Het lectoraat wil komen tot gezonde en veilige voedingsmiddelen voor doelgroepen die verschillen in voedingsbehoefte. Voeding is een ketenproduct. Verduurzaming van die keten is een tweede zwaartepunt. Een derde taak ligt in de netwerkfunctie en het steunen van regionale ontwikkelingen. Het lectoraat is actief in het toepassen van fundamentele kennis samen met het MKB. Anne Schaafsma is sinds 1978 in dienst bij FrieslandCampina en bekleedt sinds 2000 de functie van Senior Scientist Nutrition. Schaafsma is gespecialiseerd in kindervoeding en de invloed die het heeft op de ontwikkeling van hersenen en immuunsysteem. Als lector is Anne Schaafsma voor 2,5 dag per week bij Van Hall Larenstein in Leeuwarden gedetacheerd. Binnen het lectoraat werken de lector Food Safety (Anne Schaafsma) en associate lector Health & Food (Feike van der Leij) nauw samen. De lectoren willen fundamentele kennis benutten om te komen tot gezondere voedingsmiddelen voor doelgroepen die verschillen in leeftijd en voedingsbehoefte. Het betreft vooral kennis over moleculaire processen in het menselijk lichaam en de invloed van voedingscomponenten daarop.
MULTIFILE
Het position paper verstuurd vanuit het lectorenplatform Voedsel, Voeding & Gezondheid naar de vaste kamercommissie van VWS voor het debat over de afschaffing van de btw op groente en fruit
MULTIFILE
De eiwittransitie is de transitie van het gebruik van dierlijke eiwitten naar plantaardige eiwitten. Naast de groei van de wereldbevolking en de welvaart, zijn duurzaamheid en dierenwelzijn belangrijke drijfveren achter deze transitie. De bovengenoemde definitie van eiwittransitie geeft gelijk de grenzen van mijn lectoraat aan. Het gaat over de eiwittransitie van dierlijk naar plantaardig. Dit sluit het gebruik van insecten als alternatieve eiwitbron uit van het onderzoek binnen het lectoraat. Insecten zijn dieren, wel is waar met een gunstige voederconversie, maar als dierlijk eiwit draagt de consumptie van insecten niet bij aan de eiwittransitie. De tweede afbakening ligt in de toevoeging ‘in voeding’. Hiermee wordt de focus van mijn lectoraat aangegeven. Binnen mijn lectoraat richten wij ons op de toepassing van plantaardige eiwitten in humane voeding en niet op de toepassing van alternatieve of plantaardige eiwitten in diervoeder. Tot slot, richten wij ons op de eiwittransitie in de volle breedte van de voeding, dus op de vervanging van alle dierlijke eiwitten, zoals die uit melk, ei en vlees.
MULTIFILE
Micro and macro algae are a rich source of lipids, proteins and carbohydrates, but also of secondary metabolites like phytosterols. Phytosterols have important health effects such as prevention of cardiovascular diseases. Global phytosterol market size was estimated at USD 709.7 million in 2019 and is expected to grow with a CAGR of 8.7% until 2027. Growing adoption of healthy lifestyle has bolstered demand for nutraceutical products. This is expected to be a major factor driving demand for phytosterols. Residues from algae are found in algae farming and processing, are found as beachings and are pruning residues from underwater Giant Kelp forests. Large amounts of brown seaweed beaches in the province of Zeeland and are discarded as waste. Pruning residues from Giant Kelp Forests harvests for the Namibian coast provide large amounts of biomass. ALGOL project considers all these biomass residues as raw material for added value creation. The ALGOL feasibility project will develop and evaluate green technologies for phytosterol extraction from algae biomass in a biocascading approach. Fucosterol is chosen because of its high added value, whereas lipids, protein and carbohydrates are lower in value and will hence be evaluated in follow-up projects. ALGOL will develop subcritical water, supercritical CO2 with modifiers and ethanol extraction technologies and compare these with conventional petroleum-based extractions and asses its technical, economic and environmental feasibility. Prototype nutraceutical/cosmeceutical products will be developed to demonstrate possible applications with fucosterol. A network of Dutch and African partners will supply micro and macro algae biomass, evaluate developed technologies and will prototype products with it, which are relevant to their own business interests. ALGOL project will create added value by taking a biocascading approach where first high-interest components are processed into high added value products as nutraceutical or cosmeceutical.
