Haalbaarheidsstudie Aquabooster

Het doel van het project is om inzicht te krijgen in praktische en commerciële haalbaarheid rondom de Aquabooster van het bedrijf Wabbi dat eigendom is van studentondernemer Faik Durmus. Het onderzoek waaruit de Aquabooster is ontstaan is gedaan door studenten van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek aan de Saxion Hogeschool. Daarmee borduurt dit project voort op praktijkgericht onderzoek vanuit een kennisinstelling. De Aquabooster is het enige product van het bedrijf Wabbi.

De Aquabooster reinigt herbruikbare flessen (zoals de Dopper®) van consumenten met als doel de levensduur te verlengen en de afvalberg te verlagen. Hiermee hoopt Wabbi bij te dragen aan SDG12: ‘Responsible consumption and production’.

De belangrijkste projectactiviteiten om het doel te realiseren omvatten:
a. Het bouwen van meerdere prototypes;
b. Validatie van de prototypes in relevante fieldlabs teneinde feedback uit de markt te krijgen;
c. Onderzoek naar Intellectueel Eigendom;
d. Schrijven van een businessplan.

Deze activiteiten moeten er toe leiden dat er een beeld ontstaat over de potentie van Wabbi met haar Aquabooster.

Het project duurt 9 maanden en het budget bedraagt conform begroting €40.000.

De projectpartners zijn: Wabbi, Het Saxion Centrum voor Ondernemerschap (penvoerder), de lectoraten Mechatronica en Industrial Design en een partner ten aanzien van het onderzoek naar Intellectueel Eigendom (wordt nog gezocht). Aanvullend worden studenten ingezet om feedback uit de markt te krijgen en deelsystemen te ontwikkelen.

Zoals eerder vermeld hebben we de technische haalbaarheid in minder detail onderzocht dan van tevoren gehoopt. Echter zijn de volgende zaken wél onderzocht:
Er is onderzocht welke reinigingsmethode toegepast kan worden in het product. Als beginpunt is er een interview uitgevoerd met Caroline ter Horst, een microbioloog en onderzoeker bij het lectoraat International Water Technology bij Hogeschool Saxion. Uit het interview met haar bleek dat er een aantal mogelijke reinigingsmethoden mogelijk zijn met verschillende voor- en nadelen. We vroegen ook wat de gevaren zijn van de verschillende bacteriën en bio-films die kunnen groeien in een niet goed gereinigde drinkcontainer. Het niet goed reinigen blijkt schadelijker te zijn dan veelal gedacht, omdat er in drinkcontainers bacteriën zoals legionella en Pseudomonas Aeruginosa voor kunnen komen. In Nederland is volgens het RIVM een stijgende lijn te zien in het aantal zware longontstekingen veroorzaakt door legionella, met het afgelopen jaar ruim 600 gevallen. Verder kan de Pseudomonas Aeruginosa eveneens zware longontstekingen veroorzaken, in Duitsland zelfs 10% van alle ziekenhuis gevallen en in Europa tot ongeveer 25.000 sterfgevallen.
Middels een brainstorm met Horizonteer is vastgesteld wat de meest interessante go-to-market doelgroep zou zijn. Daar komen 3 potentiële groepen uit die verder zijn toegelicht bij de commerciële toelichting.

Ervaren designers (Ernst-Jan Goedvolk van het Lectoraat Industrial Design en Abel Kappenburg van Horizonteer) komen tot de conclusie dat het technisch realiseerbaar is om de Aquabooster te ontwikkelen met inachtneming van de diverse reinigingsmethoden en randvoorwaarde dat de keuze van de reinigingsmethode afhankelijk is van de behoefte van de eindgebruiker.

Voorafgaand aan deze studie was de hypothese dat het mogelijk zou kunnen zijn om een apparaat te ontwikkelen dat binnen een minuut (snel) een drinkcontainer kan reinigen zonder gevaarlijke chemicaliën (duurzaam) of dat dit meer dan 5 handelingen kost van de gebruiker (gemakkelijk) en dat dit overal kan worden geplaatst (draagbaar). Uit het onderzoek blijkt dat dit met de volgende reinigingsmethoden mogelijk zou moeten zijn:
- Reinigen middels (warm) water en mogelijk zeep;
- Reinigen middels stoom;
- Reinigen middels ultrasone trillingen.
Deze reinigingsmethoden zijn nog niet in deze toepassing onderzocht.

