Zoekresultaten

Kansen voor kinderen in de Amsterdamse kinderopvang

Samen bewegen; praktijkonderzoek naar inclusie in de les LO

“Waarom vindt Sharida de les LO stom, terwijl ze wel met veel plezier naar de training van Favela Street gaat?” Elke maandagavond sport ze daar samen met een groep meiden. Dit buurtinitiatief biedt een veilige omgeving waarin de meiden zich kunnen ontwikkelen en door middel van sport de wereld kunnen ontdekken. Deze doelstelling sluit aan bij die van de LO-lessen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs, namelijk een brede oriëntatie op verschillende soorten bewegingsactiviteiten en het verkennen en uitbreiden van de eigen mogelijkheden. Wat gebeurt er dan in de les LO waardoor Sharida deze niet leuk vindt? Is het geen veilige omgeving om zichzelf te kunnen zijn? Met welke inclusievraagstukken worstelen docenten LO?

Artistieke sensitiviteit bij Levend Leren

In de kunsten wordt altijd geschapen, gecreëerd. Je kan met de kunsten leren je vaststaande gedachten en denkbeelden over je wereld en over jezelf te herzien. Bij muziek maken, toneel spelen, dansen en beeldend werken, ontdek je het spelen met je handen, je stem, je lichaam steeds weer op een nieuwe manier. Je herontdekt jezelf voortdurend en je verwondert je opnieuw over je wereld. Door doen, durven, gaan en maken leer je dat je een creatieve geest bent, ook al was je ervan overtuigd niet creatief te zijn. Creativiteit is geen gave, creativiteit is een keuze, een keuze voor het gaan, het doen, het maken, het toelaten van nieuwe energiestromen tot je zijn, tot je gedachten en tot je handelen. Je bevrijdt jezelf van je beperkingen, van je blokkades en van belemmerende overtuigingen. Veel heb je jezelf opgelegd of heb je je laten aanpraten dankzij het ‘genoten’ onderwijs. Zeker, het is moeilijk je te ontworstelen aan vertrouwde denkbeelden, maar je bent zelf degene die het besluit neemt om jezelf opnieuw te ontdekken. Door jezelf ruimte te gunnen bij kunstvakken help je jezelf plezier in je leren te krijgen, ga je je eigen wereld vorm geven en vernieuw je jezelf. Levend Leren krijgt een heel natuurlijke plaats in je leven. Vanuit die nieuw verworven vrijheid geef je jezelf de kans te worden wie je bent. Zelfrealisatie is een hoog goed. En het ligt binnen je bereik. Als je wilt en durft, gaat het loslaten en uitgroeien daarna moeiteloos. Door deze ervaring kun je kinderen ook begeleiden en ze zich laten ontwikkelen.

Pedagogische c.q. Agogische Sensitiviteit

Aan de basis van leren ligt een pedagogische c.q. agogische relatie. Binnen deze relatie speelt Pedagogische c.q. Agogische Sensitiviteit een grote rol. Pedagogische c.q. Agogische Sensitiviteit is een begrip dat pedagogen en agogen direct herkennen en zich moeilijk laat vatten in verbale taal. Zoals in het volgende gesprek tussen een student van de lerarenopleiding en zijn praktijkbegeleider. Het gesprek gaat over het moment dat de leraar en de klas elkaar lijken te ‘betoveren’. De leerlingen en de leraar zijn op en top betrokken in een leerproces. ‘Hoe doe je dat?’ vraagt de student. ‘Tja …eigenlijk weet ik het niet, een kwestie van ‘timing’ en ‘fingerspitzengefulh’.’

Onderzoek Pedagogische Sensitiviteit

Het onderzoek is in mei 2005 van start gegaan met ongeveer dertig studenten. Ze hebben verschillende facetten, die met het begrip Pedagogische Sensitiviteit te maken hebben, in kaart gebracht. Het is de uitdaging om dit moeilijk te vangen begrip toch uit te lichten en daarmee een taal te ontwikkelen om met elkaar uit te wisselen. Onder andere door middel van mind mapping en verzamelen van materiaal, dat volgens de studenten met Pedagogische Sensitiviteit te maken heeft, is de groep tot een eerste begripsbepaling gekomen. Pedagogische Sensitiviteit wordt omschreven als: ongrijpbaar, relationeel, waardegeladen en persoonsgebonden. Ontvankelijkheid, gestemdheid en gerichtheid worden eveneens aan het begrip gekoppeld. Na de eerste verkennende fase is de groep opgesplitst in drie kleinere onderzoeksgroepen. Twee van deze groepen blijven zich richten op het verschijnsel Pedagogische Sensitiviteit in zijn totaal in relatie tot de te hanteren onderzoeksmethodologie. De ene groep werkt vooral met ‘verhalen’ (narratieve analyse) en de tweede groep werkt meer beeldend en hanteert onder andere een visueel-antropologische analysemethode. De derde groep onderzoekt de betekenis van aanraken vanuit een fenomenologisch perspectief.

Pedagogische c.q. Agogische Sensitiviteit

Wat is Pedagogische c.q. Agogische Sensitiviteit? Wellicht kennen we uit ons eigen verleden of heden juffen, meesters, docenten, leraren, opleiders die ‘het’ hadden of hebben. Pedagogen en agogen die als vanzelf de juiste snaar weten te raken, een gevoel hebben voor wat ‘nodig en belangrijk’ binnen een pedagogische of agogische relatie. Pedagogen en agogen met een gevoel voor pedagogische c.q. agogische sensitiviteit. Nenette Dieleman (2005) omschrijft in haar essay ‘Toverstaf’ pedagogische sensitiviteit als volgt: ‘… Een combinatie van allerlei factoren, die er toe leiden dat je 'het' hebt, noem het een ingebouwde toverstaf. Een glanzende, krachtige, gevoelige toverstaf. Die volgens mij vooral bestaat uit een pedagogische sensitiviteit en een 'intuïtief weten' waarop vertrouwd kan worden …’ (p.18).