De uitbraak van Covid-19 heeft Nederland in een gezondheidscrisis gebracht die zijn weerga niet kent. In de zorg wordt met man en macht gewerkt om zoveel mogelijk mensen te redden terwijl in de publieke opinie de roep om een weg uit de intelligente lockdown aanzwelt: gezondheid en economie dreigen in het debat tegenover elkaar te komen staan. In de onwerkelijke situatie waarin we terecht zijn gekomen is dat begrijpelijk. Tegelijkertijd is dit misschien ook wel het moment om deze twee zaken bij huishoudens juist steviger met elkaar te verbinden dan we tot nu toe deden: in de afgelopen jaren is steeds meer onderzoek beschikbaar gekomen dat laat ziend at geldzorgen ons ziek maken. In dat kader waren de zorggroep Almere en het lectoraat Schulden en Incasso van de Hogeschool Utrecht al aan het onderzoeken hoe huisartsen meer aandacht kunnen besteden aan deze samenhang. De uitbraak van Covid-19 maakt het leggen van de verbinding zowel ingewikkelder als urgenter.
DOCUMENT
De context van oplopende schuldenproblematiek en de gezondheidszorg die onder druk staat brengt twee werelden samen die meer met elkaar van doen hebben dan op het eerste gezicht wellicht wordt gedacht. Voor veel mensen met (grote) geldzorgen geldt, dat de aanhoudende stress doorwerkt op hun psychisch en fysiek welbevinden. Chronische geldstress maakt ziek. Mensen die leven in armoede en schulden zoeken als zij medische klachten ontwikkelen door de geldstress vaak als eerste de huisarts op. Het project Financiën in de spreekkamer is opgestart voordat corona uitbrak. Tussen juni 2018 en november 2020 hebben Zorggroep Almere en het lectoraat Schulden en Incasso van Hogeschool Utrecht samengewerkt aan de ontwikkeling van een interventiepakket. Het doel van het pakket is huisartsen en praktijkondersteuners te helpen om alerter te zijn op geldzorgen, er vaker over in gesprek te gaan en patiënten adequaat door te verwijzen.
DOCUMENT
" Geldzorgen hebben impact op de gezondheid, daar merk je als zorgprofessional ook veel van: zorgmijding, vragen over de kosten van de behandeling, stoppen met een behandeling, adviezen die niet opgevolgd worden, klachten die voortkomen uit chronische stress. Als zorgprofessional wil je dat de patiënt baat heeft bij jouw zorgverlening. Wat kun je dan doen? Er is veel mogelijk. Je kunt eraan bijdragen dat zij eerder hulp krijgen en zo eerder uit hun schuldensituatie kunnen komen. Dat kan helpen om gezondheidsklachten van patiënten te verminderen. Er is een interventiepakket ontwikkeld voor paramedici waarvan je gebruik kunt maken. Deze leidraad bevat informatie over het interventiepakket en biedt enige achtergrondinformatie over hoe je deze kunt gebruiken in je praktijk of werkomgeving en hoe je dit onderwerp binnen jouw organisatie kunt oppakken. "
DOCUMENT
In 2022 is door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een nieuwe aanpak van geldzorgen, armoede en schulden geformuleerd met als doel om armoede en schulden te halveren. Naast het oplossen van schulden is het ook van belang om beginnende geldzorgen aan te pakken: wat houdt de preventie van armoede en schulden in? Welke typen interventies richten zich op preventie? En wat is effectief bij het aanpakken van geldzorgen? Deze vragen hebben we beantwoord door een instrument te ontwikkelen om interventies eenduidig te beschrijven en in kaart te brengen welke elementen van interventies werkzaam zijn. De rapportage ‘Preventie van geldzorgen, armoede en schulden, verschillende typen interventies in kaart’ is het resultaat van een samenwerking tussen het Lectoraat Schulden en Incasso aan de Hogeschool Utrecht, het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag dat onderdeel is van de Universiteit Leiden en het Lectoraat Armoede Interventies aan de Hogeschool van Amsterdam. Het consortium bracht aan de hand van 30 interventies in kaart waar kansen liggen en ontwikkelde een format om toekomstige interventies te plotten. De resultaten van het project geven handvatten over hoe interventies samenhangend in beeld gebracht kunnen worden. Voor nu zijn een eerste dertigtal interventies systematisch gecategoriseerd en beschreven. Door dit te doen wordt zichtbaar welke doelgroepen er worden bediend, wat er bekend is over de impact van een interventie en welk doelgedrag er gestimuleerd wordt. Het laat ook zien welke hiaten er lijken te zijn. Zo zien we bijvoorbeeld in deze eerste analyse dat veel interventies zich op jongeren richten terwijl andere bevolkingsgroepen minder vertegenwoordigd zijn. Ook richten zich in verhouding veel interventies op het ondersteunen bij aanvragen voor inkomensondersteuning. Een derde opvallende bevinding is dat interventies zich nog vaak richten op het individu, bijvoorbeeld door het aanbieden van een coachingstraject, en minder op aanpassingen in het systeem. Tot slot valt op dat relatief weinig interventies zich richten op het verhogen van inkomens anders dan de ondersteuning bij het aanvragen van bestaande tegemoetkomingen.
