Het boek de Pedagogische Opdracht, het basisonderwijs in spiegels en vensters, is een ode aan de leerkrachten die elke dag een grote bijdrage leveren aan de persoonsvorming van nieuwe generaties. Dit boek is warm aanbevolen aan leerkrachten in opleiding en iedereen die geïnteresseerd is in pedagogiek en het basisonderwijs
DOCUMENT
In januari 2023 verscheen in Didactief een special over het lectoraat De Pedagogische Opdracht van Hogeschool InHolland. Met bijdragen van onder andere lector Mascha Enthoven, lerarenopleider en onderzoeker Theo van den Bogaart, en docent en onderzoeker Marietje Beemsterboer.
DOCUMENT
Op 25 januari organiseerde Lectoraat De Pedagogische Opdracht een Symposium over actuele vragen in het onderwijs. Bijna 150 professionals vanuit het basisonderwijs, MBO en HBO bezochten het evenement op locatie Inholland Haarlem. Tijdens haar keynote besprak lector Mascha Enthoven actuele thema’s uit het publieke debat zoals kansenongelijkheid, persoonsvorming in het onderwijs en kwaliteit- en vrijheid van onderwijs. In de aansluitende sessies werden deze thema’s verder uitgediept en gingen deelnemers met elkaar in gesprek.
MULTIFILE
Stichting Spaarnesant spreekt de ambitie uit dat de scholen binnen de stichting met elkaar zijn verbonden door gezamenlijke kwaliteitsborging, het benutten van elkaars expertise en gezamenlijke innovatie (www.spaarnesant.nl). Het lectoraat De Pedagogische Opdracht heeft in haar onderzoeksagenda uitgewerkt op welke wijze het onderzoekend vermogen in de scholen kan worden versterkt en ingezet om deze ambitie te verwezenlijken (Enthoven, 2020). Stichting Spaarnesant en het lectoraat De Pedagogische Opdracht hebben gezamenlijk de intentie uitgesproken om een samenwerking hiertoe op te zetten. Het eerste thema dat in deze samenwerking centraal staat is het thema kansenongelijkheid. Stichting Spaarnesant en het lectoraat De Pedagogische Opdracht zullen samen optrekken om op onderzoekende wijze te komen tot gezamenlijke kwaliteitsborging, het benutten van elkaars expertise en gezamenlijk innovatie op het gebied van het bevorderen van de kansengelijkheid van de leerlingen binnen Spaarnesant. De eerste stappen in dit proces en de daaruit volgende plannen voor de nabije toekomst worden in het hier gepresenteerde tussenrapport beschreven.
DOCUMENT
Op Landgoed Sparrenhof in Tilburg wordt met diverse partners uit het brede jeugdveld gewerkt aan pedagogische vrijplaatsen. Jongeren groeien op in een samenleving waar prestatiedruk en kansenongelijkheid hoogtij viert. Als tegenbeweging worden pedagogische vrijplaatsen ontworpen om te ONT-moeten en ONT-wikkkelen. Niet een curriculum of beleidsdoel is het uitgangspunt, maar de dromen, wensen en brede talenten van kinderen en jongeren. In dit Fundament worden de uitgangspunten beschreven op basis waarvan er op Sparrenhof wordt gewerkt aan het ontwikkelen van een pedagogische vrijplaats, aan de rand van de stad en toch midden in de natuur.
DOCUMENT
Stichting Spaarnesant spreekt de ambitie uit dat de scholen binnen de stichting met elkaar zijn verbonden door gezamenlijke kwaliteitsborging, het benutten van elkaars expertise en gezamenlijke innovatie (www.spaarnesant.nl). Het lectoraat De Pedagogische Opdracht heeft in haar onderzoeksagenda uitgewerkt op welke wijze het onderzoekend vermogen in de scholen kan worden versterkt en ingezet om deze ambitie te verwezenlijken (Enthoven, 2020). Stichting Spaarnesant en het lectoraat De Pedagogische Opdracht hebben gezamenlijk de intentie uitgesproken om een samenwerking hiertoe op te zetten. Het eerste thema dat in deze samenwerking centraal staat is het thema kansenongelijkheid. Stichting Spaarnesant en het lectoraat De Pedagogische Opdracht zullen samen optrekken om op onderzoekende wijze te komen tot gezamenlijke kwaliteitsborging, het benutten van elkaars expertise en gezamenlijk innovatie op het gebied van het bevorderen van de kansengelijkheid van de leerlingen binnen Spaarnesant. In deze illustratie delen we inzichten en ervaringen die blijken uit gesprekken met onderwijsprofessionals van Spaarnesant.
