Dit gaat verder dan klimaatneutraal

Binnenkort kun je in Amsterdam energiepositief wonen: er komen twee grotendeels circulair gebouwde woontorens, die samen met de omgeving meer energie opwekken dan ze nodig hebben.

Een energiepositieve wijk gaat nog een paar stappen verder dan klimaatneutraal wonen. Het project ATELIER wil een energiepositieve wijk realiseren in Amsterdam. Het wordt gesubsidieerd door Europa. Een initiatief van onder andere de gemeente Amsterdam. Door heel Europa lopen soortgelijke projecten.

Duurzaam wonen

Dat kennen ze in het Amsterdamse stadsdeel Buiksloterham. Schoonschip is de duurzaamste drijvende woonwijk van Europa, vol zonnepanelen en warmtepompen. Binnenkort kun je er zelfs energiepositief wonen: er komen twee grotendeels circulair gebouwde woontorens, die samen met de omgeving meer energie opwekken dan ze nodig hebben. Duurzaam wonen: dat kennen ze in het Amsterdamse stadsdeel Buiksloterham. Schoonschip is de duurzaamste drijvende woonwijk van Europa, vol zonnepanelen en warmtepompen. Binnenkort kun je er zelfs energiepositief wonen: er komen twee grotendeels circulair gebouwde woontorens, die samen met de omgeving meer energie opwekken dan ze nodig hebben. De Hogeschool van Amsterdam (HvA) onderzoekt onder andere de sociale kant van dit Europese pioniersproject.

Positive energy district

Op het vasteland vlak naast Schoonschip moeten de torens verrijzen. Er komen twee grote gebouwen, met samen ruim driehonderd appartementen, een restaurant en een hotel. Lennart Zwols, projectleider bij het stedelijk innovatieteam van Amsterdam: “We werken hier aan een positive energy district (PED), een gebied dat meer energie moet opleveren dan verbruiken. Het project met de naam ATELIER wordt mede gerealiseerd met Europees geld. Ook in Bilbao wordt aan een PED gewerkt. Nog zes andere Europese steden staan in de startblokken.”

Samen energie delen

Het eerste PED-gebouw staat in de steigers. “Dankzij allerlei technieken eindigt de energiemeter in de plus”, vertelt Lennart. “Van zonnepanelen en warmtepompen tot hoogwaardige isolatie en een slim energiesysteem. Deze zogenoemde smart grid in combinatie met batterijen slaat opgewekte energie op, verdeelt die onder alle gebruikers en wisselt overschotten uit met energiegemeenschappen in de buurt, zoals Schoonschip en de Ceuvel. Hierdoor ontstaat een lokaal netwerk. De Waag Society denkt na over manieren om dat bijzondere proces zichtbaar te maken. Bijvoorbeeld in de vorm van een fontein die gaat spuiten als er een overschot aan energie is.”

Allemaal het vliegtuig in?

De HvA begeleidt en evalueert het project, dat minimaal vijf jaar duurt. De eerste twee jaar zitten er nu op. “De tussentijdse resultaten delen we nu al met alle betrokken partijen en de Fellow Cities”, vertelt HvA-programmamanager Marije Poel. “Maar uiteindelijk draait het om die ene belangrijke vraag: worden de bewoners zich inderdaad bewuster van hun impact en gedrag nu ze in een energiepositieve omgeving wonen, of springen ze vaker in het vliegtuig en zetten ze en masse de wasmachine aan omdat hun huis toch al zo duurzaam is? We hopen dat de gebouwen over twee jaar volledig in gebruik zijn, zodat we daarna nog een jaar het gedrag van de bewoners kunnen monitoren. Wij zijn benieuwd en willen de betrokkenheid van de bewoners graag stimuleren.”