In dit onderzoeksrapport staat het maatschappelijk vastgoed van de gemeente Emmen centraal. De gemeente Emmen staat voor de keuze of zij haar maatschappelijk vastgoed moet gaan verkopen of niet.Dit onderzoek is uitgevoerd via een indirecte opdrachtgever. Deze indirecte opdrachtgever is een aanspreekpunt voor de gemeente Emmen en voor het onderzoeksteam. In het onderzoek wordt voor de gemeente Emmen onderzocht welke mogelijke manieren er zijn om haar maatschappelijk vastgoed te verkopen, waarbij zij haar invloed behoud. De centrale vraag zal volledig beantwoord worden door alle informatie die door kwalitatieve methoden verzameld is.Het doel van het onderzoek is, een passende manier voor de gemeente Emmen vinden om haar maatschappelijk vastgoed te verkopen met behoudt van invloedsmogelijkheden. De probleemstelling van het onderzoek is als volgt samengesteld:“Welke mogelijkheden heeft de gemeente Emmen tot haar beschikking, om ervoor te zorgen dat na verkoop van haar maatschappelijk vastgoed, haar invloed deels behouden kan blijven?”.Studentonderzoek in het kader van het thema Leefomgeving.
Het belang van maatschappelijk vastgoed wordt steeds groter. Overheden en marktpartijen kijken door de toenemende bezuinigingen steeds kritischer naar de rol van het maatschappelijk vastgoed. De partijen overwegen of zij maatschappelijk vastgoed willen aanhouden of afstoten. Maar wat wordt er precies onder maatschappelijk vastgoed verstaan? Het internationale databankbedrijf Investment Property Databank (IPD), en in het bijzonder de IPD Benelux, hanteert als definitie dat alles wat in eigendom is van de gemeente, maatschappelijk vastgoed is. In dit hoofdstuk wordt uitgegaan van de definitie van de IPD Benelux.
Dit artikel bevat de resultaten van het onderzoek Barometer Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed 2012 en is uitgevoerd door het Kenniscentrum NoorderRuimte van de Hanzehogeschool Groningen in opdracht van het lectoraat Maatschappelijk Vastgoed. Onder begeleiding van mevrouw drs. Wilma Wolf en mevrouw drs. Annette Tjeerdsma, beide docent/onderzoekers, zijn de interviews afgenomen door studenten van de opleiding Vastgoed & Makelaardij.
Woningcorporaties (woco’s) trachten een bijdrage te leveren aan een duurzaam gedreven, volledig circulaire economie in 2050. Daartoe voeren zij tools in zoals kennis over circulair bouwen of ketensamenwerking. Die verzameling tools wordt in dit onderzoek levenscyclusdenken genoemd. Het invoeren van levenscyclusdenken vraagt om een systemische verandering die complex is en transdisciplinair en praktische veranderingen op alle hiërarchische lagen binnen de woco. Daartoe is een dialoog nodig tussen die lagen, die momenteel ontbreekt. Dit leidt tot de onderzoeksvraag: Op welke wijze kan binnen de interne keten van woningcorporaties de dialoog worden gefaciliteerd over het structureel invoeren van levenscyclusdenken? Binnen het consortium van woningcorporaties (Wonion, Mitros), partners (HEMUBO, Van Wijk Vastgoedonderhoud) en experts (dr. ir. Ad Straub en Gijs van Mil) ontsluiten we een dialoog tussen projectleider, asset manager, directie en/of beleids- of strategiemedewerker en financiën over de gevolgen van levenscyclusdenken op de interne organisatie van woningcorporaties. Vervolgens wordt onderzocht of SNA als basis kan dienen voor een dialoogtool die in een groter onderzoek kan worden doorontwikkeld. De beoogde resultaten zijn: 1) Een leer- en bewustwordingsproces onder beroepsprofessionals uit verschillende hiërarchische lagen en afdelingen van woco’s door het openen van de dialoog over de betekenis van levenscyclusdenken in hun werkpraktijk; 2) Een visuele omschrijving (SNA) van de complexiteit van levenscyclusdenken bij woco’s; 3) Netwerkvorming en vraagarticulatie voor het opstarten van een groter project (bijv. RAAK-Publiek) waarin de bredere productieketen wordt meegenomen; 4) Een digitaal prototype (app) dat woco’s in staat stelt zelf een SNA te maken om de dialoog op gang te brengen. Naast doorwerking in onderzoek werkt het project direct door in de onderwijspraktijk van de HU-Master of Urban Area Development. De hierboven genoemde woningcorporaties zijn opdrachtgever voor masterstudenten. Het activiteitenplan is gekoppeld aan de looptijd van de cursus “Strategisch beheer”.
