In Ontwikkelrecht II hebben we succesvol verder gebouwd op de bevindingen uit het eerste Ontwikkelrecht-project. Zoals gepland, hebben we onderzoek gedaan op twee niveaus: de praktijklaag en de systeemlaag. Het doel was om de duurzame toegankelijkheid van werkende principes uit de kunstinterventies en praktijkexpertise van zorginstellingen uit te breiden met studenten Sport Studies en PABO binnen het netwerk van samenwerkende partners.
We hebben concrete stappen gezet om dit te realiseren. Zo zijn we gestart met het ontwikkelen van een gezamenlijk toekomstperspectief voor een transdisciplinaire samenwerking. Dit toekomstperspectief is tot stand gekomen door actieve betrokkenheid van zorginstellingen, onderwijsinstellingen en cultuurpartners. Door middel van interviews en wederkerigheidssessies met professionals uit deze sectoren hebben we duidelijk inzicht verkregen in de werkende elementen van de kunstinterventies.
Onze bevindingen laten zien dat de wederkerigheid binnen het netwerk door de systeemlaag en de praktijklaag, nu ook in de samenwerking van de studenten Sportstudies en PABO ervaren wordt. Dit blijkt uit het onderzoek naar wederkerigheid onder studenten en uit de sterke samenwerking tussen onder andere zorglocaties en onderwijsinstellingen, waar kennis en ervaring actief worden gedeeld en benut. Studenten van de Hanzehogeschool en andere betrokken instellingen hebben gezamenlijk interventies uitgevoerd op verschillende locaties, wat heeft geresulteerd in positieve effecten op zowel de jongeren als de betrokken professionals. Als gevolg van dit proces hebben we aanbevelingen geformuleerd om de opgedane kennis in te bedden in het curriculum van educatieve opleidingen. Daarnaast zijn er waardevolle inzichten opgedaan voor het duurzaam betrekken van nieuwe doelgroepen door MKB'ers in de cultuursector. Het project is afgesloten met een gezamenlijke netwerkdag waarin de resultaten zijn gedeeld en besproken.
•
Verloop van het project
Zijn de beoogde doelstellingen van het project behaald?
De doelstellingen zijn behaald volgens het plan.
Is de inbreng van de consortiumpartners geweest zoals verwacht?
De consortiumpartners hebben naar verwachting en afspraak bijgedragen.
Hoe heeft het project bijgedragen aan doorwerking naar de praktijk of het onderwijs?
Het project Ontwikkelrecht II heeft op verschillende manieren bijgedragen aan de doorwerking in zowel de praktijk als het onderwijs. Allereerst is door de samenwerking tussen zorg-, onderwijs- en cultuurinstellingen een sterk transdisciplinair netwerk gecreëerd. Deze samenwerking heeft geleid tot een directe uitwisseling van praktijkervaringen en expertise, waardoor docenten en verschillende disciplines uit de verschillende domeinen Zorg (, Kunst (14), Sport (5) en PABO (2)van elkaar hebben geleerd.
Een concreet nieuw resultaat hiervan is het blootstellen van Sport en PABO studenten aan de praktijkexpertise van zorgmedewerkers bij complexe zorgvraagstukken omtrent thuiszitters. Zij hebben praktijkervaring opgedaan door het uitvoeren van kunst en sport interventies op zorglocaties, waarbij zij nauw hebben samengewerkt met zorgprofessionals en jongeren. Dit heeft de beroepsvaardigheden van studenten verrijkt en hen beter voorbereid op de praktijk.
Daarnaast heeft het project nieuwe manieren geïdentificeerd voor MKB-bedrijven uit de cultuursector om op inclusieve wijze samen te werken met zorg- en onderwijsinstellingen. Er zijn – naast kunstlessen – ook sportinitiatieven ontplooid. Studenten Toegepaste psychologie hebben onderzoek gedaan naar de aanpak - en reflectie hierop - van kunststudenten. Tevens hebben PABO studenten ouders van thuiszitters geïnterviewd en hiervan een docu gemaakt. Deze wordt gebruikt om inzicht te geven in de problematiek aan buitenstaanders en politiek. Tevens wordt deze kennis gedeeld met PABO studenten (de toekomstige docenten) als vorobereiding op het werken met speciale doelgroepen. Ook is deze kennis weer teruggebracht naar het consortium.
