Meisjes en vrouwen vormen een onbenut potentieel voor ict-opleidingen en -functies. De instroompercentages van vrouwelijke studenten verschillen per type ict-opleiding, maar is gemiddeld laag. Ook in vergelijking met andere (Europese) landen blijft Nederland achter wat betreft de participatie van vrouwen in ict. De relatieve afwezigheid van meisje en vrouwen in ict in Nederland was altijd al opvallend, maar vormt in deze tijd een steeds urgenter economisch probleem. De prognoses laten zien dat er binnen enkele jaren weer een groot tekort aan ict'ers is. Dat tekort vormt een bedreiging voor de Nederlandse ambitie om een sterke kenniseconomie te worden en om te behoren tot de Europese voorhoede op het terrein van onderwijs, onderzoek en innovatie. Nu de overheid, werkgevers en het onderwijs de handen ineen slaan om wezenlijke veranderingen in het onderwijs en op de arbeidsmarkt door te voeren om het negatieve imago van ict te doorbreken, is het zaak dat het genderperspectief hierbij vanaf het begin wordt meegenomen. Immers, alleen wanneer de vernieuwingen ook oog hebben voor en rekening houden met relevante verschillen tussen meisjes en jongens, zullen er meer meisjes gaan instromen in ict-opleidingen. Zo niet, dan richt het beleid zich als vanzelf op de grootste gemene deler, en in de ict-opleidingen en -functies zijn dat jongens en mannen. Voor meisjes en vrouwen is dat beleid dan niet of veel minder effectief. In de afgelopen jaren is veel kennis met betrekking tot 'meisjes/vrouwen en ict' ontwikkeld. Er waren pilots en projecten in Nederland, maar ook experimenten in het buitenland. In dit startdocument passeren veel van deze inzichten de revue.
ICT is veel meer dan een hulpmiddel bij onderwijs en opleiding: zij provoceert een voortdurend nieuwe kijk op de essentie van leren en daarmee ook op het leraarschap. Opvallend is dat ICT in onderwijs penetreert nog voordat er enig model of theorievorming over haar bijdrage gevormd is; dat is pragmatisch en opportunistisch. Sterker nog: als we achteraf kijken naar hervormingen van onderwijsopvattingen, dan worden ze vaak aangedreven door technologische innovaties op dat moment: de entree van de boekdruk, telecommunicatie, computersystemen en virtuele realiteit. Binnenkort zullen we ingrijpende invloeden zien vanuit de biotechnologie, genetische modificatie, nanotechnologie etcetera. De huidige stap van laptop naar het veelkunnende mobieltje is er slechts één van de lange rij ICT-hulpmiddelen die er nog aan gaan komen. Als we de trend van ICT in onderwijs doortrekken, dan valt te verwachten dat 'mobiel leren' vooral zal leiden tot 'ubiquitous learning': overal- en voortdurend leren. Het begrip 'learning by heart' krijgt opnieuw betekenis: niet alleen het 'van buiten' leren, maar het opbouwen van een relatie met het onderwerp dat je bestudeert. De persoon van de docent wordt nog belangrijker dan hij nu al is. Mobiele communicatie gaat haar eerste vruchten afwerpen bij het 'voortdurend leren' van de docent. Het mobieltje en de on-line PDA gaan hierin een cruciale rol spelen. De Fontys lerarenopleidingen nemen met enthousiasme deze voortrekkersrol op zich. Het lectoraat Educatieve Functies van ICT begeleidt docenten en promovendi hierbij.
Digitale lunchlezing. Hogeschool Utrecht (HU) wil professionals opleiden die bijdragen aan duurzame ontwikkeling, zoals beschreven in de Sustainable Development Goals (SDGs). Duurzaamheid is nog geen vast onderdeel van de ICT-opleidingen en daar wil Joris Gresnigt, onderzoeker bij het lectoraat Didactiek van het bèta- en technologieonderwijs en docent bij HBO-ICT, verandering in aanbrengen. Met nieuw onderzoek gaat hij op zoek naar handvatten om duurzaamheid binnen de ICT-opleidingen vorm te geven en te integreren.
MULTIFILE
Hogeschool Utrecht wil professionals opleiden die kunnen bijdragen aan duurzame ontwikkeling, zoals beschreven in de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties (SDGs). Bij de ICT-opleidingen staat dit nog in de kinderschoenen, dit onderzoek wil daarom handvatten aanreiken om vorm te geven aan duurzaamheid binnen de ICT-opleidingen.Doel Duurzaamheid is nog weinig zichtbaar in de ICT-opleidingen. Docenten hebben beperkt zicht op het belang van de SDGs voor de professionele ICT-praktijk, en hebben weinig ervaring met de onderwijsaanpakken die nodig zijn om duurzaamheidsthema’s op een effectieve manier in de opleiding te integreren. Dit project beoogt om beide problemen aan te pakken door binnen het docententeam samen te werken aan de ontwikkeling van een good practice op dit gebied. Resultaten Het project levert een good practice van duurzaam ICT-onderwijs. Daarnaast worden er ook inzichten verkregen in het effect op studenten, docenten en opdrachtgevers. Daarbij wordt een set aan tools gerelateerd aan de beroepstaken en SDG’s opgeleverd, waarmee de integratie voor andere vakken makkelijker wordt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van tools uit o.a. value-driven design. Met dit resultaat heeft de opleiding concrete handvatten hoe de SDG’s verder te integreren en zo betere professionals op te leiden. Looptijd 01 mei 2020 - 01 december 2022 Aanpak Dit project kent een iteratieve aanpak waarbij in overleg met stakeholders per afstudeerrichting beroepstaken worden geselecteerd en tools worden gekozen/gezocht. Daarvoor worden instructies en beoordelingscriteria met verhelderende voorbeelden ontwikkeld. Hierbij worden verschillende werkpakketten opgeleverd.
