Deze publicatie is de eerste in een reeks van het project 'Collectief aan de slag met participatie' van het fieldlab Nieuw-West, een onderdeel van het speerpunt Urban Management van de Hogeschool van Amsterdam.
Het begrip ‘teacher leader’ duikt steeds vaker op, in publicaties, masteropleidingen en (boven)bestuurlijke professionaliseringstrajecten. Het verwijst naar leraren die rollen op zich nemen die de eigen lespraktijk overstijgen en een bijdrage leveren aan onderwijsontwikkeling en onderwijskwaliteit. Die rollen bieden steeds meer leraren een aantrekkelijke carrièremogelijkheid. Teacher leadership zou je kunnen vertalen als leiderschap van leraren, maar een echt mooi Nederlands equivalent voor teacher leader is er niet, vandaar dat ik de Engelse term aanhoud. In dit hoofdstuk is de kernvraag hoe leraren zich kunnen ontwikkelen tot teacher leader. Ik maak daarbij een onderscheid tussen formeel en informeel en tussenindividueel en collectief leiderschap van leraren. In het laatste geval is leiderschap een vanzelfsprekende opdracht voor iedere leraar. Ik ga kort in opde benodigde kwaliteiten voor teacher leaders en de voorwaarden die binnen de school aanwezig moeten zijn. Daarmee wordt duidelijk wat leraren die ditloopbaantraject ambiëren, nodig hebben.
De onderzoeksgroep Teamprofessionalisering van de Hogeschool van Amsterdam zet zich sinds 2015 in om het handelingsvermogen (agency) van docententeams te versterken met behulp van actieonderzoek. Al onderzoekend experimenteren docenten met de eigen onderwijspraktijk. Met welke vragen en problemen hebben zij te maken in hun werk? En welke oplossingen zien zij? In dit artikel in sociologie magazine gaan Daniël van Middelkoop en Lisanne van den Berg hierop in.
MULTIFILE
Het ontwikkelen en verzorgen van kwalitatief hoogwaardig onderwijs is een teamopgave. Collectief handelingsvermogen is een voorwaarde voor die opgave. Dit onderzoeksproject richt zich op de vraag hoe docententeams, ondersteunende diensten en leidinggevenden in het mbo het collectief handelingsvermogen van teams kunnen versterken om kwalitatief hoogwaardig onderwijs te realiseren.
Het ontwikkelen en verzorgen van kwalitatief hoogwaardig onderwijs is een teamopgave. Collectief handelingsvermogen is een voorwaarde voor die opgave. Dit onderzoeksproject richt zich op de vraag hoe docententeams, ondersteunende diensten en leidinggevenden in het mbo het collectief handelingsvermogen van teams kunnen versterken om kwalitatief hoogwaardig onderwijs te realiseren.Doel Doel is inzicht verkrijgen in effectieve manieren om collectief handelingsvermogen te versterken en door te vertalen naar de realisatie van onderwijsverbeteringen. Met docenten, leidinggevenden en ondersteuners zoeken we naar ‘wat werkt’ in het versterken van collectief handelingsvermogen van zes mbo-docententeams. Resultaten Inzichten uit het onderzoeksproject bieden docenten, leidinggevenden en ondersteunende diensten handvatten en interventies voor het versterken van het collectief handelingsvermogen van teams om de onderwijspraktijk te verbeteren. Looptijd 01 maart 2020 - 01 januari 2024 Aanpak De actiegerichte onderzoeksaanpak kent drie fasen: Diagnose en gemeenschappelijk doel formuleren Interventies bedenken en uitvoeren Resultaten evalueren en vervolgacties bedenken Folder samenwerken aan effectieve teams