Zoekresultaten

Van praktijk naar theorie in de praktijk.

Bij het opleiden van leraren is de relatie tussen opleidingstheorie en de schoolpraktijk vaak lastig. Tot midden jaren negentig lag het primaat vaak bij de theorie. In deze bijdrage wordt een project uit de jaren 1993-1996 beschreven en gekvalueerd, waarin het tijdstip en de aard van het aanbieden van onderwijskundige theorie in de tweedegraads lerarenopleiding afhankelijk wordt gemaakt van in de schoolpraktijk door studenten ervaren vragen en problemen. Scholen waren opdrachtgever en formuleerden praktijkgerichte opdrachten en projecten waarmee studenten aan de slag gingen. Een vorm van werkplek leren avant la lettre in 1995, met een eervolle vermelding van de toenmalige visitatiecommissie onder leiding van mevr. Ginjaar-Maas.

Onderzoeksleerlijn

Een goede leerkracht is een nieuwsgierige leerkracht die zichzelf en zijn omgeving kritisch kan bekijken en beoordelen. Vanuit die overtuiging heeft de Pedagogische Academie van de Hanzehogeschool vanaf dit schooljaar een zelfstandige leerlijn praktijkgericht onderzoek in het curriculum opgenomen. Vanaf het huidige schooljaar leren studenten elk studiejaar opbouwend de kneepjes van toegepast onderzoek zodat zij straks in hun eigen schoolpraktijk kunnen werken aan de duurzame verbetering van hun eigen vaardigheden en de kwaliteit van het onderwijs.

Den onderwijzer

Philip Kohnstamm wijst in zijn werk op het belang van het leren van leraren en van de dialoog binnen de school over nieuwe inzichten ten aanzien van leren en lesgeven. Die twee thema’s zijn nog steeds uitermate actueel binnen het onderwijs. Nieuwe inzichten uit onderzoek vinden niet automatisch hun weg naar de schoolpraktijk en nieuwe kennis die verworven is tijdens professionaliseringsactiviteiten bereiken niet altijd collega’s binnen de school. Dit is te beschouwen als een transfervraagstuk.In dit artikel gaan we in op de vraag hoe deze transfer bevorderd kan worden. De actualiteit van Philip Kohnstamm laten we zien aan de hand van enkele zeer recente studies vanaf 2017 naar het leren van Nederlandse leraren in het basis- en voortgezet onderwijs, op zoek naar handvatten die deze studies bieden voorhet versterken van transfer. De transfer speelt zowel op individueel niveau van de leraar die nieuwe inzichten verwerft tijdens professionaliseringsactiviteiten,als op het niveau van groepen leraren die samen vorm geven aan professionalisering en hun inzichten willen delen met anderen buiten de eigen groep.De besproken studies verschillen in focus en aanpak, maar bieden gezamenlijk belangrijke handvatten voor zowel de lerarenopleidingen, de leraar als de schoolleiding.

Vijf experts delen hun kennis met schoolleiders : vijf masterclasses voor schoolleiders in het vmbo en praktijkonderwijs

Onderwijs op maat. Elke leerling telt. Het zijn mooie woorden en we noteren ze makkelijk in een beleidsplan. Maar wat betekent het werkelijk als je het onderwijs en de leerlingenzorg zo wilt inrichten dat je recht doet aan elke leerling? Het antwoord op deze vraag komt voor een belangrijk deel van de scholen zelf. De vmbo-scholen weten als geen ander dat de gemiddelde leerling niet bestaat. Met name in het vmbo veranderde het onderwijs de afgelopen jaren ingrijpend om de leerlingen beter voor te bereiden op een vervolgopleiding en hun rol in de samenleving. In de schoolpraktijk worden de beste oplossingen bedacht. We kunnen veel leren van elkaar; leerlingen, docenten en schoolleiders. Maar het is ook goed om expertise van buiten in te roepen om het werk in het onderwijs in een breder kader te plaatsen en te leren van ervaringen en opvattingen die elders leven. In het afgelopen schooljaar werkten ISIS/Q5 en het project Kwaliteit van de leerlingenzorg in het vmbo en praktijkonderwijs samen aan een reeks masterclasses, waarin experts hun kennis en ervaring deelden met schoolleiders. De deelnemende schoolleiders toonden zich achteraf tevreden. Ze gaven aan het prettig te vinden om op deze manier hun kennis te kunnen delen en te verdiepen. Na de succesvolle bijeenkomsten van vorig schooljaar bieden we een vijftal nieuwe masterclasses aan met experts, die hun kennis graag willen delen met schoolleiders in het vmbo en praktijkonderwijs.

Praktijkgericht onderzoek dat bijdraagt aan innovatie van opleiding en praktijk

Met deze notitie wil het Netwerk Lectoren Lerarenopleidingen bijdragen aan de discussie over de focus en vormgeving van onderzoek binnen en vanuit delerarenopleidingen, naar aanleiding van de strategische agenda van deVereniging Hogescholen rond de lerarenopleidingen. De auteurs hopen met deze notitie opleiders, onderzoekers, leidinggevenden, bestuurders en beleidsmakers te prikkelen en te inspireren om werk te maken van onderzoek met impact voor opleiders, scholen, leraren, en uiteindelijk voor leerlingen. Als lectoren die intensief betrokken zijn bij de lerarenopleidingen en bij het praktijkgerichte onderzoek dat daarbinnen plaatsvindt, hebben ze de ambitie om het praktijkgericht onderzoek sterker te laten bijdragen aan het ontwikkelen van die gevalideerde kennis. In deze notitie wordt beschreven hoe de kerntaak van lerarenopleidingen ten aanzien van praktijkgericht onderzoek opgevat kan worden. Dit wordt geïllustreerd dit met concrete voorbeelden en met ontwerpcriteria voor Centres of Expertise in de educatieve sector.

Niemand past in één hokje