© 2024 SURF
In het project sociaal cultureel waardencanvas Veendam ontwikkelen kunstenaarontwerpers ruimtes die culturele organisaties en kunstenaars in staat stellen om op basis
van culturele en sociale waardes een cultuurplatform te vormen. Aan de hand van een
specifieke methodiek (de ontwikkeling van settings) en vanuit een specifieke ‘artistieke’
attitude maken de kunstenaar/ontwerpers ruimte voor de deelnemers om met elkaar hun
gemeenschappelijk ambities te formuleren.
Tijdens de eerste setting is gewerkt met de kaart van Veendam, waardoor de
fysieke aanwezigheid van de kunstenaars en kunstorganisaties in Veendam en ten
opzichte van elkaar zichtbaar werd. Tijdens de tweede setting is gewerkt met de wijze
waarop de culturele sector functioneert binnen Veendam. In de derde setting is gewerkt
met de waardes die de mensen toekennen aan cultuur en met de activiteiten die deze
waardes kunnen realiseren. De drie settings zijn gekoppeld in een bordspel (de vierde
setting) waarin nieuwe deelnemers toe kunnen treden in het platform. Dit bordspel kan
blijvend worden gebruikt door het platform.
De attitude van waaruit een dergelijk proces begeleid kan worden omvat de
volgende principes:
1 Werk met de verleidelijkheid van het beeld om mensen te bewegen
2 Start als begeleider vanuit een open positie en durf verward te raken door wat er
ontstaat.
3 Werk mensgericht (en niet organisatiegericht), iedereen doet er toe en heeft een gelijke
stem
4 Meet them where they are: sta naast de mensen in het moment van hun ontwikkeling en
trek niet zelf conclusies maar laat dat aan de deelnemers zelf over
5 Houdt voeling met het krachtenveld en met de mogelijkheden die er ontstaan
6 Zorg dat je alles wat een constructieve houding in de weg staat weet op te lossen
7 Enkel vanuit het spel kan het nieuwe zich aandienen
8 Zorg dat de begeleider van het traject een belangeloze buitenstaander is die vooral het
belang voor ogen heeft van de mensen waar mee gewerkt wordt betrekt
Maatschappelijke ontwikkelingen zorgen ervoor dat de rol en bijdrage van de creatieve
professional verandert. Niet alleen moet hij met steeds minder financiering toe, tegelijkertijd
wordt er maatschappelijk een steeds grote beroep op hem gedaan. Gemeentes hebben hierin
een grote rol. Steeds meer sturen zij hun cultuurbeleid vanuit de maatschappelijke meerwaarde
van de creatieve industrie voor o.a. de domeinen gezondheid, welzijn en zorg. Juist zij zijn zich
ervan bewust dat een weerbare en flexibele samenleving ontstaat wanneer mensen zich
verbonden en gehoord voelen in juist die domeinen. Het is daarbij voor gemeentes van groot
belang dat organisaties en zelfstandige ondernemers in deze sector inzicht hebben in de impact
die ze veroorzaken en dat ze kunnen samenwerken om op die manier slagvaardiger een
innovatieve, inclusieve en reflectieve samenleving te laten ontstaan en daarmee bijdragen aan
het maatschappelijk verdienvermogen. In het versplinterde landschap in de regio van menig
dorp en stad verhinderen goede samenwerking en een gezamenlijke focus op de regionale
context vaak de innovatieve slagkracht van de creatieve industrie. Zo ook in de context van
gemeente Het Hogeland. In deze aanvraag wordt een traject ontwikkeld waarin mkb
cultuurorganisaties, amateurclubs en gesubsidieerde organisaties beter in staat worden gesteld
om met elkaar deze rol op zich te nemen. In samenwerking met VRIJDAG Advies wordt in een
traject van vier stappen met de deelnemers van dit platform in oprichting een ‘Sociaal Cultureel
Waarden Canvas’ ontwikkeld, fungerend als empowerend instrument binnen dit platform. Het
canvas kan beschouwd worden als een Key Enabling Methodology (KEM) vanuit een artistieke
invalshoek met een academische methodische grondslag. VRIJDAG Advies heeft de intentie om
deze aanpak ook in te zetten in andere contexten waarin het net als in Het Hogeland de
bedoeling is dat verschillende culturele organisaties vanuit eigenheid en vanuit het appèl van de
samenleving gaan samenwerken.