Sofie Sergeant is hoofddocent Burgerschap&Inclusie aan de Hogeschool Utrecht, verbonden aan het Instituut voor Onderwijs en Orthopedagogiek, en aan het Lectoraat Jeugd. Onlangs kwam het boek Perspectieven op inclusief onderwijs uit, waarvan zij mede de redactie voerde en het eerste hoofdstuk schreef. Centraal daarin staat het begrip inclusieve pedagogiek. In gesprek met Vincent Fafieanie beschrijft ze waar dat begrip voor staat en wat samenwerkingsverbanden, scholen en leerkrachten ermee kunnen.
DOCUMENT
Studentenwelzijn blijkt de laatste jaren meer onder druk te staan en staat dan ook hoog op de agenda in het hbo en wo. Ook bij Fontys Pedagogiek is er in toenemende mate aandacht voor studentenwelzijn, zeker sinds de coronapandemie. In 2020 is de voltijdopleiding Pedagogiek van Fontys overgestapt naar een nieuw 'leergroep-curriculum'. Vanuit het Lectoraat Opvoeden voor de Toekomst hebben Aafke Baars-Seebregts en Guusje Staring een praktijkgericht, exploratief onderzoek uitgevoerd vanuit de vraag: Hoe kunnen de coachende onderwijsprofessionals binnen het leergroep-curriculum van de voltijdopleiding Pedagogiek handelen op een manier die bijdraagt aan het welzijn van de Pedagogiekstudent? In deze publicatie doen zij verslag van zowel de literatuurverkenning als het praktijkonderzoek met collega-coaches, studenten en een lid van de ontwikkelgroep.
DOCUMENT
De verschillen in belangen, betrokkenheid, gebruiksvormen en gebruiksdoeleinden van de publieke ruimte tussen volwassenen en jongeren brengt spanningen met zich mee. Deze spanningen dragen niet bij aan een gezonde leefomgeving. Het is daarom belangrijk om te onderzoeken hoe we de publieke ruimte zo kunnen vormgeven dat iedereen er zich welkom, veilig en thuis voelt. In dit rapport wordt dit onderzocht vanuit de positie van jongeren. De leidende vraag voor dit rapport is: Hoe kan op democratische wijze met jongeren een inclusieve publieke ruimte gecreëerd worden? Deze vraag roept ook een tweetal deelvragen op: Wat zijn de voorwaarden voor de inclusieve publieke ruimte voor jongeren? Hoe krijgt jongerenparticipatie vorm in het creëren van inclusieve democratische publieke ruimte?
DOCUMENT
Opleidingsinstituten en werkveld constateren dat (toekomstige) leraren nog vaak onvoldoende toegerust zijn om met diversiteit in het onderwijs van leerlingen van 0-22 jaar om te gaan. We willen onderwijsprofessionals opleiden die kunnen afstemmen op de onderwijs- en ontwikkelbehoeften van kinderen en jongeren en in toenemende mate in staat zijn om een inclusieve leeromgeving te realiseren.Doel In samenwerking met opleiders en onderzoekers van hogescholen en praktijkopleiders willen we een pilot starten met als doel het opleiden van pedagogisch bekwame onderwijsprofessionals. Zij hebben oog voor kinderen en jongeren uit kwetsbare doelgroepen en dragen bij aan een meer inclusieve onderwijssetting. Resultaten De onderwijsprofessionals hebben zicht op de leefwereld van kinderen en jongeren waarmee zij werken; De onderwijsprofessionals weten hoe ze ‘in verbinding zijn en blijven’ met leerlingen en wat nodig is; De onderwijsprofessionals hebben geleerd interprofessioneel samen te werken; Onderwijsprofessionals weten vanuit welke waarden zij handelen, hebben een open en onderzoekende houding en voelen zich pedagogisch en didactisch goed toegerust; Er heeft een herijking plaatsgevonden van de opleidingsdidactiek en -pedagogiek en de visie op begeleiding van studenten; Het inclusieve gedachtengoed wordt voorgeleefd door alle opleiders. Looptijd 01 januari 2020 - 01 januari 2022 Aanpak Het scrumteam zal de track ‘Naar Inclusiever Onderwijs’ voor derdejaars studenten van de lerarenopleidingen voortgezet onderwijs en de pabo ontwikkelen (start pilot: studiejaar 2021-2022). Onderwijswerkplaats 1 onderzoekt welke theorievorming aan de basis ligt voor de track. Onderwijswerkplaats 2 onderzoekt de inhoud voor een inclusieve pedagogische didactische lijn in de track.
Het project Urban Ways (of Making) [UwoM] richt zich op het ontwikkelen van inclusiever muziekonderwijs waarin technologie en urban ontwerpkracht centraal staan. In samenwerking met SKVR, Quardin, LKCA en HKU onderzoekt UWoM hoe de kennis, werkwijzen en pedagogiek van urban docenten – docenten gevormd in informele leeromgevingen – benut kunnen worden in co-creatieve onderwijsontwerptrajecten. Het doel is om inzicht te krijgen in de specifieke ontwerpkracht van deze urban docenten en hoe deze duurzaam ingebed kan worden in het reguliere kunstonderwijs. De focus ligt hierbij op het versterken van inclusie en het optimaal inzetten van ontwerpkracht in de onderwijspraktijk. Dit sluit aan bij de bestaande aanpak van SKVR Tech, waarin muziekeducatie met technologie in een lerende community wordt ontwikkeld. UWoM wil deze aanpak verbreden door de inbreng van urban docenten en urban coaches te structureren en te valoriseren. Het project bestaat uit drie werkpakketten: 1. Inventarisatie van bestaande en ontbrekende kennis over inclusieve ontwerpkracht. 2. Onderzoek naar de unieke ‘maakmanieren’ van urban docenten via makersdialogen en thematische analyse, gericht op het expliciteren van hun waarde voor inclusief onderwijsontwerp. 3. Ontwikkeling en verspreiding van een toolbox met praktische tools voor inclusief onderwijsontwerp en duurzame inbedding in organisaties. De samenwerking met HKU zorgt voor praktijkgericht wetenschappelijke verdieping en borging in het hoger onderwijs. Quardin en LKCA waarborgen lokale en landelijke verspreiding en sectorbrede inbedding. Zo draagt UWoM bij aan het versterken van inclusief muziekonderwijs, vergroot het de zichtbaarheid en impact van urban makers, en toont het aan hoe ontwerpkracht inclusieve innovatie in het onderwijs kan aanjagen.
![Een hoopvolle toekomst. Hoe dan? [inaugurele rede]](https://publinova-harvester-content-prod.s3.amazonaws.com/thumbnails/files/previews/pdf/20250506134820860245.toekomst20hoe20dan20inaugurele20rede20jose20middendorp-thumbnail-400x300.png)
