Mensen zorgen voor elkaar. En dat is altijd zo geweest. Zorg voor zieke familieleden is iets wat vanzelfsprekend behoort tot het privédomein van mensen. In de vorige eeuw is de zorg echter wel geprofessionaliseerd. Verpleging werd niet langer meer als naastenliefde gezien, maar als een beroep. In de huidige samenleving maken zorgvragers, mantelzorgers en professionals gezamenlijk deel uit van het zorglandschap. De nadruk wordt gelegd op zelfredzaamheid en zorg-verantwoordelijkheid van zorgvragers en mantelzorgers. Het lijkt alsof de overhead zich gedeeltelijk terug wil trekken uit de rol die ze in de vorige eeuw naar zich toe heeft getrokken.
In deze rede zal ik vanuit het heden via de theorie en de wijze waarop theorie en praktijk verbonden zijn, een sprong maken naar de toekomst. Eerst zal ik een korte uiteenzetting geven over de positie van Nederland op het gebied van innovatie en ondernemerschap. Daarna zal ik een schets geven van het theoretische kader en de paradigma´s die naar mijn mening denken en doen in relatie tot innovatie en ondernemerschap bepalen. Tot slot wil ik een brug slaan naar de toekomst en de rol die het lectoraat Ondernemen en Innoveren (O&I) zal spelen om vernieuwing tot stand te brengen en het concept ondernemend innoveren vorm te geven.
MULTIFILE
Voldoende werk en geld zijn essentieel voor een zeker bestaan, maar niet genoeg. De hulp en steun aan mensen kan beter. Aisa Amagir (HvA) en Monique Kremer (UvA) van het Kenniscentrum ongelijkheid bieden handreikingen voor de rijksoverheid, instanties en gemeenten.
MULTIFILE
Met het BAAM- (Big Area Additive Manufacturing) of 3DXL-printproces kunnen groot formaat producten geprint worden met granulaat van vezelversterkte thermoplasten. Voor succesvolle toepassing van het 3DXL-printproces door de industrie zijn betrouwbare prestaties nodig met een hoge mate van stabiliteit en voorspelbaarheid. In dit project wordt getracht de betrouwbaarheid en voorspelbaarheid van de 3DXL printtechniek te verbeteren door het ontwikkelen en valideren van een methode om statische mechanische performance van geproduceerde producten te simuleren met een gebruiksvriendelijke FEM-solver. In het werkveld is weinig tot beperkte kennis aanwezig om de lineaire- en niet-lineaire statische mechanische performance van 3DXL geprinte producten te kunnen simuleren en mist de externe referentie uit het werkveld om de gebruikte methodes en resultaten te valideren. Het simuleren van statische belastingen met een FEM solver helpt om voorspellingen te kunnen doen over de geschiktheid van een component of constructie voor een specifieke belastingsituatie, onder invloed van tijd en Temperatuur. Hierdoor kunnen optimale dimensies gevonden worden, zonder dat het component of constructie daadwerkelijk is geproduceerd. Voor het simuleren van statische belastingen met een FEM solver is het noodzakelijk om bepaalde materiaaleigenschappen te kwalificeren en in te voeren in een transverse isotroop materiaalmodel. Het gebruikte productmodel en de solver zullen geoptimaliseerd moeten worden voor de 3DXL toepassing. De resultaten uit de simulaties moeten vergeleken worden met resultaten uit testen. De partners binnen dit project behoren tot de koplopers in de Noordelijke regio op het gebied van 3DXL productie. Het Centre of Expertise Smart Sustainable Manufacturing van de NHL Stenden University voert sinds 2020 onderzoek uit naar de 3DXL-printtechniek met drie zelf-ontwikkelde onderzoekssystemen in Emmen en Leeuwarden. NedCam Solutions B.V. is een internationale speler op het gebied van complexe mallenbouw en composiet constructies. Paques Europe B.V. maakt met de 3DXL printtechniek unieke onderdelen voor de turbines van afvalcentrales.
