Deze publicatie beschrijft de aanpak en de tools die ontwikkeld zijn in het RiRa: Amstel III project, dat de totstandkoming van een open warmte en koudenet in Amstel III onderzocht.
MULTIFILE
De zachte stad. Een term die steeds vaker terugkomt in het debat over de ontwikkeling van onze steden. Een term met een hoog aaibaarheidsgehalte, maar die tegelijkertijd nog veel vragen oproept. In het nieuwe magazine van Platform Stad en Wijk duiken we daarom dieper in dit concept. Maar we werpen er ook een kritische blik op: welke blinde vlekken kent dit gedachtegoed en hoe kunnen we de zachte stad in de praktijk brengen?De komende jaren staat Nederland voor een reusachtige woningbouwopgave. Dat heeft gevolgen voor bestaande wijken, maar ook voor nieuw te bouwen wijken. Tegelijkertijd heeft Nederland te maken met enorme milieu- en duurzaamheidsopgaven en maatschappelijke uitdagingen. De opgaven vragen om nu ook na te denken over hoe problemen op het gebied van leefbaarheid van wijken het hoofd kunnen worden geboden, zodat deze wijken ook op de lange termijn leefbaar blijven.Het gedachtegoed van Soft Cities, oftewel ‘zachte steden’, kan hierbij richtinggevend zijn. Dit gedachtegoed verbindt de gebouwde stad met de mensen die er wonen en stelt in stadsontwikkelingsopgaven de ‘zachte’, geleefde wereld van de mens centraal in plaats van de ‘harde’, systemische wereld van gebouwen en infrastructuur. Lectoren en onderzoekers van Platform Stad en Wijk verkennen in het magazine ‘De zachte stad’ aan de hand van onderzoeksartikelen, essays en interviews hoe de zachte stad van de toekomst eruit zou kunnen zien. We hopen dat dit magazine handvatten biedt voor gemeenten, andere praktijkpartners en hogescholen om gezamenlijk aan de slag te gaan met het realiseren van de zachte stad van de toekomst. Veel leesplezier!
MULTIFILE
Het invullen van het klimaatakkoord op lokaalniveau wordt de komende jaren een pittigproces. Een centrale rol is hierbij weggelegdvoor decentrale overheden. Samen met denetbeheerder en lokale belanghebbendemoeten zij handen en voeten geven aan deruimtelijke inpassing van hernieuwbareenergieopwekking en het verduurzamen van degebouwde omgeving. Burgerinitiatieven lijkeneen mooie rol te kunnen vervullen en schietenals paddenstoelen uit de grond. Maar welke rolvervullen zij? Wat kan de gemeente verwachtenen hoe verloopt de samenwerking op dit moment?In dit artikel staat de vraag centraal hoe lokalepartijen de energietransitie vormgeven.
LINK
Duurzame gebiedsontwikkeling krijgt vorm door de bewoners centraal te stellen. Overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties worden dienstbaar aan de toekomstvisie en initiatieven van de bewoners in de wijk. De energietransitie zal een belangrijke aanjager worden van processen in de wijk. Bewoners vormen groepen die gaan werken aan energiebesparing en duurzame energie maar ook aan zogenaamde Donut Deals. Doel Het doel van het project is het realiseren van sociale, economische en democratische energietransitie in Gaasperdam. Elementen die hierbij horen zijn het creëren van een nieuw samenspel tussen leef- en systeemwereld, het door ontwikkelen van initiatieven in de wijk naar een duurzame vorm en het verbinden van de sociale basis met ecologisch bewustzijn. Resultaten Er zijn 4 werkpakketten opgesteld met de volgende doelstellingen: Projectplanning en disseminatie De sociale energietransitie: Verbetering van de sociaaleconomische positie van de buurt en haar bewoners. Verbetering van de leefbaarheid. De democratische energietransitie: Koppeling van stedelijke ontwikkelingsgebieden met strategische buurtontwikkeling. De technische energietransitie: Verbetering van de kwaliteit van woningen, woonomgeving en gebouwde voorzieningen. Verbetering van de energetische kwaliteit (duurzaamheid) van de woningen - waaronder het aardgasvrij maken van bestaande- en nieuwbouw. Looptijd 01 april 2022 - 23 december 2023 Aanpak Voor het project werken de verschillende lectoraten samen om hun expertise te bundelen op de verschillende werkpakketten. In werkpakket 2 en 3 wordt met name gekeken naar welke skills er al in de wijk aanwezig zijn, wat de behoefte van de bewoners is en hoe er een duurzame vorm van lokale governance kan ontstaan waarbij bewoners blijvend een stem krijgen in besluitvorming.
Duurzame gebiedsontwikkeling krijgt vorm door de bewoners centraal te stellen. Overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties worden dienstbaar aan de toekomstvisie en initiatieven van de bewoners in de wijk. De energietransitie zal een belangrijke aanjager worden van processen in de wijk. Bewoners vormen groepen die gaan werken aan energiebesparing en duurzame energie maar ook aan zogenaamde Donut Deals.
In 2023 treedt de Omgevingswet (OW) in werking. Veel aandacht gaat uit naar juridische en digitale aspecten; weinig naar fysiek-ruimtelijke en sociale aspecten. HBO-instellingen werken nog niet complementair aan de vraag hoe zij kunnen meegroeien met en anticiperen op implementatie van de Omgevingswet. Het platform GROW wil hier verandering in brengen door te zorgen voor synergie van praktijkgericht onderzoek gericht op de duurzame – GRoene – ontwikkeling van de leefomgeving gekoppeld aan implementatie van de Omgevingswet. Dit moet leiden tot meer kennis over de impact van de Omgevingswet op de hogescholen, een gezamenlijke onderzoeksagenda en aanpassing van curricula. We richten ons daarbij op zowel inhoud, de processen als de governance en stellen ecologische en circulaire principes centraal. Via het platform gaan we onze netwerken, kennis en ervaring delen en worden voorstellen uitgewerkt voor gezamenlijk praktijkonderzoek naar de duurzame, groene effectuering van de Omgevingswet. GROW duidt ook de ambitie om het netwerk van 8 enthousiaste lectoren te laten groeien samen met experts en relevante publieke en private belanghebbenden. GROW sluit aan op de missie van de topsectoren en de daarop gebaseerde Kennis- en Innovatie Agenda’s; met name de thema’s ‘Energietransitie en duurzaamheid’, ‘Landbouw, water, voedsel’ en ‘Gezondheid en zorg’. We bepleiten een systeem- en gebiedsaanpak om de beoogde doelen te halen en cross-overs tot stand te brengen, in lijn met de KIA Land, Water, Voedsel. We sluiten aan op de thema’s ‘Gezondheid en welzijn’, ‘Veerkrachtige samenleving: in de wijk, stad en regio’ en ‘Gebouwde omgeving duurzaam en leefbaar’ van de strategische onderzoekagenda voor het hbo. GROW kan dankzij het wijdverbreide netwerk de ambitie van SIA voor nauwere samenwerking met de VNG ondersteunen. Het platform is verbonden met de Nationale Wetenschapsagenda en het programma ‘Aan de slag met de Omgevingswet’. Planbureau van de Leefomgeving heeft de intentie om ons platform te ondersteunen.