DOCUMENT
Dit eindrapport doet verslag van een door ZonMw gesubsidieerd, ontwerpgericht onderzoek (looptijd maart 2022 – juni 2024) met de volgende onderzoekvraag: Wat zijn de ontwerpprincipes voor jeugdparticipatieve pedagogische vrijplaatsen, die bijdragen aan een veerkrachtige identiteitsontwikkeling van jongeren? Jongeren en professionals uit de brede jeugdsector werkten samen aan het ontwerpen van fysieke en online pedagogische vrijplaatsen. Het resultaat is een blauwdruk met ontwerpprincipes voor het jeugdparticipatief ontwerpen van pedagogische vrijplaatsen. Het rapport beschrijft de aanleiding voor het onderzoek, doel- en vraagstelling, een theoretische duiding van de centrale concepten, de methodesectie, analyse en resultaten en ten slotte de conclusie, reflectie en samenvatting.
DOCUMENT
In deze deelstudie is literatuuronderzoek gedaan naar het concept 'vrijplaatsen' binnen diverse maatschappelijke contexten, ook in historisch perspectief. Vervolgens wordt op twee vragen een antwoord gezocht: Wat maakt vrijplaatsen pedagogisch? Wat kan de waarde en rol zijn van de kunsten bij het ontwerpen van een pedagogische vrijplaats.
DOCUMENT
Lerarenopleidingen kunnen studenten beter voorbereiden op het terugdringen van kansenongelijkheid door de ontwikkeling van contextbewuste professionaliteit al in de opleidingen centraal te stellen. Deze professionaliteit formuleren de auteurs als het “continu bewegen tussen individueel situationeel handelen in een specifieke context en collectieve duiding en onderzoeksmatige verbetering op basis van een collectief geformuleerde pedagogische opdracht”. In hun betoog beschrijven de auteurs, geïllustreerd met anekdotes uit de praktijk, hoe ze bij Hogeschool Inholland een onderzoekend curriculum vormgeven dat opleidt tot contextbewuste leraren met onderzoekend vermogen. Lerarenopleidingen kunnen studenten beter voorbereiden op het terugdringen van kansenongelijkheid. Dit doen de opleidingen door de ontwikkeling van contextbewuste professionaliteit al in de opleidingen centraal te stellen. Deze professionaliteit van de leraar werpt een nieuw licht op het te ontwikkelen onderzoekend vermogen van aankomende leraren. Voor deze studenten is het zaak dat zij leren waarnemen en ervaren voor de klas in uiteenlopende schoolcontexten. Bovendien is het belangrijk dat zij leren de ervaringen met het collectief van studenten of het schoolteam te duiden met behulp van literatuur. In hun betoog beschrijven de auteurs, geïllustreerd met anekdotes uit de praktijk, hoe ze bij Hogeschool Inholland een onderzoekend curriculum vormgeven dat opleidt tot contextbewuste leraren met onderzoekend vermogen.
DOCUMENT
Lukt het om de schoonheid van het beroep van leraar weer zichtbaar te maken? Lukt het om vanuit het beroep een professioneel tegenwicht te bieden aan de eisen die de maatschappij stelt? En lukt het om leraren meer mogelijkheden te bieden om professioneel te groeien en hun rol te ontwikkelen? Mascha Enthoven, lector De Pedagogische Opdracht, benadert in haar lectorale rede deze vragen door de (pedagogische) opdracht van het onderwijs te formuleren binnen de invloed van het betrokken handelen van de leraar. Binnen dat wat de professionaliteit van de leraar kenmerkt: het continu - op basis van je ervaringen, kennis en intuïtie - inschatten wat het juiste is om te doen. Zij pleit daarom voor vertrouwen en ruimte voor leraren en schoolteams: vertrouwen en ruimte om gezamenlijk het individuele handelen van de leraar te ondersteunen, te verantwoorden en te ontwikkelen. De wens van het werkveld voor meer onderzoekende scholen en lerende netwerken biedt kansen. Mits we bij de ontwikkeling van deze scholen en netwerken sterker het primaire onderwijsproces als bron benutten. En op voorwaarde dat we het ondersteunen van het betrokken handelen van de leraar als doel hebben. Door de focus op het betrokken handelen van de leraar in onderzoek als bron, maar ook als doel te nemen, geven we een scherpere richting aan het onderzoekend vermogen in lerarenopleidingen. Het onderzoekend vermogen staat dan in het teken van de ontwikkeling van betrokken handelen. We kunnen bedachtzaamheid over dit handelen organiseren. En we kunnen deze collectieve bedachtzaamheid ondersteunen met behulp van kennis- en vaardigheden op het gebied van onderzoek. Het werkveld en de lerarenopleidingen vormen in deze ontwikkeling een krachtig collectief. Het model voor ‘de Pedagogiek als Betrokken handelingswetenschap’ wordt gebruikt als een uitwerking van dit krachtig collectief.
DOCUMENT
