Wijkbewoners weten vaak goed waarom hun leefomgeving ongezond is en hoe die verbeterd kan worden. Een experiment in Amsterdam Slotermeer laat zien dat burgerwetenschappers informatie naar boven kunnen halen die anders verborgen blijft. Bewoners doen graag mee, maar er moet wel iets tegenover staan.
LINK
Schulden zijn ongezond. Sinds de uitbraak van COVID-19 is het risico op het ontwikkelen van schulden snel groter geworden en daarmee ook de kans dat een patiënt gezondheidsklachten ervaart die hun oorsprong hebben in geldproblemen.
DOCUMENT
De schuldenproblematiek in Nederland is nog steeds groeiende. De impact op de schuldenaar, maar ook op de samenleving, is groot. Financiële problemen zijn voor een groot deel een gedragsvraagstuk. In deze dissertatie staat het gedrag van de groep consumenten met een financiële achterstand centraal. Uit de analyses blijkt dat het niet één specifieke gedraging is die leidt tot financiële problemen, maar een combinatie van verschillende gedragingen die het risico op financiële problemen vergroten. Zo spelen niet bijhouden van de administratie, post en niet vooruit plannen een rol. Analyses naar de oorzaken van deze gedragingen laten bovendien zien dat er verschillende factoren en processen zijn die samenhang vertonen met het financiële gedrag. Onder meer de rol van self-efficacy, self-control en sociale steun, is onderzocht en blijken een samenhang te hebben. Financiële problemen kennen een eigen dynamiek. Eenmaal geconfronteerd met financiële problemen, verandert het gedrag van de consument. Deze verandering wordt deels veroorzaakt, doordat hij zich moet aanpassen en bijvoorbeeld meer gaat bezuinigen. Maar de verandering van gedrag is ook het gevolg van processen zoals schaarste en een veranderende houding ten opzichte van schulden.
DOCUMENT
Gezond beweeggedrag bevordert de kwaliteit van leven en helpt bij het verminderen of voorkomen van gezondheidsklachten en heeft een positieve invloed op sociaal welbevinden, participatie en welzijn. Gezond leven is primair de verantwoordelijkheid van mensen zelf, maar niet iedereen is in staat om gezond gedrag zelfstandig te initiëren en vol te houden. Voor deze mensen is in de eerstelijnszorg veel aandacht. Frustrerend is dat ondanks alle inspanningen de zorgprofessionals, zoals de fysiotherapeut, praktijkondersteuner en beweegconsulent, zelf inschat-ten dat 50-90% van de cliënten binnen een jaar terugvalt in ongezond beweeggedrag. Hoewel aansluiten bij de mate van zelfmanagement van de cliënt hierbij kansrijk lijkt, blijkt de huidige aanpak onvoldoende. Bewijskracht voor het belang van het stimuleren van gezond gedrag in de context, een combinatie van achtergrondkenmerken en sociaal, psychisch en fysiek functioneren in de leefomgeving, neemt toe. Maar hoe betrek je als professional deze context in een persoonsgericht ondersteuningstraject? Hogeschool Leiden, De Haagse Hogeschool en Hogeschool Rotterdam gaan samen een methodiek ontwikkelen die antwoord geeft op deze vraag. Het BiBoZ project identificeert functioneringsprofielen vanuit cliëntenperspectief en identificeert profielspecifieke bouwstenen voor duurzaam gezond beweeggedrag. De functioneringsprofielen zijn gebaseerd op individuele kenmerken en gedrag beïnvloedende componenten zoals het fysieke, sociale en psychische functioneren in de dagelijkse leefomgeving van de cliënt. Bouwstenen zijn bestaande interventies en diensten zoals: beweeginterventie, een app of verwijzing naar een beweegaanbod of burgerinitiatief. Voor het definiëren van de functioneringsprofielen en bouwstenen starten we bij de cliënt, werken we gedurende het hele traject in co-creatie met de praktijk, gebruiken we het Behavioural Change Wheel als theoretisch raamwerk en gebruiken we naast kwalitatieve technieken ontwerpgerichte onderzoekstechnieken. Vanuit deze nieuwe open en brede blik werken we toe naar een prototype van een methodiek te gebruiken door zorgprofessionals voor op maat ondersteunen van hun cliënten in het bereiken van duurzaam gezond beweeggedrag.
Mensen met een lagere sociaaleconomische positie leven doorgaans minder gezond. Interventies gericht op een gezondere leefstijl hebben beperkt succes. Dat kan komen door de belemmerende situatie waarin veel mensen uit deze groep leven. Kan aandacht voor financiële schaarste bij deze interventies bijdragen aan de gewenste gedragsverandering en gezondheidswinst opleveren? Daarop focust dit promotieonderzoek. Doel In dit onderzoek kijken we hoe financiële schaarste doorwerkt op leefstijl en het doorlopen van leefstijlinterventies. Ook kijken we of principes uit stress-sensitief werken in leefstijlinterventies helpen om financiële schaarste en chronische stress te verkleinen. Door aandacht voor de situatie van financiële schaarste is het veranderen van de leefstijl misschien gemakkelijker vol te houden. Zo dragen we bij aan de behoeften van overheid, kennisinstellingen en praktijk op het vlak van: 1. Vergroten van kennis over determinanten van sociaaleconomische gezondheidsverschillen; 2. Vergroten van de effectiviteit van bredere interventies onder kwetsbare groepen. Resultaten Gedurende dit promotieonderzoek en na afloop ervan zullen de resultaten via zowel wetenschappelijke als praktijkgerichte publicaties worden gedeeld. Ter voorbereiding op dit onderzoek voerden we een literatuurstudie uit over de relatie tussen schulden en gezondheid: Looptijd 01 september 2021 - 01 september 2025 Aanpak Het onderzoek bestaat uit drie deelstudies. In de eerste deelstudie wordt het probleem verkend. Vervolgens wordt financiële schaarste onderzocht in bestaande interventies en tot slot wordt een bestaande interventie aangepast en de werking daarvan getoetst in de praktijk. Dit geeft meer inzicht in wat het gezondheidspotentieel van mensen die financiële schaarste ervaren beter kan benutten, zodat bestaande interventies kunnen worden aangepast.
In het project “De ontwikkeling van een paper prototype ter bevordering van gezonde voedingskeuzes bij mbo-studenten” onderzoekt de Haagse Hogeschool in co-creatie met Codename Future en Waag Society de mogelijkheden om gezonde voedingskeuzes door middel van sociale normen te stimuleren onder jongeren. Bedrijven uit de creatieve industrie zien dat er een vraag ligt bij opdrachtgevers uit het mbo-onderwijs om in het kader van het thema burgerschap in te spelen op de eetgewoonten van jongeren. Huidige lespakketten lijken ontoereikend om gezonde voedingskeuzes bij deze doelgroep te stimuleren. Creatieve ondernemers hebben echter onvoldoende kennis van de oorzaken van ongezonde voedingskeuzes en manieren om gezonde voedingskeuzes te stimuleren onder jongeren, om voor hun opdrachtgevers uit het mbo-onderwijs effectieve toepassingen te ontwikkelen. Zij hebben het lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving van de Haagse Hogeschool gevraagd wat wel zou kunnen werken. Het onderzoek richt zich op de vraag hoe op een aansprekende manier een sociale norm kan worden ingezet om hen te stimuleren om gezonde voedingskeuzes te maken. De beoogde uitkomst van het project is een paper prototype van een digitale sociale norm interventie om gezond voedingsgedrag te stimuleren bij mbo-studenten.
Lectoraat, onderdeel van NHL Stenden Hogeschool
