kenniswerkplaats Samen Omgaan met Onbegrip

Elk jaar groeit het aantal meldingen van schrijnende situaties rondom onbegrepen gedrag. Het blijkt moeilijk om in die situaties de juiste hulp te bieden. In de regionale kenniswerkplaats Samen Omgaan met Onbegrip (SOMO) gaan de Hogeschool Utrecht, de GGD regio Utrecht (GGDrU) en het Trimbos-instituut samen met ervaringsdeskundigen op zoek naar antwoorden op vragen rondom onbegrepen gedrag.

De missie van SOMO is om de herstelkracht van mensen met onbegrepen gedrag te versterken en de steunkracht vanuit de omgeving te vergroten. Zo willen we iets betekenen voor mensen in de samenleving die minder goed begrepen worden en streven we ernaar om onbegrepen gedrag begrepen te maken.

Bij het Meld- en Adviespunt ‘Bezorgd’ komen elk jaar meer meldingen binnen van vaak schrijnende situaties. Veel mensen verschijnen telkens opnieuw in de meldingen. Waarom lukt het steeds maar niet om hen passende ondersteuning te bieden? De kenniswerkplaats SOMO zoomt in op deze meldingen. Hierbij bekijken we de situatie vanuit de persoon over wie de melding gaat, maar ook vanuit de melder, de naaste(n), omwonenden en betrokken professionals (zoals politie, wijkverpleegkundige, woonconsulent en huisarts). Leren vanuit ervaringskennis staat hierbij centraal.

• Netwerk ter versterking en verbreding van samenwerking tussen de formele en informele zorg/ondersteuning voor mensen met onbegrepen gedrag en hun naasten.


• Bewustwording van de complexiteit van de problematiek, en zicht op nieuwe handelingsalternatieven en oplossingen voor problemen in een concrete situatie.


• Zichtbaar maken en doorbreken van obstakels voor samenwerking en systeemfouten die professionals signaleren in de dagelijkse praktijk, evenals andere succes- en faalfactoren.

De kenniswerkplaats brengt kennis en succesvolle initiatieven bij elkaar.



Met elkaar leren middels

• Co-reflectiebijeenkomsten brengen we vraagstukken in kaart, waar lopen mensen in de praktijk tegen aan en hoe zorgen we dat opgedane kennis een systemische doorwerking heeft (dus verandering in zowel persoonlijke als organisatorische aanpak).


• Ophalen van goede praktijken en zicht krijgen op in hoeverre bestaande best-practices en bestaande kennis al geïmplementeerd worden in de regio (denk aan kennis uit projecten van het actieprogramma 'Grip op Onbegrip' (2021-2026) en actieprogramma 'Lokale initiatieven voor mensen met Verward Gedrag' (2016-2021), landelijk leernetwerk ‘GGZ in de wijk’ etc). Welke knelpunten en belemmeringen voor implementatie en doorwerking van bestaande kennis en best-practices worden in de praktijk ervaren? 

Elkaar ontmoeten en herstellen

Vanuit SOMO is het buddyproject opgezet, dat mensen met onbegrepen gedrag koppelt aan een ervaringsdeskundig maatje. Deze buddies krijgen professionele training en begeleiding, waarbij ontmoeting op basis van herkenning en gelijkwaardigheid centraal staat (‘Intentional Peer Support’). De lokale herstelacademie Enik Recovery College biedt de koppels van het buddyproject een thuisbasis en ontmoetingsplek.