Background: The Nurses in the Lead (NitL) programme consists of a systematic approach and training to 1) empower community nurses in implementing evidence, targeted at encouraging functional activities of older adults, and 2) train community nurses in enabling team members to change their practice. This article aims to describe the process evaluation of NitL. Methods: A mixed-methods formative process evaluation with a predominantly qualitative approach was conducted. Qualitative data were collected by interviews with community nurses (n = 7), focus groups with team members (n = 31), and reviewing seven implementation plans and 28 patient records. Quantitative data were collected among community nurses and team members (N = 90) using a questionnaire to assess barriers in encouraging functional activities and attendance lists. Data analysis was carried out through descriptive statistics and content analysis. Results: NitL was largely executed according to plan. Points of attention were the use and value of the background theory within the training, completion of implementation plans, and reporting in patient records by community nurses. Inhibiting factors for showing leadership and encouraging functional activities were a lack of time and a high complexity of care; facilitating factors were structure and clear communication within teams. Nurses considered the systematic approach useful and the training educational for their role. Most team members considered NitL practical and were satisfied with the coaching provided by community nurses. To optimise NitL, community nurses recommended providing the training first and extending the training. The team members recommended continuing clinical lessons, which were an implementation strategy from the community nurses. Conclusions: NitL was largely executed as planned, and appears worthy of further application in community care practice. However, adaptations are recommended to make NitL more promising in practice in empowering community nurse leadership in implementing evidence.
In het Integraal Zorgakkoord (IZA) zijn de ambities beschreven hoe de zorg in de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Om aan deze ambities te voldoen, wordt ingezet op passende zorg, beschreven in het Kader Passende Zorg. Met de huidige veranderingen in de maatschappij en de zorg is het van belang dat mensen zo goed mogelijk functioneren en langer thuis kunnen blijven wonen.Ergotherapie is persoonsgericht en draagt bij aan het mogelijk maken van de dagelijkse activiteiten van mensen in de eigen omgeving. Ergotherapie is gericht op participatie, gezondheid en welbevinden van mensen die een beperking ervaren. Het doel van ergotherapie is dat mensen de voor hen belangrijke activiteiten in en met hun omgeving (weer) kunnen uitvoeren en hier tevreden over zijn. Ergotherapie doet dit door functies, vaardigheden en strategieën te evalueren en deze in de dagelijkse activiteiten effectief in te zetten. Dit kan gerealiseerd worden door training, het aanleren van een andere manier van handelen, het inzetten van een hulpmiddel of door de activiteit of de omgeving aan te passen. Ook door advies, coaching of educatie gericht op het optimaliseren van de (eigen) mogelijkheden en die van hun naasten worden betekenisvolle, dagelijkse activiteiten weer mogelijk, en kunnen mensen (langer) thuis functioneren. Ergotherapeuten kunnen ook een rol vervullen bij het ondersteunen en versterken van dagelijkse activiteiten van groepen mensen met als doel bijdragen aan de sociale participatie van groepen mensen in de maatschappij (gemeenschapsgericht werken). Wetenschappelijk onderzoek blijft belangrijk voor de kwaliteitsborging, onderbouwing en innovatie van ergotherapeutische interventies, passend bij veranderingen in de samenleving, het onderwijs en de gezondheidszorg.De Kennisagenda Ergotherapie biedt een overzicht van de belangrijkste thema’s met onderzoeksvragen en kennisvragen die de beroepsgroep de komende jaren centraal stelt. Het vormt de grondslag voor (ergotherapie-) onderzoekers, financiers en voor ergotherapie relevante organisaties. De kennisagenda presenteert onderzoeksvragen en een tabel met prioritering van doelgroepen en onderwerpen. De prioritering is gebaseerd op de combinatie van maatschappelijke relevantie (politieke, maatschappelijke en demografische ontwikkelingen en de input van stakeholders) én wetenschappelijke relevantie (literatuuronderzoek naar de (kosten)effectiviteit van ergotherapeutische interventies). De stakeholders waren vertegenwoordigers van onder andere de beroepsvereniging, verwijzers, andere zorgverleners, patiënten- en mantelzorg- verenigingen, zorgverzekeraars, onderwijs en onderzoek.
