© 2024 SURF
In het KIEM project is onderzocht hoe circulariteit een rol kan spelen in de keuze van de productarchitectuur. Simultaan hieraan is gekeken naar de betekenis van circulariteit voor het bedrijfsmodel (d.i. hoe waarde gerealiseerd en verdeeld wordt over stakeholders) van de organisatie. Uit interviews en case-vergelijkend onderzoek bleek dat er een duidelijke samenhang is tussen de keuze van productarchitectuur en het bedrijfsmodel. Samen met vier deelnemende bedrijven is vervolgens een actieve workshop ontwikkeld die bestaat uit vier onderdelen: (i) duurzaamheid, wat betekent dat voor producten, (ii) Rapid Learning Cycles (d.i. hoe stap voor stap naar op weg naar circulaire producten), (iii) keuze productarchitectuur, en (iv) keuze bedrijfsmodel. In stap (i) gaat het om het herkennen van circulariteitsopties voor het product. In stap (ii) worden de deelnemers uitgedaagd om een slimme ‘key hypothesis’ (toekomstige toestand) te formuleren en de te maken beslissingen vast te leggen, qua inhoud en timing. Om deze beslissingen goed te kunnen maken is kennis nodig die tijdig verworven moet worden. In stappen (iii) en (iv) worden hiertoe kennisgaps geformuleerd over de productarchitectuur en het bedrijfsmodel. Voor deze stappen zijn inspiratie-kaarten ontworpen. Dit alles leidt vervolgens tot een Rapid Leaning Cycle plan waarin vastgelegd wordt welke kennisgaps wanneer opgelost moeten worden om tijdig de ontwerpbeslissingen te kunnen nemen. We hebben de workshop bij de drie productiebedrijven, consortiumpartners, verzorgd. Belangrijke leerervaring was dat we de benodigde tijd voor de workshop te optimistisch hadden ingeschat: een reeks van vier aparte workshops zou beter geweest zijn.
In valorisatiebijeenkomst hebben we, aan het eind van het project, de aanpak gepresenteerd aan een bredere groep bedrijven. Hier werd positief op gereageerd. Op basis van de resultaten van het KIEM onderzoek, en de verkregen feedback, hebben we (beter) invulling kunnen geven aan een vervolgonderzoek (RAAK, beheersbare productvariëteit). Ook zijn we bezig met een nieuwe KIEM CE aanvraag.
Er bestaat nog geen geschikte methode waarmee sportondernemingen hun activiteiten kunnen evalueren en zo hun maatschappelijke relevantie kunnen aantonen. Dit is essentieel om inzicht te krijgen in de werkzame bestandsdelen, maar ook in het vormgeven van hun relatie met stakeholders als financiers en overheden. Het doel van dit project is dan ook om samen met die stakeholders een handreiking te ontwikkelen waarmee sportondernemingen zelf, of met ondersteuning van onderzoekers, aan de slag kunnen gaan met het bepalen van de waarde en impact van hun activiteiten. We gaan geen one-size-fits-all oplossing vinden, maar kunnen sportondernemingen als ook andere sportorganisaties en gemeenten wel op weg helpen. Om daar te komen richten we een consortium op met sociale ondernemingen More2Win en FC Social Work, alsook Kenniscentrum Sport en Bewegen, gemeente Nijmegen en nog aantal praktijkinterventies. Samen willen we komen tot een algemene aanpak en geschikte indicatoren formuleren die kunnen helpen om de output en outcome op verschillende sociaal-maatschappelijke thema’s te meten. Deze zullen in de praktijk worden getest om erachter te komen wat wel en niet goed werkt. De uiteindelijke handreiking wordt gepresenteerd in een interactieve, online gids waarin men kan doorklikken naar de onderwerpen, thema’s en evaluatiefases die voor sportprojecten op dat moment relevant zijn voor het maken en meten van maatschappelijke impact.