Dit lesmateriaal heeft tot doel de leerlingen meer bewust te maken van nut en noodzaak van biodiversiteit en zetten aan tot systeemdenken. Dit op onze schoolterreinen, in productiesystemen en in het stedelijk gebied. Leerlingen gaan deels zelf aan de slag met opdrachten binnen en buiten het schoollokaal. Het schoolterrein is hun onderzoeksgebied. Deze lessenserie heeft Leren voor Duurzame ontwikkeling (LvDO) en de Whole School Approach (WSA) als uitgangspunt voor het gebruikte didactisch model. Onderzoekend leren wordt gestimuleerd, alsmede eigen handelingsperspectief versterkt. Deze lessen zijn van toepassing in lessen Groene Productie (profielmodule 1) en Vergroening Stedelijke Omgeving (profielmodule 3), als PGP project, maar ook zijn ze zeer geschikt voor de lessen biologie (ecologie). Tevens sluit dit thema aan op diverse keuzevakken binnen het vmbo. Aanvullende trefwoorden: vegetatie, bodemdieren, nachtvlinders, inventarisatie, monitoring, onderzoekend leren, biodiversiteit, ecosysteemdiensten, biologie/ecologie, Whole School Approach (WSA), Leren voor Duurzame Ontwikkeling (LvDO), vmbo onderbouw, vmbo bovenbouw. Deze uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met “Lectoraat Ecologisch Wijs, Insecten en Maatschappij” (NIOO) en Aeres Hogeschool Wageningen en de Vlinderstichting. Voor meer informatie en deelname aan het project kunt u contact opnemen met Marlies Beukenkamp via rewilding@aeres.nl. Bijbehorend: Biodiversiteit docentenhandleiding VMBO onderbouw Het bijbehorende lesmateriaal bovenbouw: Rewilding VMBO bovenbouw.
DOCUMENT
Dit lesmateriaal heeft tot doel de leerlingen meer bewust te maken van nut en noodzaak van biodiversiteit en zetten aan tot systeemdenken. Dit op onze schoolterreinen, in productiesystemen en in het stedelijk gebied. Leerlingen gaan deels zelf aan de slag met opdrachten binnen en buiten het schoollokaal. Het schoolterrein is hun onderzoeksgebied. Deze lessenserie heeft Leren voor Duurzame ontwikkeling (LvDO) en de Whole School Approach (WSA) als uitgangspunt voor het gebruikte didactisch model. Onderzoekend leren wordt gestimuleerd, alsmede eigen handelingsperspectief versterkt. Deze lessen zijn van toepassing in lessen Groene Productie (profielmodule 1) en Vergroening Stedelijke Omgeving (profielmodule 3), als PGP project, maar ook zijn ze zeer geschikt voor de lessen biologie (ecologie). Tevens sluit dit thema aan op diverse keuzevakken binnen het vmbo. Aanvullende trefwoorden: vegetatie, bodemdieren, nachtvlinders, inventarisatie, monitoring, onderzoekend leren, biodiversiteit, ecosysteemdiensten, biologie/ecologie, Whole School Approach (WSA), Leren voor Duurzame Ontwikkeling (LvDO), vmbo onderbouw, vmbo bovenbouw. Deze uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met “Lectoraat Ecologisch Wijs, Insecten en Maatschappij” (NIOO) en Aeres Hogeschool Wageningen en de Vlinderstichting. Voor meer informatie en deelname aan het project kunt u contact opnemen met Marlies Beukenkamp via rewilding@aeres.nl. Bijbehorend lesmateriaal leerlingen: Biodiversiteit leerlingmateriaal VMBO onderbouw. Het bijbehorende lesmateriaal bovenbouw: Rewilding VMBO bovenbouw.
DOCUMENT
Inaugurele rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van lector Martijn van der Heide aan Hogeschool Van Hall Larenstein, 23 januari 2025. Het lectoraat 'Biodiversiteit in het landelijk gebied' streeft naar een ruimtelijke inrichting van het landelijk gebied waarin een duurzame landbouw en biodiversiteitsherstel hand in hand gaan. Een toekomst waarin boeren niet alleen als voedselproducenten worden gezien, maar ook als beheerders van het platteland, leveranciers van ecosysteemdiensten en beschermers van biodiversiteit én daar ook voor beloond worden. Door integratie van ecologische kennis met sociaal-economische inzichten, wil het lectoraat bijdragen aan een duurzaam en toekomstbestendig landelijk gebied, waarin biodiversiteit floreert, boeren een toekomstperspectief hebben en de brede welvaart wordt versterkt.