Deze duurzame samenwerking zorgt ervoor dat culturele interventies een blijvende rol spelen in het ondersteunen van thuiszittende jongeren en bijdraagt aan hun terugkeer naar school of verdere ontwikkeling.
Studenten hebben multi-disciplinair gewerkt. Zij ervaarden wederkerigheid: gezamenlijke focus en interesse voor het project, openhartigheid, vertrouwen, iedereen komt aanbod. Dit blijkt uit het onderzoek naar wederkerigheid onder studenten Zij hebben samengewerkt met de thuiszittende kinderen. Deze multidisciplinaire insteek heeft geresulteerd in leereffecten voor de drie groepen. De thuiszittende kinderen. Hebben een ervaringen opgedaan die geïnitieerd zijn vanuit hun eigen fascinatie. Kunst en beweging liepen hierbij in elkaar over. Studenten hebben theorie in praktijk kunnen brengen en gewerkt met studenten van andere disciplines waardoor zij transdisciplinaire skills hebben ontwikkeld. Begeleiders op de locaties hebben nieuwe aanpakken van studenten kunnen ervaren waardoor hun eigen visie en repertoire verbreed kon worden.
Tot slot is er een toekomstvisie ontwikkeld voor een langdurige transdisciplinaire samenwerking binnen het netwerk van betrokken partijen in de vorm van een Leergemeenschap ofwel Innovatie WerkPlaats (IWP). Deze visie biedt een solide basis voor verdere ontwikkeling en implementatie van de werkende principes die in het project zijn geïdentificeerd. Hierdoor blijft de impact van het project doorwerken in de praktijk en het onderwijs, zelfs na afloop van het project. Ook is onderzoek naar de werkende principes opgenomen in een onderzoeksaanvraag bij de NationaleWetenschapsAgenda (NWA).
In Nederland zijn ongeveer 15.000 leerlingen tussen zeven en twintig jaar die om uiteenlopende redenen niet naar school gaan. In de drie noordelijke provincies zijn dat ongeveer 4000 jongeren. Oorzaken liggen vaak in psychosociale problemen, zoals depressie, autisme en hoogbegaafdheid. Om dichter bij een oplossing te komen, werken wij sinds november 2021 in het KIEM-onderzoek Ontwikkelrecht samen met zorg-, onderwijs-, en cultuurinstellingen. In het project stimuleren we de thuiszittende jongeren door middel van kunstlessen van kunststudenten tot het zetten van de stap terug richting school.
In Ontwikkelrecht II gaan we een belangrijke kennislacune onderzoeken die uit Ontwikkelrecht naar voren kwam. Onbekend is namelijk hoe de gevonden werkende principes en expertise duurzaam toegankelijk gemaakt kunnen worden binnen het netwerk van samenwerkende partijen. Het netwerk streeft naar het doorontwikkelen van de ingezette veranderingen, maar herkent tevens dat er nog geen sprake is van een gezamenlijk visie of stabiele samenwerkingsstructuur.
Dat leidt tot de volgende onderzoeksvraag, die we in Ontwikkelrecht II gaan onderzoeken:
Hoe kunnen we de werkende elementen van de kunstinterventies en de praktijkexpertise van de zorginstellingen toegankelijk maken voor de samenwerkende partners in het consortium?
Deze hoofdvraag valt uiteen in de volgende deelvragen:
1. Welke werkende principes uit de kunstroute zijn overdraagbaar naar andersoortige interventies, door bijvoorbeeld de PABO-Zorgopleiding?
2. Welke plek kan de praktijkexpertise van zorgmedewerkers krijgen in het curriculum van educatieve opleidingen van de Hanzehogeschool?
3. Welke nieuwe manieren zijn er voor Mkb’ers uit de cultuursector om inclusiever samen te werken door het duurzaam betrekken van nieuwe doelgroepen?
4. Wat zijn de ingrediënten van een toekomstvisie voor een ontwikkelingsgerichte transdisciplinaire samenwerking binnen het consortium?