Wie problemen ervaart wordt graag open, direct en met compassie benaderd. Niet door iemand die zich opstelt als functionaris, maar door een medemens die oprecht interesse toont. Alle beroepen waarin het omgaan met mensen belangrijk is, zijn meer effectief uit te oefenen wanneer dit de grondhouding is. In dit boek hebben we uitgelegd hoe outreachende professionals in het sociaal werk professionele medemensen kunnen zijn.
In dit boek komen de medewerkers van het zogenaamde RAAK-project Outreachend werken om de beurt aan het woord. Zij geven aan wat zij, binnen hun eigen context, als hun taken en verantwoordelijkheden zien en bieden zo de lezer de gelegenheid een eigen visie op Eropaf te ontwikkelen. Onder druk van wetgeving (Wet maatschappelijke ondersteuning), media (berichten over nalatigheid en onvermogen) en politiek (prachtwijken) laten steeds meer hulp- en dienstverleners de systeemwereld achter zich en bewegen zij zich in de leefwereld om daar contact te maken met zorgbehoevende burgers. Met Vroeg-Eropaf zoeken professionals uit de maatschappelijke dienstverlening verbinding met de leefwereld van kwetsbare burgers. Gesteund door Eigen Kracht proberen ze hun professionele verantwoordelijkheid meer te gaan delen met die van het sociale netwerk van hun cliënten. Deze innovaties zijn door onderzoekers van De Karthuizer gevolgd, het praktijk- en onderzoekscentrum van het domein Maatschappij en Recht van de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Dit is gebeurd middels het RAAK-project Outreachend werken bij dreigende huisuitzetting.
Dit boek beschrijft hoe beleidsmedewerkers en bestuurders van gemeenten en non-profitorganisaties kunnen bijdragen aan een sociaal domein dat de krachten van mensen beter benut. Het thema is outreachend werken: het vergroten van de kansen op preventie, herstel, sociale stijging en zelfredzaamheid van specifieke groepen mensen in zorgwekkende omstandigheden. Het onderzoek beschrijft vijf beloftevolle outreachende praktijken met/voor mensen in kwetsbare omstandigheden. De auteurs beschrijven de transitie van systeem- naar leefwereld, van top-down naar bottom-up aansturing van de sociale sector, van deductief naar inductief leren en ontwikkelen.
Dit Living lab staat in teken van het bevorderen van sport en bewegen voor bewoners waarvoor het sportaanbod nu niet voldoende of moeilijk te bereiken is. Het project is hierbij opgedeeld in drie deelprojecten, waar we voor elke specifieke doelgroep (40-65 jaar) een werkwijze ontwikkelen om een duurzame samenwerking op te zetten.Doel Het overkoepelende doel is bewoners uit de doelgroep naar beweging en sporten toe te leiden. Door middel van design thinking methoden borduren we voort op de geïdentificeerde oplossingsrichtingen in fase 1. Deelproject 1: Het bouwen aan een groeiend platform waarin sportaanbieders en sporten gekoppeld worden en zo een flexibel sportaanbod te creëren. Verder willen we inzicht krijgen in wat er nodig is om de al werkende – sportplanner – app beter aan te laten sluiten bij haar gebruikers. Deelproject 2: Het opzetten van een duurzaam sportmaatjesproject voor mensen met een beperking (fysiek, verstandelijk of door bijvoorbeeld long COVID) in samenwerking met HU-studenten, de buurtsportcoach aangepast sporten en minimaal één werkplaatsdocent van de HU met als doel de sportdeelname voor deze doelgroep te vergroten. Deelproject 3: Het verbinden van de hulpvraag met het beweegaanbod verbinden en daarmee aan te sluiten op de behoeften van deze doelgroep. Bewegen wordt ingezet als middel en door een inclusief co-design ontwerpproces zal dit aanbod passend gemaakt worden. Het bereiken van de doelgroep en het uitvoeren van kleine pilots staat centraal. Resultaten uit de eerste fase De behoefte van de doelgroep (40-65 jaar) op het gebied van bewegen en gezondheid is in kaart gebracht. Er is inzicht verkregen in de complexiteit van de doelgroep met de uitkomst dat het belangrijk is oog te hebben voor de verschillende subgroepen binnen de doelgroep. Er zijn drie deelprojecten opgezet aan de hand van deze subgroepen; de sporter met behoefte aan een flexibel sportaanbod, de sporter met een fysieke beperking en de groep waar een zodanige complexe hulpvraag speelt dat sport kan worden ingezet als middel ter bevordering van het welzijn van deze groep. Er is een nieuw netwerk ontstaan waarin de nadruk ligt op inwonerparticipatie. Looptijd 31 december 2019 - 01 februari 2022 Aanpak In het Living Lab zal gewerkt gaan worden met de Design thinking methode. Ook zullen ervaringsdeskundigen op het gebied van eenzaamheid en een verbeterde leefstijl ingezet worden. Het levert een kruisbestuiving op tussen dorpsteams, buurtsportcoaches, en (ervaringsdeskundige) inwoners. Relevantie van het project Dit project zal vernieuwend zijn voor beleidsmedewerkers, social workers en sportprofessionals die zich bezig houden met de onderwerpen gezondheidsbevordering en preventie. Ook past het op een nieuwe wijze ervaringsdeskundigen toe in het outreachend werken. Cofinanciering Dit project ontvangt een cofinanciering van ZonMw.
De afgelopen tijd werkten we samen met Kennisinstituut Movisie aan het Kennisplein Informele Zorg. Met als resultaat een website met kennis, inspiratie, opdrachten en tools rond het thema informele zorg. Bedoeld voor studenten, docenten en beroepskrachten op mbo en hbo niveau in zorg en welzijn. Doel Het Kennisplein is een centrale plek waar kennis over informele zorg te vinden is én met anderen gedeeld kan worden. Daarnaast biedt het Kennisplein een kans om met de kennis aan de slag te gaan door middel van e-learning modules. Resultaten Vrij toegankelijke website met kennis, praktijkvoorbeelden en ervaringsverhalen rondom mantelzorg, het sociale netwerk en vrijwilligers. Artikelen over specifieke thema’s zoals outreachend werken, respijtzorg en de combinatie werk en mantelzorg. Integreren van de vier ontwikkelde e-learningmodules over samenwerking met de informele zorg rond mensen met dementie, niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en (licht) verstandelijke beperking (LVB). Looptijd 01 november 2019 - 30 januari 2023 Aanpak In een kerngroep is gewerkt aan het ontwerp, de structuur en de (basis)inhoud van de site. Er is een klankbordgroep samengesteld. Vanuit deze klankbordgroep is op meerdere momenten meegedacht. Op 17 mei 2021 is de site gelanceerd. Samen met Movisie en MantelzorgNL vormen we een redactieraad om bekendheid te geven aan het Kennisplein en de site te verrijken en te (blijven) actualiseren. Verbinding Op twee niveaus zoeken wij de verbinding: kwaliteit en borging. We zien hier verbinding met het programma In voor Mantelzorg 2.0, vanwege de aandacht die in dat programma is voor opleidingen. Binnen het programma Langer Thuis van het ministerie van VWS is het ontwikkelen van het Kennisplein een onderdeel van Actielijn 2: Mantelzorgers en vrijwilligers in Zorg en Welzijn. Deze actielijn wil bereiken dat: Mantelzorgers en vrijwilligers zich bewust zijn van ondersteuning; Er een ondersteuningsaanbod en respijtzorg op maat is; Zorgprofessionals en informele zorgverleners goed samenwerken.