DOCUMENT
Het doel van dit onderzoek is om meer informatie te verzamelen, inzichtelijk te maken en beschikbaar te stellen waarmee paardenhouders geholpen worden om meer bij te kunnen dragen aan het vergroten van de biodiversiteit op hun terreinen. Met behulp van de adresgegevens van de 58 maneges van de federatie paardrijden gehandicapten (FPG) is doormiddel van GIS analyse inzichtelijk gemaakt wat de ligging van deze paardenhouders in Nederland is in relatie tot natuur, subsidiabele gebieden, bebouwing en bodemgebruik. Het beleid en de subsidieregelingen voor inrichting en beheer van natuur volgen uit literatuuronderzoek. Er is aangegeven waar deze informatie te vinden is.Uit het onderzoek is gebleken dat de FPG maneges in de buurt liggen van zowel bebouwing als natuur en subsidiabele gebieden. Er zijn vier soorten subsidies: natuurbeheer, agrarisch natuurbeheer, investeringsmaatregelen en functiewijzigingen. Voor de subsidie agrarisch natuurbeheer moet het grondgebruik agrarisch zijn en dit geldt slechts voor 22 procent van de FPG maneges.
DOCUMENT
De Brabantse Biodiversiteitsmonitor probeert op basis van zogeheten KritischePrestatie Indicatoren of ‘KPI’s de duurzaamheid van agrarische bedrijveninzichtelijk te maken. Op die manier krijgen ondernemers een objectief‘dashboard’ met meetbare doelstellingen om te sturen richting een beterebiodiversiteit. Dit onderzoek legt de KPI-scores van een aantal melkveehouderijbedrijvennaast aantallen broedvogels en vlinders en ook naast bodemenwaterkwaliteit. Er bestaat een aantal (zwakke) positieve verbanden tussende scores op KPI’s en biodiversiteit. Dit onderzoek laat daarmee eenvoorzichtig verband zien tussen de KPI’s en biodiversiteit. Daarnaast leverthet aanknopingspunten voor verdere aanscherping van dit beleidsinstrument.
MULTIFILE
Kruidenrijk grasland biedt kansen voor de boeren en biodiversiteit. In dit webinar legt Anne Jansma, Hogeschool Van Hall Larenstein, uit welke typen kruidenrijke graslanden er zijn, voor welke doelen zij ingezet kunnen worden en wat de meerwaarde voor de bedrijfsvoering en de biodiversiteit is. Daarnaast wordt uitgelegd hoe kruidenrijk grasland ingezaaid kan worden en beheerd.
DOCUMENT
Hogeschool Van Hall Larenstein focust met onderwijs en praktijkgericht onderzoek op het realiseren van transities met betrekking tot landbouw, voedsel, water, klimaat en leefomgeving. De klimaat-, biodiversiteit- en wateropgaven in Nederland hebben onvoldoende voortgang, omdat we vastzitten in het bestaande landbouwsysteem. De kosten die zijn gekoppeld aan transformatie naar een eigentijds, volhoudbaar landbouwsysteem worden onterecht bij de boer neergelegd. We komen hierdoor niet in transitie.
DOCUMENT
Met een groeiende bevolking, verstedelijking en biodversiteitsverlies werken veel steden aan het vergroenen van de leefomgeving. Het vergroenen van de leefomgeving heeft zowel positief meetbare fysieke en psychologische effecten op burgers en heeft anderzijds als doel om het biodiversiteitsverlies tegen te gaan doordat het doelt om ‘nieuwe’ ruimte voor de natuur te creëren in steden. Een strategie bij deze stedelijke vergroening is de ‘reconciliation ecology’ wat doelt op huidige locaties voor menselijk gebruik zo aan te passen dat ze voldoen aan de habitatseisen van een grote variatie van inheemse soorten. Één van de ontwikkelingen binnen deze strategie is de natuurlijke speeltuin. Speeltuinen zijn mogelijk nog een onbenutte kans om steden verder te vergroenen. Echter is er nog weinig tot geen informatie beschikbaar over de aanwezige natuur in een speeltuinen. Dit afstudeeronderzoek van Bas Kolthof, ondersteund door Sander Bliekendaal en Leo van der Sluis, betreft daarom een pilot onderzoek naar de biodiversiteit in Almeerse speeltuinen. Het doel van dit onderzoek is het in kaart brengen van enkele groepen bestuivers en soorten broedvogels, naast de ondergrond en vegetatiestructuur, in verschillende categorieën van speeltuinen.
DOCUMENT
In het project Winst & Weidevogels is samen met collectieven en melkveehouders gewerkt aan meer biodiversiteit en het behoud van weidevogels. In deze brochure is de kennis, ervaring en onderzoek zoveel mogelijk gebundeld. Het levert aanbevelingen voor de praktijk.
DOCUMENT
Dit rapport is geproduceerd door het lectoraat Duurzame Paardenhouderij en Paardensport van Hogeschool Van Hall Larenstein. De inhoud biedt algemene handvatten over het inrichten van biodiverse en paardvriendelijke paardenhouderijen, met aandacht voor landschapskwaliteit en bedrijfsvoering.
DOCUMENT