Taaie Dijken Klimaatrobuust

Het project 'Taaie Dijken Klimaatrobuust' pakt de urgente maatschappelijke uitdaging aan van toenemende waterveiligheidsrisico's als gevolg van klimaatverandering, zoals hogere waterstanden en intensievere rivierafvoeren. Waar traditionele dijkversterking primair gericht is op 'sterkte' – het voorkomen van bezwijken – introduceert dit project een nieuw concept: 'taaie dijken'. Een taaie dijk is niet alleen sterk, maar beperkt ook de gevolgen in de situatie na bezwijken. Het bezwijkproces is gecontroleerd en vertraagd, behoudt een functioneel restprofiel en minimaliseert daarmee de gevolgen (schade en slachtoffers) van een onverhoopte doorbraak. Dit levert cruciale reactietijd op voor het nemen van noodmaatregelen en evacuatie.

Het project geeft waterkeringbeheerders en dijkwerkers concrete handvatten voor het toepassen van deze innovatieve aanpak. Dit is gedaan door een methodiek te ontwikkelen voor het kwantificeren van een taaiheidsindex, die inpasbaar is in de bestaande en vertrouwde aanpak in Nederland om de dijkdimensies te bepalen. De kern hiervan is een nieuw rekenmodel gebaseerd op 'risicopaden', dat naast de faalkans ook de vertragingstijd en de gevolgen integraal beschouwd. De toepasbaarheid van de methodiek is gevalideerd aan de hand van concrete cases en de resultaten worden visueel inzichtelijk gemaakt met interactieve GIS-kaarten in een nieuwe web-app.

De eerste resultaten van cases tonen aan dat 'taaie elementen' in dijken het risico aanzienlijk kunnen verkleinen, en zelfs dat de dimensies van de dijk kunnen worden beperkt, waarmee de versterking ook goedkoper uitpakt. Dat opent de weg voor iets wat niet eerder zo concreet binnen bereik was: goedkopere en minder ruimte-vergende dijkversterkingen, die bovendien beter bestand zijn tegen onvoorziene (klimaat-) omstandigheden dan de traditionele versterkingen.

De nauwe samenwerking met Rijkswaterstaat, waterschappen, ingenieursbureaus en aannemers (Dijkzone Alliantie) en de actieve betrokkenheid van studenten garanderen een brede doorwerking van deze cruciale kennis naar onderwijs, praktijk en toekomstig onderzoek.