Interview met Ferdie Migchelbrink over zijn expertise: actieonderzoek.
Deze rapportage bevat de resultaten van het onderzoek ‘5 jaar Bedrijveninvesteringszone in Nederland’,uitgevoerd door de Hogeschool van Amsterdam en Hogeschool Rotterdam in opdracht van Platform De Nieuwe Winkelstraat en Stad & Co in samenwerking met Provincie Noord-Holland. De opdracht is uitgevoerd door het Retail Innovation Platform, een samenwerkingsverband tussen 14 Hogescholen die praktijkonderzoek doen naar toekomstbestendige retail. De resultaten van het onderzoek zijn gepresenteerd op het seminar 5 jaar BIZ in Nederland in de Lichtfabriek in Haarlem op 4 november 2019.
MULTIFILE
In de laatste decennia kunnen we internationaal een trend waarnemen tot vergroting van de autonomie van scholen, gepaard gaand aan decentralisatie. Scholen krijgen meer beleidsruimte, moeten meer eigen keuzes maken en moeten verantwoording afleggen over behaalde resultaten (accountability). Schoolleiders krijgen meer verantwoordelijkheid voor de onderwijskwaliteit, voor de effectiviteit van de school. De noodzaak hiervoor ligt in maatschappelijke ontwikkelingen. De betekenis van kennis is door de snelle ontwikkelingen en de komst van ICT en Internet sterk veranderd. Ook de jeugd is veranderd. Dit vraagt om andere wijzen van leren, tegenwoordig het nieuwe leren genoemd. Scholen zullen moeten inspelen op deze veranderingen en op nieuwe inzichten m.b.t. kennis en didactiek. Scholen zijn tegenwoordig dus voortdurend in ontwikkeling. Veel van de onderwijsvernieuwingen worden echter van bovenaf geïnitieerd door overheid en schoolleidingen. Dit heeft kritiek bij leraren opgeroepen: ze zouden als professionals te weinig ruimte krijgen om sturing te geven aan hun eigen beroepskwaliteit en hun eigen leren. Zij zouden het eigenaarschap met betrekking tot het onderwijs en de eigen professionele kwaliteit steeds meer kwijtraken (Snoek & Krüger, 2007). Dit tezamen heeft internationaal geleid tot het idee om professionele leergemeenschappen te creëren in scholen. Scholen ontwikkelen een cultuur die niet alleen gericht is op het leren van de leerlingen, maar waarin iedereen leert en waarbinnen het vanzelfsprekend is om kritisch te kijken naar de kwaliteit en de effectiviteit van het handelen. Dit vergt een onderzoekende cultuur in scholen, waarbij de ruimte van leraren voor het richting geven aan de onderwijsvernieuwingen in de school wordt gerespecteerd en vergroot (Krüger, 2007). De schoolleider heeft een expliciete rol gekregen in het op gang brengen en in stand houden van schoolontwikkeling en dus in het creëren van een onderzoekende cultuur in de school. Dit vraagt om nieuwe vormen van leiderschap. Het lectoraat ‘leren en innoveren’ van de Hogeschool van Amsterdam speelt in op de recente ontwikkelingen die hierboven zijn beschreven. Voor de kenniskring is de wijze waarop leraren leren en hoe dat leren tot stand komt belangrijke kennis. Hoofdvraag in de kenniskring is immers: hoe kunnen leraren competenter worden in veranderen? Met andere woorden: hoe kan hun professionele leren leiden tot een vergroting van hun veranderingscapaciteit? Leraren zullen weer meer eigenaar moeten worden van hun onderwijspraktijk en van hun eigen beroepskwaliteit. In de loop der jaren is daarom binnen het lectoraat de aandacht toegenomen voor een onderzoekende houding bij leraren teneinde veranderprocessen op gang te brengen en te onderbouwen met evidenties. Ook de vraag welke rol schoolleiders daarin spelen is daarbij aan de orde. Het kenniskringonderzoek waarvan hier het eindrapport voorligt, richt zich op de vraag naar de invloed van schoolleiderschap op het bevorderen van onderzoeksmatig handelen van leraren. Hoe kunnen schoolleiders een onderzoekende cultuur stimuleren, het eigenaarschap van leraren vergroten en de professionalisering in de school koppelen aan schoolontwikkeling?
Sprong Voorwaarts is een anders georganiseerd netwerk van onderwijsmensen. Met oog voor eigenheid en gelijkwaardigheid werken we samen aan toekomstgericht onderwijs. We organiseren kennislabs rondom vier domeinen: anders zijn, anders doen, anders organiseren en anders sturen. Kennislabs waarin we creëren, ontwerpen, onderzoeken en leren met de onderwijspraktijk en de omgeving.Doel Scholen hebben te maken met complexe uitdagingen om het onderwijs toekomstbestendig te maken. In hybride kennislabs van opleiders, onderzoekers, leraren en schoolleiders werken we binnen SPRONG Voorwaarts op een onderzoeksmatige wijze aan praktische oplossingen voor deze vraagstukken. Resultaten In de kennislabs wordt toegewerkt naar een opbrengst, bijvoorbeeld een tool. De focus is tweeledig: Samenwerken en leren (proces) Ontwerpen (product) met een methodische aanpak In de implementatielabs wordt onderzocht hoe de stuurkracht van leraren kan worden versterkt in interactie met hun omgeving. Vragen die aan de orde kunnen komen zijn: Hoe ontwikkel je als leraar stuurkracht/agency? En wat is hierin de rol van de schoolleider? En van collega’s? Hoe ontwikkel je samen met collega’s (als team) collectieve stuurkracht/agency Wat zijn bevorderende en belemmerende factoren voor stuurkracht/agency in de context van een onderwijsinnovatie? In de kennis- en implementatielabs zijn de Superagent spelkaarten ontwikkeld. Doel van de spelkaarten is om deelnemers na te laten denken over concrete manieren waarop zij iets ‘anders’ kunnen doen in hun onderwijspraktijk. De spelkaarten nodigen uit om een actie te concretiseren met elkaar en de uitvoering hiervan zo concreet mogelijk te maken en daar na afloop op te reflecteren. De acties zijn bedoeld om te oefenen met een van de kwaliteiten van een ‘superagent’. De spelregels en spelkaarten van Superagent zijn onderaan deze pagina te downloaden om zelf uit te printen en mee aan de slag te gaan. Looptijd 01 april 2021 - 31 december 2024 Aanpak De methodiek bevat elementen van scrum en design thinking en verwerkt inzichten uit onderzoek naar teamleren en netwerkleren. De sterkte zit in de wisselwerking tussen leraren, lerarenopleiders en lectoren enerzijds en tussen regionale en landelijke verbinding anderzijds. Downloads en links
Sprong Voorwaarts is een anders georganiseerd netwerk van onderwijsmensen. Met oog voor eigenheid en gelijkwaardigheid werken we samen aan toekomstgericht onderwijs. We organiseren kennislabs rondom vier domeinen: anders zijn, anders doen, anders organiseren en anders sturen. Kennislabs waarin we creëren, ontwerpen, onderzoeken en leren met de onderwijspraktijk en de omgeving.