Inclusief samenwerken rond mensen met een verstandelijke beperking

Hoe kan goede samenwerking tot stand komen in de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking? Hier doet het lectoraat Participatie, Zorg en Ondersteuning onderzoek naar.

Verschillen in positie, status en communicatievaardigheden kunnen goede samenwerking in de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking in de weg staan. Hoe kan een gelijkwaardige samenwerking tot stand komen in de driehoek van cliënten, professionals en belangrijke mensen uit het netwerk van de cliënt? 

Het project beoogt de communicatie en samenwerking tussen naasten, cliënten met een verstandelijke beperking en hun ondersteuners te verbeteren. 

Het project ontwikkelt concrete methoden en hulpmiddelen die bijdragen aan dialoog, gedeelde besluitvorming en de vormgeving van persoonlijke toekomstplannen en ondersteuningsplannen. Deze kennis kan zowel in het onderwijs als de beroepspraktijk gebruikt worden.

• Een set van dialogische communicatie- en overlegvormen passend bij de principes van transdisciplinaire samenwerking, om zo de kwaliteit van de zorgrelaties te verbeteren. Hierbij wordt ook gekeken naar ICT-applicaties die hierbij ondersteunend kunnen zijn.


• Het verfijnen van de methodiek van Steunend Relationeel Handelen en de methode van persoonlijke toekomst- en ondersteuningsplanning zodat deze gebruikt kan worden als een middel voor co-creatie van zorg en ondersteuning, gericht op kwaliteit van (samen)leven.


• Een training die implementatie van beide producten in onderwijs en praktijk ondersteunt.

Hoe kunnen mensen met een verstandelijke beperking, naasten die belangrijk voor hen zijn en hun begeleiders beter samenwerken en communiceren?  Op 29 september '22 hebben deelnemers van het ZonMw project ‘Inclusieve samenwerking in de zorg rondom mensen met een verstandelijke beperking’ prototypes van tools gepresenteerd die bijdragen aan deze vraag. De vier tools zijn door de deelnemers het afgelopen jaar bedacht en ontwikkeld in zogenaamde ontwikkelwerkplaatsen.

Binnen twee ontwikkelwerkplaatsen in Utrecht en Amsterdam werkten mensen met een verstandelijke beperking, naasten en begeleiders met ondersteuning van een ontwerper en docentonderzoekers van de Hogeschool Utrecht aan hulpmiddelen die de samenwerking ondersteunen. De 29e was een eerste testronde. Nu gaan deelnemers met de prototypes de praktijk én het onderwijs in om de tools te testen. 

Ben je benieuwd naar de prototypes van de tools? Bekijk dan het filmpje van Rosa de Vries, betrokken ontwerper van het lectoraat co-design. Voor meer toelichting en mogelijkheden voor toepassing kun je de conceptbeschrijvingen downloaden.

15 december 2020 - 15 juni 2023

In 2021 en 2022 zal in twee zogenaamde ontwikkelwerkplaatsen (in Utrecht/Baarn en in Amsterdam) gewerkt worden aan het ontwerpen en uitproberen van werkvormen die bijdragen aan goede communicatie en samenwerking. Een ontwikkelwerkplaats bestaat uit 10 tot 15 mensen, die samen alle actoren en perspectieven vertegenwoordigen.