Sinds de introductie van betaalbare e-readers, en zeker na de opkomst van de tablets (in het bijzonder de iPad), is het duidelijk dat elektronische boeken bezig zijn aan een opmars. De discussie of het boek op papier ooit in zijn geheel zal verdwijnen loopt nog. Duidelijk is wel dat ook in het onderwijs het e-book en e-textbook een groei doormaken. In dit artikel staan we stil bij trends en kansen rond een deelverzameling van deze elektronische boeken: het open tekstboek. We definiëren het begrip, kijken naar de relatie met open educational resources, en gaan in op de trends, ontwikkelingen, kansen en bedreigingen van open tekstboeken. Het zal duidelijk worden dat onderwijsinstellingen op dit gebied een leertraject te doorlopen hebben om te voorkomen dat ze uiteindelijk achter de feiten aan zullen lopen.
Dit rapport beschrijft de trends in binnen- en buitenland op het gebied van Open Educational Resources. Dat gebeurt aan de hand van twaalf artikelen van Nederlandse experts op het gebied van open leermaterialen in het hoger onderwijs. Ook bevat het rapport twaalf intermezzo’s met spraakmakende voorbeelden.
In de afgelopen jaren is de belangstelling voor gebruik van open leermaterialen en open online cursussen sterk gegroeid. Met name de Massive Open Online Courses (MOOC’s) hebben deze belangstelling aangewakkerd. Medio 2015 heeft minister Bussemaker in haar strategische agenda “HO2025, de waarde(n) van weten” als ambities uitgesproken dat in 2025 alle docenten in het hoger onderwijs hun leermaterialen delen en dat instellingen elkaars MOOC’s gaan erkennen. Om deze ambities realiteit te maken zal nog veel werk verricht moeten worden, zowel door instellingen als door de overheid en instellingsoverstijgende organisaties als SURF. Om beter te kunnen bepalen welke activiteiten daarvoor moeten worden gestart is een beeld van de huidige stand van zaken rondom publiceren en gebruik van zowel Open Educational Resources (OER) als MOOC’s nuttig. Deze survey is bedoeld om inzicht krijgen in de stand van zaken rond gebruik en hergebruik van Open Educational Resources en MOOC´s bij bekostigde hogeronderwijsinstellingen in Nederland.