Om een detectiemethode te ontwikkelen voor het aantonen van de hoeveelheid bacteriën in een fles heeft een studentengroep onder andere getest hoeveel tijd nodig is om zo veel mogelijk bacteriën lost te krijgen van de wand van de fles met ultrasone trillingen (zie bijlage 2). De conclusie was dat het met de testopstelling 2-3 minuten duurde voordat de meeste bacteriën loslieten van het oppervlak van de fles. Voorafgaand aan deze haalbaarheidsstudie was de hypothese om met water en alcohol schoon te maken, maar dit bleek niet veilig te zijn door de brandbaarheid van alcohol. Een alternatief zou kunnen bestaan uit bestaande oplossingen zoals: stoom, water of UVC-licht. Deze middelen worden toegepast in vaatwassers en bestaande cup wassers. Het is dan ook van belang om deze performance te evenaren en het liefst te overtreffen in snelheid, schoon/reinheid en kosten.
Het concept is dus technisch haalbaar, maar de vraag is welke manier het beste zou zijn en dat is met deze resultaten nog niet concreet te maken. Er wordt nu gewerkt aan het ontwikkelen van een werkend prototype om hiermee de basis functionaliteit van het schoonmaken van herbruikbare drank containers te testen met water. Hierbij ondersteunt Horizonteer bij het ontwerp en de onderdelen van het prototype, waarmee een start kan worden gemaakt bij de validatie en demonstratie in relevante omgevingen, zoals: hogescholen en sportclubs of evenementen.
Hierbij is het Technology Readiness Level (TRL-niveau) als beschreven door de innovatiegilde bepaald op TRL 4 doordat de technieken in lab omgevingen wel zijn getest maar nog niet in de werkelijke omgeving. Aansluitend is het Manufacturing Readiness Level (MRL-niveau) bepaald op MRL-4 doordat er mock-ups zijn geproduceerd in het verleden in een labomgeving en dit herhaald wordt.

Tijdens de studie is onderzoek gedaan naar de potentiële ‘go-to-market’ om het product te lanceren. Op basis van een brainstorm zijn drie doelgroepen geïdentificeerd en verder onderzocht. De input voor de brainstorm waren de onderzoeksresultaten uit voorgaand onderzoek. De drie doelgroepen zijn hieronder weergegeven en uitgewerkt in een potentiële propositie.

Deze doelgroepen zijn bepaald door de toenemende druk vanuit de Single Use Plastics wetgeving voor het verminderen van disposables en maken steeds vaker gebruik van herbruikbare drinkcontainers.

Bring-Your-Own
Hieronder vallen commerciële locaties zoals koffiebars waar het steeds vaker beloond wordt dat je je eigen drinkcontainer meeneemt, denk aan de korting bij Starbucks of de navulstations in de supermarkt. De koffietentjes die ondervraagd zijn geven aan dat ze herbruikbare bekers toestaan. 40% van de ondervraagde koffietentjes spoelen minimaal de bekers om, en nog eens 40% wanneer de klant er om vraagt of als deze nog vies is (zie bijlage 3). Starbucks heeft zelfs een protocol gemaakt voor het aannemen en omspoelen voor bekers. Geen van deze bedrijven maakt het actief schoon met een borstel, spons of zeep. De gesproken koffietentjes vinden het concept van de Aquabooster interessant, maar doordat er op dit moment weinig klanten zijn die een herbruikbare beker gebruiken zijn ze niet enthousiast. Ze geven aan dat het vooralsnog weinig tijd kost om de huidige hoeveelheid klanten die daadwerkelijk een herbruikbare beker gebruiken te bedienen.


On-The-Go
De on-the-go dagelijkse gebruikers hebben hun herbruikbare producten als drink- en eet containers mee naar bijvoorbeeld werk of school. Deze mensen hebben (onder aanname) baat bij een makkelijke en snelle schoonmaak, zodat ze hun vieze drinkbeker of fles weer schoon kunnen opbergen in de tas. Hierbij is het van belang dat zij dus op locatie de containers schoon kunnen maken, waardoor de diversiteit in mogelijke locaties toeneemt. Het kan op het werk, op school of op het station. De tijdens het onderzoekgesproken middelbare scholen en door de onderzoeker gesproken hogeschool en universiteit geven aan vooralsnog geen interesse te hebben in het gebruikmaken van het apparaat mits er meer wetgeving komt over de herbruikbare producten. Ze geven hiervoor aan dat de studenten zelf verantwoordelijk worden gesteld voor hun drinkcontainers en deze mee naar huis nemen.

