Elke crisis vraagt om veerkracht. De veerkrachtige samenleving kan een antwoord bieden op de uitdagingen, bedreigingen en schokken die voortkomen uit snel veranderende maatschappelijke omstandigheden. In het licht van de huidige crisis veroorzaakt door de corona pandemie, is dat niet alleen een hoopvol idee, maar ook een cruciaal idee. Deze publicatie is geschreven voor bestuurders, studenten, docenten, professionals en beleidsmakers binnen het sociale domein die in deze crisistijd behoefte hebben aan achtergrondinformatie over het begrip veerkracht. We bespreken hoe het begrip veerkracht betekenis krijgt binnen verschillende wetenschappelijke tradities en denkstromingen. Ook laten we zien dat het begrip veerkracht behulpzaam kan zijn om gedragsverandering en verbetering van maatschappelijke voorwaarden op verschillende niveaus inzichtelijk te maken: op individueel niveau, op collectief niveau (groepen), en op systemisch niveau (samenleving en ecosysteem). Voor beroepskrachten bieden deze drie niveaus elk andere aanknopingspunten en handelingsperspectieven.
DOCUMENT
Poster en begeleidende audio uit de guided tour van het Open Atelier van CoE Groen op 7 december 2023 over de projecten van het lectoraat Klimaatrobuuste landschappen aan HAS green academy. In de afgelopen jaren is het landschap van Nederland homogener en minder biodivers geworden. Hierdoor is de veerkracht uit het systeem verdwenen en is het landschap niet opgewassen tegen de klimaatextremen als droogte en piekbuien waar we mee te maken hebben. Daarom moeten we het landschap weer adaptief maken, zodat de veerkracht terugkomt en biodiversiteit herstelt wordt. Dit is waar het lectoraat Klimaatrobuuste landschappen onderzoek naar doet. Het lectoraat is een samenwerking tussen HAS green academy en Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO KNAW).
MULTIFILE
Gebundelde verzameling van vijftien verhalen over diverse onderwerpen van studenten Toegepaste Biologie van HAS hogeschool in het kader van de specialisatie Toegepaste Ecologie.
DOCUMENT
Het thema duurzaamheid doet onomkeerbaar zijn intrede in de wereld. Dat vervolgens wordt gezocht naar de connectie tussen ‘duurzaamheid’ en ‘leren’ door organisaties die duurzaamheid op de kaart willen zetten, is niet zo vreemd. Er valt immers nog veel te ‘leren’ willen we onze producten, onze manier van werken, onze manier van levenduurzaam maken. Maar de connectie wordt ook op een andere manier gelegd, namelijk in metaforische zin: hoe duurzaam organiseren wij het leren en ontwikkelen in en van onze organisatie?
DOCUMENT
Deze publicatie bestaat uit twee delen: eerst een terugblik op de lectoraatsperiode van 2020-2024. In 'Ecologisch Wijs : Insecten & Maatschappij' speelden insecten een belangrijke rol in het leggen van de verbinding tussen ecologie en educatie. Insecten zijn bijzonder waardevol om begrippen in de ecologie mee uit te leggen. Een uitgebreid deel van de tekst is gewijd aan insecten zodat de lezer meer waardering krijgt voor deze fascinerende dieren. Het maatschappelijke dilemma van het versterken van insectenbiodiversiteit enerzijds en het beheersen van plaaginsecten anderzijds wordt toegelicht. Vervolgens worden de doelstellingen van het lectoraat besproken en een aantal van de opbrengsten van het onderzoek. Het tweede deel van de publicatie is een contourschets van het thema voor de nieuwe lectoraatsperiode 'Leren voor een natuurinclusieve samenleving'.
DOCUMENT
Natuur en landschap zijn menselijke maaksels. Dat betekent dat het beheer ervan uit meer moet bestaan dan louter ecologische kennis. Het vraagt om een soort co-productie van ecologie, economie, sociologie en cultuurhistorie, en dat alles is in de term geïntegreerd natuur- en landschapsbeheer vervat. Indien economen serieus genomen willen worden in de discussies over natuur en landschap, dan dient binnen het conventionele economische denken plaats gemaakt te worden voor een meer ecologisch-economisch denken. Tegelijkertijd vereist dit wel dat bestaande economische principes, bijvoorbeeld over de 'marginale waarde' van natuur (en niet de absolute waarde ervan), niet uit het oog verloren mogen worden.
