenwerkers; 2) een praktijkbundel 3) wetenschappelijke artikelen en 4) een breed gedragen manifest om de stem van de deelnemers aan het onderzoek richting beslissers en stakeholders te versterken.
Platform Stad en Wijk (PLTFM.01.012) is een samenwerkingsverband van lectoraten welke door middel van praktijkgericht onderzoek inzicht verschaffen in en oplossingen aandragen voor maatschappelijke vraagstukken in stad en wijk. Thema’s die aan de orde komen zijn onder andere armoedebestrijding, burgerkracht, gezondheid, integratie, samenleven, maatschappelijke participatie en veiligheid. Daarnaast onderzoeken en ondersteunen de lectoraten innovatieve aanpakken in het sociaal domein (kunst, onderwijs, sport, welzijn, wonen, zorg). Dankzij deze kennisontwikkeling leveren de lectoraten een bijdrage aan de bevordering van participatie en veerkracht in steden en wijken. Het doel van het platform is om multidisciplinair, praktijkgericht onderzoek te stimuleren rond de genoemde stedelijke thema’s, het liefst vanuit een stedenvergelijkend perspectief. Daarnaast richt het platform zich op de verdere kennisverspreiding van belangrijke onderzoeksresultaten en op kennisuitwisseling met de beleidspraktijk, het onderwijs en tussen de lectoraten. Zowel op het gebied van inhoudelijke vraagstukken als methodologie willen we samenwerken.
Door de sterk gestegen energieprijzen wordt een steeds groter aantal huishoudens in Nederland geconfronteerd met ‘energiearmoede’. Een groot deel van de huidige overheidsmaatregelen voor het beperken van energiearmoede zijn erg generiek (energieprijzenplafond, energietoeslag) en bereiken vaak de doelgroepen die het echt nodig hebben onvoldoende. Daarnaast zien we mensen die in energiearmoede leven vaak te maken hebben met andere maatschappelijke problemen (gezondheidsproblemen, werkloosheid, sociale isolatie en armoede). Het sociale domein is vaak beter in staat om deze doelgroep wel te bereiken. Ook zien we dat organisaties zoals energiecoöperaties zich met energiearmoede bezighouden. Zij zijn wendbaar, geworteld in buurten en hebben een andere verhouding tot de doelgroep en organisaties. Zij hebben minder slagkracht en financiële en logistieke capaciteit en mogelijk een hogere sociale capaciteit, hoewel ook zij net als anderen uit de energietransitie, nauwelijks directe toegang hebben tot de doelgroep. De innovatievraag is als volgt geformuleerd: “Hoe kan een doeltreffende bedrijfsmatige aanpak voor energiearmoedebestrijding via het sociale domein, met de voedselbank als casus, worden ontwikkeld?” De partners in dit project zijn de Hogeschool Utrecht, Energie-U, JMA en Stichting Voedselbank Rivierenwijk. De beoogde resultaten zijn een businessplan voor een doeltreffende energiearmoede aanpak via de voedselbank, een creatief ontwerp voor het betrekken van het sociaal domein in deze aanpak, en een communicatiestrategie om de doelgroep te bereiken. De resultaten en een (impact) evaluatie worden vastgelegd in een publicatie. In het project worden studenten van verschillende opleidingen van de Hogeschool Utrecht betrokken.
