Stromenatlas

De gebouwde omgeving is energie- en grondstofintensief. Grote hoeveelheden energie, water,
voedsel en materialen blijken nodig om onze manieren van leven in stand te houden. Het gebruik
hiervan leidt nu tot een waarde-transitie: hoogwaardige grondstoffen gaan de gebouwde omgeving in en verlaten haar laagwaardig en vaak ook waardeloos. Deze processen kunnen als lineaire stromen worden omschreven die de planeet langzaam maar zeker uitputten. Er moet daarom gezocht worden naar circulaire stromen waarbij afval als voedsel beschouwd gaat worden. Om dergelijke gesloten stromen te kunnen realiseren moet eerst beter inzicht verkregen worden in de samenstelling, de hoeveelheden (en doorstroomsnelheid), de kwaliteiten van de verschillende stromen. Dit onderzoek zou kunnen leiden tot een zogenaamde stromenatlas.

Binnen deze subsidieaanvraag is het niet mogelijk om voor Nederland een dergelijke atlas te
ontwikkelen. Het Schoterbos in Haarlem is daarom als testomgeving gekozen. De scoutingvereniging Birgitta gaat daar namelijk haar nieuwe clubgebouw bouwen en wil hiervan ‘het meest circulaire gebouw van Nederland maken’ dat gaat fungeren als een ontmoetingsplek voor de buurt, als ruimte om te leren en als proeftuin voor sociale en technologische ontwikkelingen. De HvA is gevraagd om voor dit gebouw nieuwe circulaire technologieën te
ontwikkelen.

In samenwerking met Techniplan adviseurs en Eco-Cycle gaat de onderzoeksleerlijn Circulair Bouwen van de HvA daarom de stromen in het Schoterbos inventariseren. Naast het
scoutinggebouw zijn in dit park onder meer ook een hostel, een zwembad, tennisbanen en een
kinderboerderij gevestigd. De op basis van deze inventarisatie gemaakte lokale stromenatlas die als een van de uitkomsten van het onderzoek kan worden beschouwd, kan enerzijds dienen als
onderlegger voor andere gebieden.
Anderzijds moet het inzicht in de stromen in het plangebied uitmonden in een onderzoekplan om
nieuwe concepten en/of systemen te ontwikkelen voor de lokale verwerking van de (rest)stromen
en deze bijvoorbeeld te gebruiken als hernieuwbare (energie)bron.