Deze publicatie gaat over het leiderschap van leraren, internationaal aangeduid als ‘teacher leadership’. Leraren kunnen veel verschillende vormen van leiderschap uitoefenen. Persoonlijk leiderschap heeft bijvoorbeeldbetrekking op de mate waarin leraren regie over hun eigen werk en eigen ontwikkeling voeren. Pedagogisch leiderschap is de wijze waarop leraren in hun klas leiderschap richting hun leerlingen tonen en invloed uitoefenen op de leerprocessen van leerlingen. In voorliggende publicatie bedoelen we met ‘leiderschap van leraren’ of ‘teacher leadership’ de invloed die leraren uitoefenen op zaken die hun eigen klas of hun eigen vak overstijgen. Met dat leiderschap beïnvloeden ze collega’s, leidinggevenden en anderen binnen de school. Die invloed kan betrekking hebben op het curriculum, het handelen van collega’s, het pedagogisch klimaat binnen de school, het beleid en de organisatie vanzaken binnen en buiten de school, etc. Dat kan door ideeën te opperen, te ontwikkelen, te ondersteunen, te adviseren, te inspireren, rolmodel te zijn en nog op tal van andere manieren.In Nederland wordt in toenemende mate verwacht dat leraren de verantwoordelijkheid en leiding krijgen en nemen ten aanzien van cruciale aspecten van het onderwijs binnen scholen. Leraren moeten dan wel de mogelijkheden hebben om deze rol op zich te kunnen nemen (NRO, 2017). Dit was aanleiding voor het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek om opdracht te geven tot het schrijven van een overzichtsartikel rond de vraag:Op welke manier(en) kan bereikt worden dat leraren een leidende rol kunnen spelen in individuele scholen (in alle onderwijssectoren), in samenwerkingsverbanden tussen scholen en op landelijk niveau?Voor het beantwoorden van deze vraag zijn we uitgegaan van vier deelvragen:1. Waarom is er in toenemende mate aandacht voor teacher leadership?2. Wat is teacher leadership precies?3. Wat is er uit onderzoek bekend over de effecten van en condities voor teacherleadership?4. Welke vormen van teacher leadership zijn er in de Nederlandse context reedszichtbaar?Op basis hiervan beantwoorden we de hoofdvraag:Hoe kan het leiderschap van leraren in scholen versterkt worden?Voor het beantwoorden van deze vijf vragen hebben we geput uit nationale en internationale praktijk- en beleidspublicaties, gebruik gemaakt van diverse overzichtsstudies en een systematische analyse gedaan van 44 onderzoekspublicaties over teacher leadership die tussen 2014 en 2017 zijn verschenen.
DOCUMENT
De website www.hva.nl/teacher-leadership brengt publicaties, inspirerende voorbeelden en ontwikkeling rond het leiderschap van leraren bij elkaar ter inspiratie van leraren en schoolleiders.
DOCUMENT
University teacher teams can work toward educational change through the process of team learning behavior, which involves sharing and discussing practices to create new knowledge. However, teachers do not routinely engage in learning behavior when working in such teams and it is unclear how leadership support can overcome this problem. Therefore, this study examines when team leadership behavior supports teacher teams in engaging in learning behavior. We studied 52 university teacher teams (281 respondents) involved in educational change, resulting in two key findings. First, analyses of multiple leadership types showed that team learning behavior was best supported by a shared transformational leadership style that challenges the status quo and stimulates team members’ intellect. Mutual transformational encouragement supported team learning more than the vertical leadership source or empowering and initiating structure styles of leadership. Second, moderator analyses revealed that task complexity influenced the relationship between vertical empowering team leadership behavior and team learning behavior. Specifically, this finding suggests that formal team leaders who empower teamwork only affected team learning behavior when their teams perceived that their task was not complex. These findings indicate how team learning behavior can be supported in university teacher teams responsible for working toward educational change. Moreover, these findings are unique because they originate from relating multiple team leadership types to team learning behavior, examining the influence of task complexity, and studying this in an educational setting.
DOCUMENT