DOCUMENT
Door een opeenstapeling van maatschappelijke, ecologische en politieke crisissen nemen de wensen en eisen die aan de tuinbouwsector gesteld worden hand over hand toe. Aan de andere kant nemen ook de kansen en mogelijkheden door toegenomen kennis en voortdenderende technologische ontwikkelingen rap toe. De tuinbouw verkeert hierdoor in dermate wild vaarwater dat, gezien de veelvoud aan transities, gerust gesproken kan worden van een systeemtransitie. Een systeemtransitie naar een ecologisch en economisch duurzame tuinbouw door productiesystemen die zowel stabiel als hoogproductief zijn, vraagt niet om een vlucht in het verleden, maar om een sprong de toekomst in. Een sprong naar een productiesysteem gebaseerd op kennis van de plant en de interactie met zijn (ecologische) omgeving, ondersteund door hoogwaardige technologie met een hernieuwde vorm van procescontrole. In dit essay onderzoek ik hoe ik als associate lector levende teeltsystemen voor Inholland bij wil dragen aan onderzoek en onderwijs op de actuele transitiepaden van de glastuinbouw. Hoe ik kan bijdragen aan kennis ontwikkeling, nieuwe methoden ontwerpen in onderzoek en deze vertalen naar praktijkgerichte oplossingen. Zo wil ik door samenwerking met collega-onderzoekers en studenten van binnen en buiten Inholland verder invulling geven aan de realisatie van mijn missie. “In onderzoek en onderwijs bijdragen aan een tuinbouwproductiesysteem dat functioneert als een ecosysteem, waarin het samenspel van een grote diversiteit aan levende organismen bijdraagt aan de gezondheid van het productiesysteem en het product dat het produceert. Waarin onze gezamenlijke kennis tot de kunde leidt om levende teeltsystemen als evenwichtige ecosystemen te ontwerpen en te beheren. Waarin telers de biodiversiteit versterken en verzorgen, zodat deze bijdraagt aan de kwaliteitsproductie, in een samenspel van technologie, ecologie en menselijk vernuft. Tuinbouw dus die de wereld van gezonde producten voorziet en in balans is met zichzelf en haar omgeving.”
DOCUMENT
Op 13 december 2022 organiseerde BoerenNatuur in samenwerking met Van Hall Larenstein een online kennisbijeenkomst over het trekgedrag van twee iconische boerenlandvogels, de grauwe kiekendief en de grutto. Raymond Klaassen, onderzoeker bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en werkzaam bij Grauwe Kiekendief Kenniscentrum Akkervogels (GKA), nam ons mee in de ecologie van de grauwe kiekendief. Hij vertelde hoe we door zenderonderzoek veel meer te weten zijn gekomen over de leefwijze van deze vogelsoort. Daarna presenteerde Jelle Loonstra, ecoloog bij ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga, de belangrijkste bevindingen uit zijn promotieonderzoek bij de Rijksuniversiteit Groningen over het trekgedrag van grutto’s. Hierin probeerde hij de vraag te beantwoorden: hoe weten jonge grutto’s de weg?
MULTIFILE
Korte verhalen over biologische onderwerpen van studenten Toegepaste Biologie. De opdracht is breed: schrijf over een interessant en leuk biologisch onderwerp voor een breed publiek wat interesse heeft in biologie, maar zeker geen expert is. Een mix van pietepeuterige details over bodembacteriën, een reis in de tijd van de Nautilus, het redden van de aarde met algen, gedrogeerde vissen, menselijke mieren, het duiken in een dumpster en giechelende ratten. Dus wat weet jij van de oorsprong van dierennamen? Heb je wel eens nagedacht over de rol van geld in ons heden en verleden en over burgeroorlogen tussen mierensoorten? Weet jij waarom een paard benen heeft en waarom we geen kiwi-vogels in Nederland gaan krijgen? Hier kun je lezen hoe olifanten misschien wel socialer zijn dan wij, hoe ons brein reageert op stress en hoe sluipwespen politietaken op zich nemen. En dat dieren ook betalen voor seks en hoe wolven Yellowstone veranderden en misschien ook wel de Nederlandse natuur als er plaats voor ze is.
DOCUMENT
Niets wint van de passie voor wat leeft. Dat laten studenten met overtuiging zien. Ze delen met ons hun zorgen over een aanstaande staatsgreep van dieren. Uiten hun zorgen over verslaafde vrienden zoals kat Jessie met een kaasverslaving en tuinslakvriend Ulan met een drankverslaving. Ze schrijven hoe dieren ook nog eens zijn opgelicht door de evolutie. De zwarte bril der verdoemenis is alom aanwezig in hun geschreven verhalen. Logisch als gedeelde smart halve smart is, maken deze trieste verhalen het leven draaglijker.Ieder zijn eigen stijl om woelige tijden door te komen. Deze editie vervult zich niet enkel met drama want gelukkig is ook de roze bril gevonden. Studenten stellen je in hun verhalen gerust dat er geen monsters onder je bed zitten en wijden uit over kunstzinnige beesten. Vervolgens nemen ze je mee in de romance van poetsgarnalen Takkie en Lakkie, die naast karakters in het verhaal ook daadwerkelijk leven in het aquarium en exact bij het opleveren van het eindproduct hun babygarnaaltjes ter wereld brachten. In een donkere periode waarin we, zoals een van onze studenten treffend schrijft, gevangen zitten in een ruimte waar we zelf de sleutel van hebben en waarin psychologen dagelijks meer bezoekers ontvangen dan de Efteling, komt zo toch weer de magie van de biologie naar boven.Wat zijn we trots op de kracht van onze studenten die hun passie rijkelijk laten vloeien in het geschreven woord! Komt deze oerkracht vanuit de natuur? Waar de nimmer ontmoedigde nautilus onverstoord doorbouwt aan zijn paleis. Waar onwaarschijnlijke vriendschappen je verrassen. Waar zelfs de wereld te redden valt als we de klimaatlessen van Pokémon opvolgen. Dompel je onder in de kleuren van woorden en geuren van liedjes en meevoeren naar de wondere onderwaterwereld waar vissen met een snaveltje leven. Laat deze verhalen je eigen passie voor biologie ook weer welig tieren.
DOCUMENT