Groenblauwe oplossingen, kansen en risico's

AANLEIDING
Gemeenten en waterschappen hebben de taak om te zorgen voor een klimaatbestendige inrichting van de
gebouwde omgeving om schade door hevige neerslag, hitte en droogte zoveel mogelijk te voorkomen. Om
die reden zijn en worden zogenaamde groenblauwe oplossingen aangelegd, zoals infiltrerende stadsparken,
wadi's en raingardens. Er zijn echter veel vragen over het functioneren van deze maatregelen. Zo is er
behoefte aan meer inzicht in kansen en risico’s, ontwikkelingen op lange termijn, interdisciplinaire
samenwerking van organisaties en actuele richtlijnen voor ontwerp, aanleg en beheer. Op basis hiervan is
de volgende onderzoeksvraag geformuleerd voor dit onderzoek: wat zijn de kansen en risico’s bij het lange
termijn functioneren van groenblauwe klimaatadaptieve oplossingen?
AANPAK
Om dit te onderzoeken hebben we op meer dan zestig locaties metingen gedaan naar groenblauwe
oplossingen. Om te voorkomen dat appels met peren werden vergeleken is daarin de focus aangebracht op
de wadi als de meest populaire en langst lopende groenblauwe oplossing in Nederland. Deze werden
onderzocht op hydraulisch en milieutechnisch functioneren, maar ook op eigenschappen, beleving door
omwonenden en beplanting. In zogenaamde ClimateCafés werden verschillende onderzoekinstrumenten en
-methodes samen met studenten, onderzoekers en professionals toegepast. De data die daarin werd
opgehaald wordt vertaald naar praktische richtlijnen, gevoed met ervaringen en lessen uit interviews met
professionals van publieke en private partijen (met verschillende disciplines als water, bodem, groen en
stedenbouw).
UITKOMSTEN
In dit onderzoek is naar een aantal eindproducten toegewerkt. Allereerst een open source database op over
groenblauwe oplossingen voor inspiratie en onderzoek: Climatescan. Hierin zijn voor alle groenblauwe
oplossingen die onderdeel waren van dit onderzoek de belangrijkste eigenschappen en meetresultaten
gedeeld ter terugkoppeling aan de praktijk. Ten tweede een open-source database met alle onderzochte
locaties en de belangrijkste analyses. Tot slot is naar een inspiratieboek toegewerkt met illustraties van
goede en slechte voorbeelden uit de praktijk.

Achtergrond
Gemeenten en waterschappen hebben de taak om te zorgen voor een klimaatbestendige inrichting om schade door hevige neerslag, hitte en droogte zoveel mogelijk te voorkomen. Om die reden zijn en worden zogenaamde groenblauwe oplossingen aangelegd, zoals infiltrerende stadsparken, wadi's en raingardens. Er zijn echter veel vragen over het functioneren en de risico’s van deze maatregelen. Inzicht in de kansen en risico’s ontbreekt om het adequaat lange termijn functioneren van groenblauwe oplossingen te garanderen.

Vraagarticulatie
Professionals van gemeenten en waterschappen hebben behoefte aan meer inzicht in groenblauwe oplossingen, zoals:
1. kansen en risico’s
2. kennis over het lange termijn functioneren;
3. interdisciplinaire samenwerking van organisaties binnen de disciplines water, bodem en groen
4. actuele richtlijnen voor ontwerp, aanleg en beheer

Hoofdvraag en doelstelling
Wat zijn de kansen en risico’s bij het lange termijn functioneren van groenblauwe klimaatadaptieve oplossingen?
Aanpak Professionals van publieke en private partijen (met verschillende disciplines als Water, Bodem en Groen) brengen hun ervaringen met groenblauwe oplossingen in kaart. Op meer dan vijftig locaties en in twee proeftuinen onderzoeken we het hydraulisch en milieutechnisch (lange termijn) functioneren. In ClimateCafés worden bestaande praktische tools voor kennisontwikkeling en -uitwisseling doorontwikkeld en ingezet. De nationale data omtrent het fysieke functioneren van groenblauwe maatregelen wordt met het werkveld vertaald naar praktische richtlijnen.

Resultaat
Het resultaat is een update van de landelijke open source database over groenblauwe oplossingen voor inspiratie en onderzoek waarvan op vijftig locaties participatief onderzoek wordt gedaan. De kennis omtrent kansen en risico's wordt met participatief onderzoek, (bestaande) tools, richtlijnen in vijf interdisciplinaire ClimateCafés landelijk uitgewisseld.

Consortium
Het consortium betreft een unieke multidisciplinaire samenwerking tussen hogescholen, gemeenten, waterschappen en provincies met diverse organisaties en bedrijven. Het consortium is mede ontstaan uit het Lectorenplatform Delta en Water en verstevigt de strategische samenwerking tussen praktijk professionals, onderzoek en onderwijs.