Integreren betekent zaken samenbrengen tot een beter geheel. En dat is precies de doelstelling van ketenintegratie in de bouw. Aangezien de sector gekenmerkt wordt door een verregaande specialisatie, is het juist hier van groot belang om de verschillende disciplines, rollen en belangen op een efficiënte manier aan elkaar te knopen. En bij woningrenovatie is deze noodzaak nog eens extra groot. Omdat we te maken hebben met de randvoorwaarden van iets bestaands, stelt renovatie ons voor bijzondere bouwtechnische en logistieke uitdagingen. Bovendien is er bij renovatie vaak sprake van een lange aanloopfase waarin nog geen duidelijk beeld bestaat van het niveau van renovatie dat wordt nagestreefd. Hoe kan het gebouw weer toekomstbestendig gemaakt worden? Welke ingrepen zijn financieel haalbaar? Wat voor randvoorwaarden stellen stakeholders, de overheid en de bewoners? Er is dus sprake van een ingewikkeld samenspel van disciplines en belangen. De complexiteit maakt ketenintegratie juist bij woningrenovatie zo relevant. Om die reden is dit onderwerp dan ook gekozen als centrale thema van het lectoraat Vernieuwend Vastgoedbeheer. Deze publicatie begint met een schets van de achtergronden van ketenintegratie bij woningrenovatie. Zo wordt in hoofdstuk 2 nader ingegaan op de ontwikkelingen in de woningmarkt die ons nopen om op veel grotere schaal met ketenintegratie aan de slag te gaan. In hoofdstuk 3 volgt een beschrijving van de verschillende vormen van ketenintegratie, waarna in hoofdstuk 4 en 5 de eisen aan bod komen die ketenintegratie stelt aan de organisatie van zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers. Hoofdstuk 6 geeft een beeld van de bijzondere kansen die ketenintegratie biedt bij woningrenovatie. In het laatste hoofdstuk zet ik uiteen met welke zaken het lectoraat Vernieuwend Vastgoedbeheer zich de komende jaren zal gaan bezighouden.
Dit artikel bevat de resultaten van het onderzoek Barometer Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed 2012 en is uitgevoerd door het Kenniscentrum NoorderRuimte van de Hanzehogeschool Groningen in opdracht van het lectoraat Maatschappelijk Vastgoed. Onder begeleiding van mevrouw drs. Wilma Wolf en mevrouw drs. Annette Tjeerdsma, beide docent/onderzoekers, zijn de interviews afgenomen door studenten van de opleiding Vastgoed & Makelaardij.
Met dit project zal Hogeschool Utrecht samen met praktijkpartners een bijdrage leveren aan de transitie naar een circulaire stad, door het verkennen van innovatieve en toekomstbestendige oplossingen voor het circulair beheer, onderhoud en renovatie van woningen. Onze woningvoorraad is nog relatief jong. Als gevolg daarvan hebben we weinig kennis over en weinig erva-ring met toekomstbestendig renoveren. Renovatieoplossingen worden momenteel veelal snel en voor de korte termijn uitgewerkt. Het beperkte budget en de financiële marges beperken daarbij een toekomstbe-stendige ontwikkeling. Met name mkb bedrijven hebben niet de nodige kennis en ontwikkelruimte in huis om hun oplossingen zelf te optimaliseren en hebben daarbij behoefte aan kennis en samenwerking. In het project wordt een innovatielab ingericht waar bedrijven die woningrenovaties uitvoeren hun vragen en uitdagingen rond circulaire renovatie, onderhoud en beheer (van bestaande woningen) kunnen neerleggen: vragen waar geen eenvoudige oplossing voor is, en die vragen om samenwerking vanuit verschillende vakdis-ciplines (binnen en buiten het domein van de gebouwde omgeving). Het project heeft de volgende twee hoofddoelstellingen: 1. Het verkrijgen van inzicht in innovatieve oplossingen voor circulair beheer, onderhoud en renovatie van bestaande woningen, die kansen bieden voor bedrijven en organisaties en bijdragen aan de circulaire stad. 2. Het door-ontwikkelen van het format van het innovatielab waarbinnen studenten als junior medewerker, onderzoekers en bedrijven werken aan innovatieve oplossingen voor de circulaire stad aan de hand van concrete casussen. Het project is ingebed in de programmalijn (ingevuld door het voormalig gelijknamig lectoraat) Vernieuwend Vastgoedbeheer binnen het lectoraat Nieuwe Energie in de Stad en combineert de expertises van beide ken-niskringen. In dit project wordt de basis gelegd voor een langdurig onderzoeksproject naar circulaire renova-tie oplossingen. De opgebouwde kennis draagt bij aan het overkoepelende programma Wonen 3.0. Door deze inbedding wordt een opbouw van de kennisbasis van Hogeschool Utrecht en Centre of Expertise Smart Sustai-nable Cities en partners op langere termijn mogelijk. Het project biedt ruimte aan de betrokkenheid van docenten, onderzoekers en studenten op deelthema’s en draagt bij aan vernieuwing van het onderwijs.