“In Nederland overleden in 2010 ongeveer 136.000 mensen, waarvan 108.500 (ca. 80%) niet onverwacht. Bij deze laatste groep is palliatieve zorg aan de orde. Hiervan was 80% ouder dan 65 jaar. In de toekomst zal dit aantal door de dubbele vergrijzing sterk toenemen. Van de mensen die in 2008 overleden aan een chronische ziekte stierf 34% thuis (IKNL, Algemene principes van palliatieve zorg)”. 84% van de Nederlandse bevolking prefereert thuis te sterven (Gomes, 2012).Palliatieve zorg helpt bij het voorkomen en verlichten van gezondheidgerelateerd lijden door vroege identificatie, juiste beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen (WHO, 2020). Bij thuiswonende kankerpatiënten in de Nederlandse eerstelijnszorg geeft 72% aan pijn te ervaren, van wie 25% ondraaglijke pijn (Ruijs, 2012). Meer dan een kwart van de oudere volwassen patiënten ervaart pijn in de laatste 2 jaar van hun leven, waarbij de prevalentie toeneemt van 23% in 24 maanden voorafgaand aan het overlijden tot 55% in de laatste levensmaand (Smith, 2010). Tijdens de laatste levensweek meldt 25% van de palliatieve patiënten pijn te ervaren, ondanks het voorschrijven van opioïden (Klint, 2019). Onverlichte pijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten die sterven aan kanker en aan niet-kwaadaardige chronische ziekten. De leeropdracht Kortdurende zorg en interprofessionele samenwerking bij kwetsbare ouderen is onderdeel van het lectoraat Healthy Ageing, Allied Healthcare and Nursing. De insteek binnen de wijkverpleging van ZuidOostZorg is om, waar mogelijk, de kwetsbare ouderen kortdurend te ondersteunen en te werken aan reablement. In de laatste levensfase zijn de kortdurende doelen en acties gericht op het bieden van kwaliteit van leven, waarin een intensieve samenwerking is met o.a. huisartsen. Dit kan bijvoorbeeld zijn op het gebied van het in kaart brengen van de laatste levenswensen (proactieve zorgplanning), bieden van symptoommanagement en zorg voor naasten.
Om de zorg goed, betaalbaar en toegankelijk te houden moet de norm worden: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. In de praktijk van de ouderenzorg wordt de potentie van ‘digitaal’ herkend en hebben in veel organisaties change agents (ook wel innovatiemanagers, projectmanagers, aandachtsvelders genoemd) de taak gekregen ehealth te implementeren. Duurzame implementatie - het daadwerkelijk landen in de 'normale' werkprocessen en organisatie - van dergelijke technologieën is echter complex en stokt vaak na de pilot-fase. Change agents geven aan dat bestaande modellen en stappenplannen voor implementatie de weerbarstigheid van de daadwerkelijke praktijk onvoldoende omvatten en dat inzetten van iets nieuws terwijl de kwaliteit van zorg geborgd moet blijven niet goed samen gaat. Voor innovatie moet je kunnen experimenteren en moet het ook fout mogen gaan, en dat kan niet met de kwetsbare doelgroep waar de woonzorgorganisaties voor ouderen mee te maken hebben. Het project “Train de change agent: S(t)imulatie van implementatie van digitale technologie in de ouderenzorg” richt zich op het voorkomen van die handelingsverlegenheid van change agents in de complexe veranderprocessen waar het bij de implementatie van digitale technologie in deze context om gaat. Samen met kennisinstellingen, ouderenzorgorganisaties en MKB willen we een simulatie-leeromgeving voor change agents ontwikkelen waarin zij op basis van authentieke casuïstiek op een veilige manier de vaardigheden kunnen leren voor het duurzaam implementeren van ehealth. Gebaseerd op behoeftepeilingen in de zorg, zal in “Train de change agent” de focus liggen op ehealth tools / digitale technologie die de zelfredzaamheid en kwaliteit van leven van cliënten vergroot en zo bijdraagt aan reablement, of arbeidsbesparing voor professionals realiseert. De vraag die in dit project centraal staat is “Hoe kunnen we doormiddel van simulatie change agents beter toerusten op het bepalen en bijstellen van strategieën voor implementatie van digitale zorgtechnologie in de dynamische en hoog complexe contexten waarbinnen zorg wordt geleverd?” De simulatie-leeromgeving zal zo ingericht worden dat deze recht doet aan de complexiteit van duurzame implementatie van deze technologie, en dat diep leren via reflection-on-action en reflection-in-action mogelijk is. De vorm en inhoud van de leeromgeving wordt van begin af aan samen ontwikkeld met change agents in de ouderenzorg. Er zal gewerkt worden in en aan een learning community, om het van en met elkaar leren in het project een goede plek te geven, en tevens de randvoorwaarden te scheppen voor duurzame implementatie van de te ontwikkelen leeromgeving. In een iteratief proces zal bij experts en change agents respectievelijk de kaders en de casuïstiek worden opgehaald, de technische eisen voor de leeromgeving worden bepaald en de inhoud van de simulatie en andere benodigde materialen worden ontwikkeld, met tussentijds steeds testmomenten met de eindgebruikers (= change agents). Het project zal een looptijd hebben van 2 jaar