DOCUMENT
Schulden zijn ongezond. Sinds de uitbraak van COVID-19 is het risico op het ontwikkelen van schulden snel groter geworden en daarmee ook de kans dat een patiënt gezondheidsklachten ervaart die hun oorsprong hebben in geldproblemen.
DOCUMENT
Full text via link. Mensen met financiële problemen hebben vaak een ongezondere leefstijl en vaker lichamelijke en psychische klachten dan mensen zonder geldzorgen. Dat is zorgwekkend, want financiële problemen komen veel voor. Eén op de vijf Nederlandse huishoudens heeft risicovolle of problematische schulden. Huisartsen die alert zijn op de doorwerking van financiële problemen realiseren zich dat het oplossen van de schulden soms de belangrijkste stap is om (op de lange termijn) de klachten op te lossen of te verminderen. Meer aandacht voor problematische schulden in de spreekkamer begint met meer kennis bij huisartsen over de invloed van geldzorgen op gezondheid en bij een warm netwerk om patiënten over te dragen aan partijen die de financiële problemen kunnen helpen oplossen
LINK
Full text via link. Het kabinet wil het huidige systeem van loonkostensubsidie voor werkgevers inruilen voor een systeem waarbij iemand die niet genoeg verdient zelf aanvullende bijstand moet aanvragen. Voor de bijna 200.000 werknemers die niet in staat zijn om zelfstandig het wettelijk minimumloon te verdienen, betekent dit dat zij bij de gemeente zelf een aanvulling op hun inkomen moeten aanvragen. Een slecht idee, vinden betrokkenen en deskundigen
LINK
Het project Financiën in de spreekkamer heeft als doel om een brug te slaan tussen de huisartsenzorg en de aanpak van schulden. In deze samenvatting wordt om te beginnen toegelicht wat het interventiepakket Patiënten met schulden inhoudt. Vervolgens is per projectfase weergegeven wat de belangrijkste opbrengsten en inzichten waren en hoe deze zijn meegenomen in de vervolgstappen. Het interventiepakket Patiënten met schulden: De huisartsenzorg is in het project Financiën in de spreekkamer voorzien van het interventiepakket Patiënten met schulden. Daarmee kunnen huisartsen en praktijkondersteuners (POH’ers), met zeer beperkte inspanningen, financiële problematiek eerder signaleren en patiënten vaker en adequater doorverwijzen. Dat kan bijdragen aan het terugdringen van situaties waarin aanhoudende financiële problematiek tot uiting komt in gezondheidsproblemen en/of doorwerkt in de gezondheidsbeleving.
DOCUMENT
Mensen met geldzorgen en/of schulden komen in veel gevallen pas laat bij schuldhulpverleners in beeld. De afgelopen jaren spraken we veel mensen met geldproblemen in het kader van het onderzoek ‘Eerder uit de schulden: wat werkt?’. Zo spraken we met jongeren met schulden, inwoners die vanwege betalingsachterstanden door de rechtbank waren opgeroepen en inwoners die bij de gemeente Utrecht een schuldregeling wilden aanvragen. Er zijn verschillende rapporten verschenen met aanbevelingen om mensen met schulden (eerder) te bereiken. In deze rapportages lag de nadruk op de interventies. Dit artikel biedt een overkoepelend beeld van welke elementen invloed hebben op het (eerder) bereiken van inwoners met geldproblemen. Deze inzichten vallen uiteen in drie elementen: 1. Beeldvorming over schulden, hulpverlening en mensen met schulden a. Inwoners vinden de weg niet naar hulpverlening b. Risicoperceptie c. Negatief beeld van schuldhulpverlening d. Hulpaanbod matcht niet met behoeften 2. Invloed van stress/welzijn 3. Integrale aanpak (zoals andere hulpverlening naast schuldhulpverlening) Per element worden concrete tips gegeven van wat werkt. Deze tips worden geïllustreerd met quotes uit de interviews die zijn gehouden binnen het onderzoeksproject ‘Eerder uit de schulden: wat werkt?’.
DOCUMENT
In dit vervolgonderzoek stond de vraag naar de invloed van de coronatijd op het welzijn, studieverloop en de betrokkenheid van Inholland studenten centraal. De uitkomsten laten een somber beeld zien van studenten die problemen hebben met motivatie, minder plezier aan hun studie beleven en waarvan de studieprestaties achteruit gaan. We zien vooral dat de coronacrisis als vergrootglas dient voor problemen die al langer spelen en de bestaande kansenongelijkheid tussen studenten vergroot. Vanuit deze en eerdere onderzoeken geven we in de aanbevelingen een aantal suggesties die docenten en opleidingen kunnen toepassen om studenten zo goed mogelijk te ondersteunen.
DOCUMENT
