Interview met Ferdie Migchelbrink over zijn expertise: actieonderzoek.
DOCUMENT
Hoe kan je met studenten onderwijskwaliteit versterken met behulp van de methodiek participatief actieonderzoek? In deze rapportage lees je hoe studenten van verschillende opleidingen in domein Gezondheid Sport en Welzijn van Hogeschool Inholland hun onderwijs ervaren, met welke acties ze hun onderwijs zouden willen verbeteren, hoe de methode participatief actieonderzoek dit proces vormt en welke kansen en uitdagingen deze methode hierbij biedt. Participatief actieonderzoek; PAO; PAR; participatory action research; student als partner; onderwijskwaliteit; kwaliteitscultuur; studentparticipatie.
DOCUMENT
Het landschap van zorg, welzijn en educatie verandert voortdurend. Als professional moet je dagelijks kunnen werken met deze veranderende werkelijkheid. Hoe kun jij invulling geven aan nieuw beleid, goed inspelen op veranderende vragen van burgers, en actuele (maatschappelijke) gebeurtenissen? Op een manier die impact heeft en doorwerkt in meerdere domeinen, zoals de wetenschap, de beroepspraktijk, het onderwijs en de samenleving? Het antwoord is te vinden in nieuwe manieren van (samen)werken, leren en onderzoeken. Actieonderzoek is hierbij een niet meer weg te denken methodologie. Actieonderzoek vertrekt vanuit een kwestie die speelt in de praktijk en zoekt daar samen met de betrokkenen een antwoord op. De opgedane inzichten worden vertaald in acties in de praktijk. Door dit te onderzoeken wordt de kennis over en kwaliteit van praktijkvoering bevorderd. Vaak gaat het om complexe vraagstukken waar geen eenvoudige oplossing voor is. Actieve inbreng van diverse betrokkenen is noodzakelijk tijdens alle fasen. Tegelijkertijd ontwikkelen de betrokkenen zich doorgaans ook persoonlijk en professioneel. De taak van de onderzoeker is om deze ontwikkelingen te faciliteren, door onderzoek en verandering te integreren. Actieonderzoek biedt studenten en professionals handvatten om systematisch en methodisch de sociale praktijken te onderzoeken en te ontwikkelen. Het boek geeft inzicht in een participatieve benadering van actieonderzoek, met acht principes – waaronder participatie, persoonsgerichtheid en reflexiviteit – die helpen richting te geven aan het onderzoeks- en ontwikkelproces. Bijpassende onderzoeksmethoden en voorbeelden van actieonderzoeken bieden de lezer ideeën om een actieonderzoek vorm te geven, te bekritiseren en te faciliteren. Deze tweede, herziene editie bevat recente bronnen, nieuwe inzichten, onderzoeksmethoden en voorbeelden. Daarnaast staat deze editie meer stil bij de toepassing van de genoemde acht kernprincipes en bij de uitdagingen waar je als onderzoeker voor komt te staan. Ook is er specifieke aandacht voor rapporteren over actieonderzoek.
LINK
Als ontwerpers hun vermogen voor inclusief ontwerpen versterken, leveren zij met hun producten en diensten een belangrijke bijdrage aan een inclusieve samenleving. Zij moeten dan wel een keuze kunnen maken uit beschikbare principes, richtlijnen en tools voor hun specifieke ontwerpdoelen, doelgroepen en contexten en deze in de praktijk toepassen. Het project Active Inclusive Design beoogt, middels praktijkgericht actieonderzoek, onderzoek, onderwijs en praktijk van inclusief ontwerpen samen te brengen in een leergemeenschap. Dit artikel beschrijft de verschillende fasen van de vorming van deze leergemeenschap en de lessen die we daaruit getrokken hebben. Tot dusver blijkt het een krachtig middel te zijn om kennis uit de wetenschap en praktijkervaringen samen te brengen, zodat kennis beter landt in de praktijk.
LINK
Actieonderzoek staat volop in de belangstelling in zorg en welzijn. Het is een krachtige onderzoeksbenadering die bruikbare kennis levert om gezamenlijk de praktijk van zorg en welzijn te verbeteren. Het praktisch georiënteerde boek geeft gedachtegangen, ideeën, richtlijnen en praktische aanwijzingen voor het ontwerpen en uitvoeren van actieonderzoek. Verspreid over 5 delen komen aan de orde achtergronden en grondslagen van actieonderzoek, modellen van actieonderzoek, de actieonderzoek cyclus, methoden en technieken van actieonderzoeken casuistiek.
DOCUMENT
Boekbespreking van ´How to do action research for transformations at a time of eco-social crisis´ van auteur Hilary Bradbury. Hilary Bradbury geeft een overzicht van jaren van innovatie binnen hedendaags actieonderzoek en laat zien waar actieonderzoek voor transformaties (ART) op gericht is: op het reageren op klimaatverandering en het bereiken van wereldwijde duurzaamheidsdoelen. Het boek besteedt bijzondere aandacht aan sociale rechtvaardigheid en brengt mens- en sociale wetenschappen samen, waarbij de impact wordt onderzocht die actieonderzoek kan hebben.