Train-Drink-Clean-Repeat Sporters
Voor Sporters lijkt de behoefte voor een oplossing groter te zijn, doordat zij gebruik maken van (eiwit) shakes en andere drankjes. Er is een enquête uitgezet onder sporters met ongeveer 120 respondenten (zie interviews door Horizonteer bij sportscholen bijlage 3 en enquête in bijlage 4). Van de deelnemende sporters maakt ongeveer 80% gebruik van een herbruikbare fles, die ze één keer per week in de vaatwasser doen (33%) of af en toe omspoelen doordat ze alleen water drinken (38%). Meer dan 70% geeft aan dat ze of niet weten hoeveel bacteriën er in hun flesjes zijn of er niet bij stilstaan. Bij het spreken van de eigenaren van sportscholen lijken zij minder enthousiast om het apparaat te plaatsen, doordat vele sporters de flessen en bidons mee naar huis nemen en er nog geen vraag is geweest naar het schoonmaken van de fles in de sportschool. Hierdoor zijn deze vooralsnog niet geïnteresseerd in het plaatsen van een machine voor het schoonmaken van deze flessen/bidons (bijlage 4).

Hieruit valt er te zeggen dat er sprake is van een latente behoefte. Uit interviews en gesprekken blijkt dat mensen over het algemeen niet stilstaan bij de hygiëne van de fles of drinkcontainer. Een deel van de ondervraagden maakt de drinkcontainer niet schoon, omdat ze er alleen water uit drinken. De ondervraagden die de drinkcontainer wel schoonmaken lijken tevreden te zijn met de methode die wordt toegepast, maar zijn wel geïnteresseerd in een snellere en makkelijkere methode.

Universiteiten en Hogescholen geven aan niet direct geïnteresseerd te zijn in dit product. De Universiteit van Twente heeft op verschillende locaties voor medewerkers vaatwassers staan voor de kopjes. De studenten worden zelf verantwoordelijk gehouden voor hun drankcontainers. De UTwente heeft zelfs een pilot gedraaid met barspoelers in een klein aantal wasbakken en kwam tot de conclusie dat dit geen oplossing was. De reden hiervoor is dat medewerkers nerveus werden dat hun collega’s de (gedeelde) kopjes alleen omspoelden en niet volledig schoonmaakten. Persoonsgebonden drinkcontainers kunnen hierbij de oplossing zijn.

Bij Saxion is bij het Centrum voor Ondernemerschap een vaatwasser beschikbaar, maar deze wordt niet gebruikt, behalve bij grotere evenementen. De aangegeven reden door de officemanager is dat de vaatwasser niet als duurzaam genoeg wordt gezien voor kleinere hoeveelheden en dat deze alsnog met de hand worden gewassen. Zij is mogelijk wel geïnteresseerd, maar is afhankelijk van Saxion of dit wordt toegepast of niet. Dit biedt dus ook mogelijkheden voor schoonmaakoplossingen voor kleinere hoeveelheden.

Een groot succes daarentegen is dat het product door een Amsterdams ontwerpbureau is opgenomen in het ontwerp van een centrale ruimte binnen Hogeschool Saxion. Dit biedt de kans om ook in een dergelijke omgeving het concept te testen. Dit wordt gezien als vervolgstap in de marktintroductie, waarbij de introductie bij de eerste hogeschool kan worden gebruikt als springplank naar andere locaties.

De grootste verandering tijdens de looptijd van dit project zijn de opkomende concurrenten/mogelijke samenwerkingspartners, waarbij verschillende vormen van dit product/idee/concept al zijn uitgebracht of blijkbaar al heel lang bestonden. Dit kan kansen bieden om samenwerkingen aan te gaan voor effectievere producten en bereik. Tijdens de looptijd zijn 2 grote bedrijven, Hobart en LG op de markt producten gaan introduceren om herbruikbare bekers schoon te maken. Kleinere bedrijven, zoals Freshcups en daan.tech hebben ook producten gemaakt die fungeren als kleine vaatwassers.

Hoewel deze producten niet specifiek zijn gemaakt voor waterflessen is het niet heel vergezocht om te zien hoe deze hiervoor ook kunnen worden gebruikt. Dit maakt het lastiger om met deze bedrijven de strijd aan te gaan voor marktaandeel, maar geeft wel aan dat er commerciële potentie bestaat. Wat de kleinere concurrenten niet doen is het reinigen van enkele producten, waardoor dit minder duurzaam is als het gehele apparaat moet werken voor 1 beker of fles. De Aquabooster maakt enkele producten schoon waarbij personen niet hoeven te wachten op een volle vaat.