De wereldwijde ijsconsumptie in 2016 bedroeg 18.037 miljoen kg. In de US (38,4%) en Europa (30,9%) wordt het meeste ijs geconsumeerd. Van de totale ijsconsumptie wordt 26,6% out-of-home geconsumeerd in enkele verpakking (marketline.com; Global Ice Cream report July 2017). Deze ijsstokjes worden van berkenhout gemaakt. Het hout hiervoor wordt gekapt in Rusland en Scandinavië. Er van uitgaand dat bij de helft van het out-of-home geconsumeerde ijs het ijsstokje de drager is dan wordt hiervoor in Europa jaarlijks 23.721 ton aan berkenstokjes geproduceerd. Wereldwijd gaat het om 76.765 ton. Na de consumptie van het ijsje worden deze stokjes weggegooid. Dit afval wordt doorgaans verbrand. De samenwerkende partners, Babre Holding, Van Rijsingen Ingredients, HAS Hogeschool hebben de ambitie om het consumeren van ijs op ijsstokjes te verduurzamen door het gebruik van hout te vervangen door plantaardige vezels die ontstaan als bijproduct in de voedingsmiddelen industrie. Naast vezels worden eetbare zetmeel gebruikt zodat een stevige matrix ontstaat met dezelfde functionaliteit als het ijsstokje van berkenhout. Momenteel worden deze plantaardige bijproducten grotendeels afgezet naar de feed industrie en groene energie sector, bio vergisting. Met het eetbare vezelrijke ijsstokje worden deze van oorsprong bijproducten opgewaardeerd tot een humaan voedingsproduct. Bovendien draagt het eetbare ijsstokje bij aan de verhoging van de vezelinname, die bij veel consumenten nog onder het niveau ligt dat wordt geadviseerd door het Voedingscentrum. In dit project onderzoeken we de haalbaarheid om een eetbaar, duurzaam en gezond ijsstokje te maken dat opgeschaald kan worden naar industriële schaal. Het geproduceerde ijsstokje voldoet aan de kwaliteitseisen van de ijsproducenten, is vrij van allergenen en bevat voedingsvezels die als nevenstroom ontstaan bij de productie van voedingsmiddelen.
Nieuwe UV-blokkers voor zonnebrandcrèmes zijn nodig. Traditioneel gebruikte UV-blokkers tasten het aquatisch ecosysteem aan (koraalbleking). Rood zeewier, zoals Porphyra (nori) is zeer effectief in zijn bescherming tegen zonnestraling. UV-blokkers in roodwieren zijn Mycosporine-achtige aminozuren (MAA’s) maar ook andere componenten zijn relevant in de bescherming. Het gebruik van roodwier als grondstof in cosmetica is toegestaan maar vanwege prijs en regelgeving niet gangbaar. Samen met het werkveld gaat Hanzehogeschool de kansen voor Europees Porphyra als marien-cultuur gewas onderzoeken. Een drietraps benadering wordt uitgevoerd. 1) De teelt van het in de Nederlandse Delta groeiende Porphyra wordt onderzocht. In West-Europa wordt Porphyra niet op grote schaal geoogst en geteeld. Vegetatieve vermeerdering zal worden opgezet met als richtlijn een zo’n optimaal mogelijk MAA’s gehalte. Dit kan bereikt worden door te variëren in abiotische factoren, inductie van Porphyra. 2) Het doel is om een ingrediënt voor cosmetica te ontwikkelen dat beschermd tegen zonnebrand. Zeewier fracties worden ontwikkeld bestaande uit zowel MAA's als polyfenolen die elkaar aanvullen in UVA en UVB bescherming. 3) Dit zonnefilter moet ook technisch en economisch haalbaar zijn. Dit laatste kan alleen als wordt uitgegaan van een circulair zero-waste totaal bioraffinage waarin ook alle andere componenten worden gevaloriseerd. Hierbij wordt gekeken naar eiwitfracties geschikt voor food en feed applicaties en naar hoogwaardige koolhydraten zoals wateroplosbare voedingsvezels (prebiotica). De aangesloten consortiumpartners zijn expert in het realiseren van de beoogde verwaardingskansen. De aangesloten MKB-ers hebben ambitie in het formuleren van producten (feed, food, non-food en cosmetica) met duurzame ingrediënten uit rood zeewier en het ontwikkelen van de bijbehorende business cases.