MULTIFILE
Gemeente Vijfheerenlanden heeft het lectoraat Participatie & Stedelijke Ontwikkeling van Hogeschool Utrecht gevraagd om een praktijkgericht onderzoek uit te voeren om inzichten te verkrijgen in de manieren waarop jongeren op een duurzame wijze betrokken kunnen worden bij het ontwikkelen, vormgeven en uitvoeren van het beleid en de besluitvorming binnen de gemeente. Samen met de jongeren en professionals uit de gemeente wordt tijdens dit onderzoek beoogt om inzichten te verkrijgen in de manier waarop jongereninspraak- en participatie opgezet kan worden en wordt onderzocht wat dat betekent voor de wijze waarop de gemeente jongeren bevraagt. Dit heeft als einddoel om jongereninspraak- en participatie onderdeel te laten worden van het gemeentelijke beleid. Binnen dit participatief actieonderzoek worden jongeren en professionals actief betrokken in het onderzoeksproces. Kenmerk van een participatief actieonderzoek is dat de onderzoeksactiviteiten niet alleen gericht zijn op het vergaren van kennis en inzichten, maar ook gericht zijn op het verbeteren van het handelen (Migchelbrink, 2016). Dit betekent dat er concrete acties en activiteiten opgezet, uitgevoerd en gemonitord worden om jongereninspraak-en participatie binnen de gemeente Vijfheerenlanden vorm te geven.
MULTIFILE
De onderzoeksgroep Teamprofessionalisering van de Hogeschool van Amsterdam zet zich sinds 2015 in om het handelingsvermogen (agency) van docententeams te versterken met behulp van actieonderzoek. Al onderzoekend experimenteren docenten met de eigen onderwijspraktijk. Met welke vragen en problemen hebben zij te maken in hun werk? En welke oplossingen zien zij? In dit artikel in sociologie magazine gaan Daniël van Middelkoop en Lisanne van den Berg hierop in.
MULTIFILE
Veel medewerkers geven de voorkeur aan informele vormen van leren en ontwikkelen op de werkplek, terwijl formele leeractiviteiten gangbaarder zijn in organisaties. Deze activiteiten lijken vaak geïnitieerd door managers en HR-functionarissen en vinden veelal buiten de werkplek plaats. Dit terwijl arbeidsmarkttekorten noodzaken om leren en ontwikkelen in het dagelijkse werk vorm te geven. Dit artikel gaat in op het potentieel van participatief actieonderzoek om te leren en te ontwikkelen op de werkplek. Er wordt verslag gedaan van een actieonderzoeksproject binnen de verpleeghuiscontext. Onderzocht is hoe leren en ontwikkelen plaatsvonden en welke werkzame elementen binnen het actieonderzoeksproject hieraan bijdroegen. Resultaten laten zien dat leren en ontwikkelen in en van werk plaatsvinden op het moment dat authentieke situaties, direct beleefd worden. Ook helpt het als de authentieke situaties verkend worden vanuit verschillende perspectieven en als er mogelijkheden gezien worden voor nieuw of anders handelen. Regels en routines kunnen de integratie van leren en ontwikkelen in het werk beperken. Op basis van opgedane ervaringen en geleerde lessen worden aanbevelingen gegeven.
MULTIFILE
De tien gemeenten in de regio Haaglanden (H10 gemeenten) werken gezamenlijk aan de samenwerking tussen lokale teams en gecertificeerde instellingen in het project Beter Samenspel. Doel van Beter Samenspel is een betere samenwerking tussen professionals uit lokale teams en de gecertificeerde instellingen, zodat gezinnen eerder en beter geholpen zijn en de kinderen in deze gezinnen veilig kunnen opgroeien. Sinds begin 2020 werken de H10 gemeenten aan de implementatie van Beter Samenspel. Alle gemeenten zijn bezig met de uitrol van Beter Samenspel, terwijl zij tegelijkertijd Beter Samenspel doorontwikkelen. De H10 gemeenten zijn benieuwd wat Beter Samenspel oplevert en hoe het in de uitvoeringspraktijk vorm krijgt. Daarom heeft De Haagse Hogeschool een participatief actieonderzoek opgezet om, in aanvulling op de monitoring volgens het causaal model, gedurende de implementatie de opbrengsten te onderzoeken. Deze tussenrapportage na twee jaar participatief actieonderzoek naar Beter Samenspel laat de weerbarstigheid van de praktijk goed zien. Hoewel professionals in de uitvoering, management, bestuur en beleid van goede wil zijn om Beter Samenspel te implementeren, is het niet eenvoudig gebleken de werkwijze draaiend te krijgen in de praktijk. Onze reflectie op de implementatie laat zien dat er ten aanzien van Beter Samenspel, de individuele gebruikers en de betrokken organisaties winst te behalen is om tot succesvolle uitvoering te komen. Daarbij zijn aanbevelingen te doen op programmaniveau en op lokaal niveau.
MULTIFILE
