In juni 2016 organiseerde ik als lector Duurzaam Coöperatief Ondernemen samen met honours studenten van het FEM Office een excursie naar een van de grootste coöperaties wereldwijd: 120 coöperaties, verenigd in één grote coöperatieve koepel, met een totaal van over de 100.000 eigenaars-werknemers, gevestigd in Arrasate, een dorp in Spaans Baskenland, beter bekend onder de naam Mondragon. We lieten ons informeren over de coöperatieve basisprincipes, de juridsche structuur, de realisatie van een gestage groei, maar vooral ook over de tot in de haarvaten van de organisatie gevoelde verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van de onderneming. Wij gingen erheen om lessen te trekken voor het nieuwe type coöperatie dat 2013 in Noord-Nederland is ontwikkeld: de Gebiedscoöperatie Westerkwartier. Niet omdat we denken dat de Gebiedscoöperatie kwantitatief vergelijkbaar zou zijn met de Mondragón Corporación Cooperativa, zoals de Baskische coöperatie officieel heet. Maar omdat we wilden weten welke uitgangspunten we voor een gezonde groei van het nieuwe Noord-Nederlandse coöperatiemodel konden toepassen. Er zijn drie belangrijke lessen die we meenamen van onze excursie, deels rechtstreeks afgeleid uit de gesprekken die we voerden met experts uit Mondragon, maar deels ook als resultaat van verdere analyses. >> Les nummer één: een coöperatie is geen idealistische liefdadigheidsinstelling, maar een bedrijf met winstoogmerk. Alleen verdwijnt de winst niet in de zakken van één baas, maar komt die ten goede aan alle werknemers die tegelijk ook eigenaren zijn – een perfecte balans tussen eigenbelang en algemeen nut. >> Les nummer twee: de bundeling van kleine coöperaties binnen één overkoepelende structuur is een intelligente organisatievorm. Niet alleen omdat je op die manier goede en minder goede bedrijfsresultaten veerkrachtig kunt opvangen, maar ook omdat je aldus middelen genereert voor educatie en onderzoek. Wederom: samengaan van individuele en algemene baten. >> En ten slotte de derde en misschien wel belangrijkste les: je komt er alleen als je binnen een regio op een nieuwe manier leert samenwerken tussen de drie partners: de markt, de overheden en de kennisinstellingen. Je kunt veel voor elkaar en voor de sociaal-economische ontwikkeling van de regio betekenen, als je bereid en in staat bent om blijvend met elkaar en van elkaar te leren. Dit proces is de kernopdracht van het lectoraat Duurzaam Coöperatief Ondernemen met de Gebiedscoöperatie als praktijkcasus.
MULTIFILE
De problemen bij de politie tonen aan dat de top-downbenadering niet meer werkt. Maak werknemers mede-eigenaar van de organisatie.
DOCUMENT
The building and construction industry, which is responsible for 39% of global carbon emissions, is far off track in achieving its net-zero emission targets. Product-service system (PSS) business models are one of the instruments used by the industry in the transition toward reaching these targets. A PSS business model is designed around an end-of-life solution that minimizes material usage and maximizes energy efficiency. It is provided to customers as a marketable set of products and services, jointly capable of fulfilling a customer’s needs. There are signals from practice however, that suggest that the implementation of this type of business model is falling behind. This study investigates this and seeks to identify key challenges and opportunities for sustainable PSS business models in the built environment. Using a grounded theory approach, data from 13 semi-structured interviews across five companies is used to identify challenges and opportunities that suppliers are facing in selling their products through PSS business models. Our preliminary data analysis points to nine challenges and opportunities for PSS business models. We discuss these in the context of the current economic transition toward a sustainable and circular built environment and provide suggestions for further research that could help to overcome resistance toward the implementation of PSS business models. The contribution of this research to researchers and practitioners is that it provides insights into the adoption of new business models in fragmented and competitive business environments.
MULTIFILE
De vrije markt leidt niet tot een eerlijke verdeling van dewinst onder alle mensen. Sociale ondernemers kunnenons op de goede weg helpen.
DOCUMENT
De gebiedscoöperatie het Westerkwartier (hierna de gebiedscoöperatie) is op zoek naar een breder kennisnetwerk. De ondernemers die lid zijn van de coöperatie hebben behoefte aan meer financiële kennis. Het lectoraat Duurzaam Financieel Management van het Instituut Financieel Economisch Management (FEM) van de Hanzehogeschool is hiervoor benaderd, omdat zij er belang bij heeft dat studenten aan meer praktijkgerichte projecten deelnemen. De vraagstukken van ondernemers kunnen een uitdaging vormen of zelfs een onderdeel van het curriculum vormen voor studenten van de Hanzehogeschool. Om dit te verwezenlijken wordt het FEM-office opgericht, de schakel tussen de Hanzehogeschool en de gebiedscoöperatie. De vraag luidt dan ook: ‘Hoe ziet de praktische invulling van het FEM-office er uit?
DOCUMENT
A year later, in 2013, the Westerkwartier Area Cooperative was established – a new form of cooperation at the regional level, involving hundreds of dairy farmers, other SMEs, Terra MBO as the representative of the knowledge institutions in the region, the National Forest Service in the Netherlands (‘Staatsbosbeheer’), the Groningen Countryside Association (‘Landschapsbeheer Groningen’) and, later on, the De Zijlen healthcare institution. A year later, this initiative was followed by the establishment of the Southwest Drenthe Area Cooperative, another formalised multi-stakeholder cooperative on a large scale, bound together by a shared agenda. The members of these two new cooperatives sought to bring together and strengthen local and sectoral initiatives at the regional level. Because of their close cooperation with knowledge institutions, they hoped that practice-based research would yield a lot of results. At the many evening meetings and during workshops, spirited debates were held about new concepts such as bio-based economy, new concepts in food and health, alternative methods of energy production, but also ways of improving the quality of life in the region, strengthening the tourism industry and creating jobs for young people. Those involved were all too aware that the existing educational and research institutes and government agencies, and the organisational structures used by businesses, tend to do more harm than good, which led to the call for Next Education, Next Governance and Next Business. It became apparent from these discussions that there were many knowledge questions to be explored, and the need arose for a permanent link with the knowledge institutions through the establishment of a separate professorship focused on sustainable and cooperative entrepreneurship for the benefit of the entrepreneurs involved as well as for the education sector, the government and the general public. This is how the Sustainable Cooperative Entrepreneurship professorship came about, as part of the Sustainable Financial Management professorship chaired by Dr Margreet Boersma at Hanze University of Applied Sciences Groningen’s School of Financial and Economic Management. I am honoured to be giving this new professorship shape, and I would like to point out that I will not be doing this on my own – I am only the figurehead of a very substantial group of innovative and ambitious entrepreneurs, students, lecturers, public servants, citizens and colleagues. The Innovation Army is marching. And if you are not a part of it yet, now is the time to get involved!
DOCUMENT
Voor u ligt de eerste uitgave van Monitor, waarin ik vanaf nu regelmatig deresultaten van het praktijkonderzoek binnen het lectoraat en mijn kenniskring aanu zal voorleggen. Het Lectoraat Duurzaam Coöperatief Ondernemen is onderdeelvan het Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap van de HanzehogeschoolGroningen en verbonden met het Instituut voor Financieel EconomischManagement (FEM). In deze editie van Monitor blik ik terug op de ontwikkelingenrondom de Gebiedscoöperatie Westerkwartier.
DOCUMENT