Tevens kan het businessmodel hierin flexibel zijn doordat verschillende voorkeuren werden aangegeven voor de machine. De gesproken (middelbare)scholen hebben bijvoorbeeld de voorkeur voor een lease en een onderhoudscontract (zoals bij de bestaande koffiemachines) en anderen meer voor kopen en simpele onderhoud die zij zelf kunnen uitvoeren. De businessmodellen moeten gevalideerd worden bij de verschillende proposities.

De commerciële haalbaarheid benodigd over het algemeen meer onderzoek met behulp van mock-ups om te kijken of mensen daadwerkelijk gebruik hiervan maken, of dat ze alleen in gedachten het leuk vinden.

Hierbij is het Demand Readiness Level (DRL-niveau) bepaald op 5 doordat er wel bevestigde problemen zijn gevonden bij de eindgebruiker en er staat een samenwerkingspartner klaar voor de eerste tests en afname erna.

Het bijbehorende Business Readiness Level (BRL-niveau) bepaald op BRL-4, doordat er beknopte businessmodellen zijn gemaakt voor de mogelijke verdienmodellen, maar dit is nu weer op basis van aannames. Waarbij eerdere onderzoeken wel delen hebben onderzocht en mogelijke kosten/baten analyses hebben uitgevoerd, daarentegen zijn deze ook niet volledig uitgetest in de markt.

Geef een conclusie ten aanzien van de realiseerbaarheid en haalbaarheid van de innovatie (max ½ A4).

• De innovatie is technisch realiseerbaar, waarbij verder onderzoek nodig is in relatie tot kosteneffectiviteit.
• Uit het onderzoek blijkt een latente behoefte voor het concept van de Aquabooster, waarbij de meest voor de hand liggende go-to-market zal zijn: sportscholen/sporters en hogescholen.
• Er is meer onderzoek nodig om USP’s te identificeren en de Aquabooster te onderscheiden van concepten als LG en Hobart.
• Het onderzoek biedt goede basis voor een vervolgstap.

Conclusies voor readiness levels: TRL-4, MRL-4, DRL-5 en BRL-4. Dit is typisch voor een concept wat nog vooral in een prototype/concept fase zit. Op deze niveaus kan worden voortgeborduurd om stapsgewijze winsten te behalen en zo bij een markt klaar product te komen.

Geeft deze haalbaarheidsstudie aanleiding tot de verdere doorontwikkeling van de innovatie?
☒ Ja ☐ Nee

Beschrijf de toekomstplannen ten aanzien van de verdere doorontwikkeling van de innovatie (max 1 A4).

Zoals hierboven aangegeven zijn er concrete aanknopingspunten om het project voort te zetten.
1. Er wordt een prototype ontwikkeld die wordt geplaatst binnen een hogeschool. Daarmee wordt verder onderzoek gedaan naar het gebruik (hoe vaak, door wie en met welke drinkcontainer) en de eisen van de gebruiker (tijd die het in beslag neemt en mate van reiniging [beleving]) binnen de context van een dergelijke omgeving.
2. Er wordt verder onderzoek gedaan naar de behoefte van sporters in sportscholen voor de reiniging van hun drankcontainers en de beste reinigingsmethode. Daarmee zal worden onderzocht wat de eisen zijn qua snelheid en mate van reiniging. Middels dit onderzoek zal worden geïtereerd op een volgende versie om een beter aansluitend product te leveren.
3. Met kennis uit vervolgonderzoek kunnen verdere versies worden ontwikkeld om tot een schaalbaar product te komen.

Daar komt bij:
4. Het huidige vaste team bestaat uit één persoon, namelijk bedenker van het concept Faik Durmus. Hij beschikt niet over alle competenties om dit concept succesvol te maken. Er is met name behoefte aan technische- en marketingkennis. Een alternatief kan zijn om de kennis die hij heeft opgedaan middels dit onderzoek in te zetten in een samenwerkingsproject met bijvoorbeeld Hobart. Dit kan leiden tot een hefboomeffect waarbij de kennis en kunde van beide partijen elkaar kunnen aanvullen om het uiteindelijke doel te bereiken: bijdrage leveren aan een soepelere overgang naar duurzame producten.