Natuurvriendelijke wadi’s, regenwatertuinen en infiltrerende verhardingen zijn in trek bij gemeenten en waterschappen die zich bezighouden met klimaatbestendig maken van steden, wijken en dorpen. Dat blijkt uit de Top 21 die is samengesteld op basis van de clicks van bezoekers van de website Climatescan.nl. Verdwenen uit de top 10: waterpleinen en holle rotondes.
LINK
In Nederland worden steeds vaker onderwaterdrones ingezet voor aquatische monitoring van ecologie en waterkwaliteit. Het eerste grootschalige nationale onderzoek met aquatische drones werd in 2013 uitgevoerd in het kader van het programma ‘Collaboratorium Klimaat en Weer’ [1] naar de waterkwaliteit onder drijvende woningen door Tauw, DeltaSync en Deltares en de hogescholen van Rotterdam en Groningen, waaruit bleek dat de effecten op o.a. zuurstofgehalte klein waren en het goede ecologische vestigingsplaatsen (o.a. mosselen en schuilplaatsen zijn voor kleine vissen) [2]. Na dit onderzoek hebben twee betrokken lectoren in 2015 het bedrijf INovatieve DYnamische MOnitoring (INDYMO) opgericht om de toepassing van aquatische drones in waterbeheer verder te onderzoeken in nauwe samenwerking met diverse overheden en kennisinstituten. INDYMO verbindt onderzoek, ondernemerschap en onderwijs en heeft vestigingen in YES!Delft en de watercampus in Leeuwarden, die nauw samenwerken met o.a. TU Delft en de hogescholen Groningen, Rotterdam en hogeschool Van Hall Larenstein.
MULTIFILE
Deze maand doken Nederlandse onderwater drones op in de Indonesische nationale pers. Onder grote belangstelling las men dat een consortium van Indonesische en Nederlandse organisaties (Tauw, INDYMO, TU Delft en water & milieulab WLN Indonesia) start met een grootschalig internationaal onderzoek naar oplossingen voor de slechte kwaliteit van oppervlaktewater in dichtbevolkte gebieden, zoals Surabaya. Hierbij werden innovatieve meetmethoden ingezet, waaronder aquatische drones. De eerste resultaten wijzen uit welke vervuilende bronnen aangepakt moeten worden: industrieel en huishoudelijk afvalwater). Tijdens de interactie bij de innovatieve metingen groeide de betrokkenheid van de partijen en werd duidelijk welke stakeholders betrokken moeten worden bij het opstellen - en uitvoeren - van nieuwe regelgeving, alsook het creëren van maatschappelijke bewustwording over het belang van een duurzame gezonde leefomgeving. Hierbij zullen de belangrijkste lessen die Nederland in de laatste decennia geleerd heeft worden toegepast, ook Nederland kent een geschiedenis van zuurstofloze rivieren en grachten vol vuilnis. De ‘lessons learnt’ omtrent bewustwording, regelgeving en innovatieve meettechnieken zijn van groot belang bij internationale kennisuitwisseling van de Nederlandse topsector water, een van de belangrijkste exportproducten van Nederland.