De beroepspraktijk van professionals die werken aan het op orde houden van dijken is sterk aan verandering onderhavig. Deze professionals hebben bijvoorbeeld te maken met een veranderde normering en beoordelingssystematiek voor hoogwaterveiligheid, een enorme versterkingsopgave van 1900 km (primaire waterkeringen) tot 2050, en een nieuwe invulling aan de ‘zorgplicht’ voor waterkeringen. Binnen beheerorganisaties zoals waterschappen en Rijkswaterstaat werken professionals aan de beoordeling, beheer en onderhoud, en versterking van waterkeringen. Samen zijn zij verantwoordelijk voor het ‘assetmanagement’ van de dijk: zorgdragen voor de optimale prestatie van de dijk als waterkerend lichaam, afgezet tegen acceptabele risico’s en aanvaardbare kosten, gemeten over de gehele levenscyclus van de dijk. Het vinden een optimale balans tussen kosten, risico’s en kwaliteit is een complexe bezigheid, omdat die afweging rekening moet houden met de korte en lange termijn en sprake is van onzekerheden rond planbaarheid en voorspelbaarheid van prestaties, veroudering en interventies. Dit project richt zich op het assetmanagement bij de waterschappen en het vinden van gereedschap om de complexiteit in de grote versterkingsopgaven het hoofd te bieden, dan wel er van gebruik te maken om meer waarde te creëren. Concreet wordt hierbij een belangrijk knelpunt in het dijkbeheer aangepakt: dilemma’s rondom kennis- en informatie- en datadeling tussen de verschillende werkprocessen (beheren, beoordelen, versterken). De in het project Prometheus opgedane inzichten zullen verwerkt worden in een serious game, die zal worden toegepast om leerprocessen te ondersteunen in zowel de praktijk als het hoger onderwijs. De game maakt uiteindelijk inzichtelijk wat de ‘best practices’ zijn voor assetmanagement en hoe de kennis- en informatiedeling optimaal ingericht kan worden. De game sluit aan bij verschillende bestaande netwerken uit de beroepspraktijk en bij de opleidingen Civiele Techniek (HAN, HZ, TUD), Land- en Water Management (VHL), Project- en Proces Management (VHL) en River Delta Development (VHL/HZ/HR).
Er zijn grote uitdagingen in de zorg door toenemende arbeidstekorten, vergrijzing en complexere zorgbehoeften. Dit geldt in het bijzonder voor mensen met een Visuele en Verstandelijke Beperking (VVB), die vaak intensieve begeleiding nodig hebben. Hierdoor ontstaat een dringende behoefte aan technologieën die niet alleen de zelfstandigheid en participatie van deze doelgroep bevorderen, maar ook zorgprofessionals ondersteunen in hun werk. Sociale robots, die speciaal zijn ontworpen om met mensen te communiceren, zijn een veelbelovende oplossing. Deze robots kunnen mensen met een VVB op verschillende manieren ondersteunen, bijvoorbeeld in klaslokalen of als persoonlijke assistenten. Hun voorspelbaarheid en constante beschikbaarheid maken hen zeer geschikt om dagelijkse routines te ondersteunen, waardoor gebruikers zelfstandiger worden. Bovendien kunnen ze zorgverleners ontlasten door routinetaken over te nemen, zoals herinneringen aan medicatie of het begeleiden van eenvoudige handelingen. Een ander belangrijk voordeel is dat deze robots real-time data kunnen verzamelen en analyseren, waardoor zorgprofessionals beter en efficiënter kunnen inspelen op de behoeften van cliënten. Ondanks hun potentieel worden sociale robots nog maar beperkt ingezet in de zorg voor mensen met een VVB. Een belangrijke reden hiervoor is dat de huidige technologie vaak niet voldoende is aangepast aan hun specifieke behoeften, waardoor deze minder toegankelijk is. Daarom slaan Koninklijke Visio, Smartrobot.solutions en Hogeschool Utrecht de handen ineen om te onderzoeken hoe sociale robots beter afgestemd kunnen worden op deze doelgroep. Dit project begint met het testen van bestaande robots in echte zorgsituaties en gebruikt de feedback van zorgverleners en cliënten om verbeteringen door te voeren. Het uiteindelijke doel is om robots te ontwikkelen die breed toepasbaar zijn en de maatschappelijke participatie van deze doelgroep vergroten. Tegelijkertijd levert het project waardevolle nieuwe kennis op over het gebruik van robots in de zorg.
