Elke van Buggenhout (muzikant; piano-improvisatie & muziektherapeut) en Bert van den Bergh (filosoof & psycholoog) vatten in het voetspoor van fenomenologische benaderingen depressie op als een verstoring van de elementaire afstemming tussen (in)dividu, wereld en ander. Het fenomeen depressie voert in die opvatting naar de bodem van de menselijke existentie en zodoende naar het hart van onze hedendaagse cultuur. In dit licht verbinden zij een oneigentijds muziektheoretisch perspectief met kritische muziekfilosofische duidingen van onze westerse muziekcultuur. Voorts slaan zij een brug naar cultuurtheoretische interpretaties van onze laatmoderne cultuur als geheel, die op verschillende wijzen en in diverse sferen grondig ‘ont-stemd’ kan heten. Zij doen dit alles uitgebreid in een binnenkort te verschijnen essay, waarvan in dit artikel de hoofdgedachten zijn gevat.
MULTIFILE
De gangbare, DSM-gestuurde interpretatie van depressieve stoornis doet de ervaring van mensen die aan deze stoornis lijden geen recht. Er ontbreken drie wezenlijke aspecten aan de DSM-definitie: een verstoorde wereldbetrekking, een verstoorde lijfelijkheid en een verstoorde temporaliteit. De fenomenologische uitleg van depressie die in mijn proefschrift centraal staat, laat deze psychische stoornis niet naar voren treden als extreme somberheid, maar als existentieel isolement. De ‘stemmingsstoornis’ (mood disorder) is zo beschouwd een afstemmingsstoornis: een verstoring van een proces of gebeuren van synchronisatie op een heel elementair, lijfelijk-affectief niveau. Dat het fenomeen depressie momenteel zo wijdverbreid is – de zogeheten depressie-epidemie – kan in verband worden gebracht met de wijze waarop het individu door de laatmoderne ‘neoliberale’ cultuur tot subject wordt gevormd. De hedendaagse subjectpositie is ‘isolistisch’ van aard. Dit staat op gespannen voet met de menselijke grondbehoefte aan elementaire afstemming. Anders gezegd: de laatmoderne subjectificatie van het individu is depressogeen. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/bert-van-den-bergh-95476526/
DOCUMENT
Inaugurele rede in verkorte vorm uitgesproken bij de aanvaarding van het lectorschap in het Stoas Hogeschool en de CAH Dronten lectoraat op woensdag 15 november 2006 te 's-Hertogenbosch
DOCUMENT
Inderdaad, er is een filosofie voor het Hoger Beroepsonderwijs, en wel de filosofie van de waarden. Zaken als "professioneel handelen", "professionele verantwoordelijkheid" en "normativiteit" gaan uit van de realiteit van waarden. De HBO-onderwijspraktijk en de HBO-onderzoekspraktijk vooronderstellen een zinvol, filosofisch kader, zoals ook de beroepspraktijk uitgaat van de zinvolheid van het professionele handelen. Daarom is het nodig dat we beschikken over een "kleine waardeleer". Waarden hangen samen met normen, met persoonlijke voorkeur en professionele eisen, maar voor alles zijn waarden ideeën die zich uitdrukken in het handelen. Daarom ook zijn radicale waarden voor ons van belang, waarden als rechtvaardigheid, schoonheid, duurzaamheid, vrijheid en tolerantie. Radicale waarden liggen ons na aan het hart. Zij zijn open geformuleerd en ze begeleiden ons handelen. Radicale waarden zijn soms theoretische waarden, maar in het bijzonder kennen we deze waarden als praktische waarden. Zij doen een appel op ons als mens, als burger en als beroepsbeoefenaar. Het onderzoek en onderwijs binnen het lectoraat Filosofie wil met studenten en medewerkers van Fontys Hogescholen waarden leren verkennen en onderzoeken, en maakt daarbij gebruik van filosofische dialogen, toegepast onderzoek, mooie teksten en beelden.
DOCUMENT
De maat is vol: jonge mensen spijbelen voor het klimaat. Maar de ecologische crisis is een crisis in ons denken, en daarmee ook een crisis in ons onderwijs. Het aangaan van de grote ecologische en economische uitdagingen is niet geholpen met ‘oud denken’. Ze vragen om mensen die minder atomistisch en meer ecologisch kunnen denken over hoe zaken elkaar beïnvloeden en met elkaar verbonden zijn. Leren kritisch te denken is niet genoeg. Ontwerpgericht leren denken en samen nieuwe kennis construeren, is cruciaal. Velen zien leren als een neurologisch of cognitief informatieverwerkingsproces. Leren is vooral een psychologisch proces waarbij kennis in-ter-actie ontstaat. In de rede wordt deze stelling conceptueel besproken en onderbouwd met semantische, sociale netwerkanalyses van student-interacties. De rede eindigt met handreikingen voor studenten en docenten voor responsief en kennisconstruerend leren.
DOCUMENT
Dit artikel is een samenvatting van mijn proefschrift over Schumans Europa en zijn referentiekader dat de oorspronkelijke visie weergeeft van de grondlegger van de Europese eenwording, Robert Schuman. Het laat zien hoe zijn gedachten, persoonlijkheid, katholieke geloof en afkomst uit Elzas-Lotharingen samenkomen in zijn visie op Europese eenwording. Hij ziet de raison d'être van de Europese eenwording bij het Europees spiritueel en cultureel erfgoed. Effectieve solidariteit over de grenzen heen beschouwt hij een logisch gevolg daarvan. Schuman is van mening dat de integratie stapje voor stapje zal moeten plaatsvinden en generaties zal duren. De nationale belangen zullen in dit proces en in deze visie van eenwording zoveel mogelijk worden ontzien, tenzij deze ingaan tegen de gemeenschappelijk Europese belangen. Schumans zienswijze werpt een verfrissende blik op de huidige situatie van de EU en geeft inzicht in de oorzaak van de EU-problemen. Het levert daarmee een denkkader waarmee gewerkt kan worden aan de oplossing. ABSTRACT This article is an excerpt of a doctoral dissertion on Schuman's Europe and his frame of reference that represents the original vision of the founder of the European union, Robert Schuman. It displays that his thoughts, personality, catholic religion and origin from Elzas-Lotharingen come together in his vision on the European union. He sees the raison d'être of European integration to the European spiritual and cultural heritage. He considers effective solidarity beyond borders thereof as a logical consequence. Schuman believes that the integration will take place step by step and will take generations. The national interests will be spared as much as possible in the process, unless these go against the common European interests. Schuman's way of thinking casts a refreshing look on the current situation of the European Union and provides insight into the cause of the European problems. It provides a conceptual framework that can be used for a solution.
DOCUMENT