MULTIFILE
Professionals van het Wetterskip, gemeenten, provincie en natuurorganisaties hebben de vraag gesteld hoe het watersysteem in Noordoost Fryslân duurzamer en toekomstbestendiger kan worden gemaakt. In dit RAAK Publiek project verricht hogeschool VHL samen met deze professionals en met kennispartners onderzoek naar dit vraagstuk. De ?houdbaarheidsdatum? van het traditionele waterbeheer lijkt bereikt. Traditioneel afwateren en ontwateren heeft geleid tot maaivelddaling in de veenweidegebieden, en daaraan gerelateerde CO2-uitstoot en uitspoeling van nutriënten in het grond- en oppervlaktewater. Gevolg is een verlies aan waterbergingscapaciteit en een achteruitgang van de waterkwaliteit. Bij zware regenval is het moeilijk om het water nog te bergen en af te voeren om wateroverlast te voorkomen. Bij droogte ontstaan veel sneller dan voorheen watertekorten. Ook staan daardoor veel unieke ecologische waarden in de veenweidegebieden onderzoek druk of zijn verdwenen. Klimaatveranderingen versterken deze problematiek. In het project wordt kennis ontwikkeld over een klimaatadaptief watersysteem in veengebieden en nieuwe vormen van waterbeheer, functies en functiecombinaties en de relatie met het meer toekomstbestendig maken van het watersysteem (flexibel waterpeil, berging in een natuurgebied, natte teelt, natuurvriendelijke oevers, etc.). Dit wordt gedaan door met elkaar en met andere actoren uit de regionale samenleving a) het watersysteem te onderzoeken en b) te experimenteren met innovatief waterbeheer in het gebied. De onderzoeksvraag is: In welke mate dragen nieuwe vormen van duurzaam, slim waterbeheer bij aan de toekomstbestendigheid van het watersysteem in Noordoost Fryslân? Het project levert voor de waterbeheerders, planologen, natuurbeheerders en andere betrokken professionals een digitaal handboek, bestaande uit een analyse van het watersysteem in het gebied, een klimaatstresstest, een gidsmodel voor het vasthouden en schoonhouden van water, beschreven innovatieve oplossingsrichtingen, een 3D animatie, een participatieve handreiking met ontwerprichtlijnen, beschreven ervaringen en enkele toekomstscenario?s voor het gebied. Dit alles wordt gekoppeld aan een veldwerkplaats en kennismanagementsysteem.
Om op innovatieve manier te kunnen inspelen op de maatschappelijke uitdaging van transitie naar een gezond en duurzaam landschap, zoeken landschapsontwerpbureau Sight Landscaping en veldbiologisch onderzoeksbureau Faunatech alternatieve manieren om het landschap en de biodiversiteit daarin te beleven. Het Sense Ecology onderzoeksproject start vanuit een nieuw samenwerkingsverband tussen MKB Sight Landscaping, Faunatech en geitenhouderij Ter Veen. Het betreft een onderzoek naar co-created leer- en praktijkmodules binnen de experimentele leeromgeving, het fieldlab, dat middels dit project zal worden ontwikkeld. De activiteiten zullen plaatsvinden op een buitenlocatie van Terra, het SuikerTerrein in Groningen, waar ruime ervaring is opgebouwd met praktijkgericht onderzoek. Dit samenwerkingsverband met de creatieve sector zal mede middels het onderzoeksprogramma een structureel karakter krijgen. De verwachting is dat de samenwerking bouwstenen zal aanleveren voor nieuwe praktijktoepassingen, zoals vernieuwende groenontwerpen of technologische applicaties gericht op ecologische, esthetische en zintuiglijke ervaring van de bezoeker en/of consument; duurzame kennisontwikkeling en praktische, vernieuwende leermodules voor zowel de praktijkpartners, als MBO en HBO onderwijs, waarbij nadruk ligt op de ontwikkeling van transitievaardigheden; en dat voorgenomen activiteiten, waaronder kennisbijeenkomsten, expositie, en hands-on workshops met kunstenaars, landschapsarchitecten en ecologen, zal leiden tot netwerkverbreding in de regio. Sense Ecology wordt als een langdurig onderzoeksprogramma ontwikkeld door Laura Boomsma en Dr. Judith van der Elst binnen het kader van de Kenniskring Kunst & Samenleving, lectoraat Kunst & Duurzaamheid van de Hanzehogeschool Groningen, in samenwerking met Terra MBO. De nieuwe onderzoekslijn heeft als doel om zintuiglijke waarneming van de omringende omgeving te verrijken middels artistiek gedreven methoden. Het kijkt ook naar de rol van kunst en technologie in het gewaar- en bewustworden van, voor de mens vaak, onzichtbare ecologische systemen. Hiermee beantwoordt het de vraag vanuit de samenleving om meer aandacht te besteden aan leefbaarheid en gezondheid van onze leefomgeving.
