In het meerlagige bestuur van de Europese Unie (EU) hebben gemeenten veel te maken met fondsen, wetgeving, beleidskaders en netwerken. Hetzelfde geldt voor provincies; een bestuursniveau hoger. Wat is de verhouding tussen EU, provincies en gemeenten en hoe zijn deze met elkaar verbonden? En specifiek: Hoe ondersteunen de twaalf provincies de gemeenten in hun regio als het gaat om hun verhouding tot de Europese Unie (EU)? Dit is de centrale vraag van het onderzoek dat in dit rapport wordt gepresenteerd. Dit onderzoek vond plaats in het kader van een verkenning door het lectoraat European Impact van De Haagse Hogeschool in samenwerking met Platform31, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en Kenniscentrum Europa Decentraal (KED), over de manier waarop de Nederlandse medeoverheden kunnen worden geëquipeerd met de kennis en kunde om effectief Europese kansen te verzilveren. Het doel is om de Nederlandse gemeenten, provincies en waterschappen van praktische handvatten te voorzien. De bevindingen van dit rapport zijn gebaseerd op interviews met EU-contactpersonen in alle twaalf Nederlandse provincies, aangevuld met deskresearch. Daarbij is gebruik gemaakt van EU-gerelateerde informatie die door elke provincie op haar website is gepubliceerd. Verschillende gesprekspartners toonden interesse in de resultaten van dit onderzoek. Zo verklaarde een geïnterviewde EU-coördinator: "We willen graag de resultaten van dit onderzoek delen, niet alleen omdat het ons een spiegel voorhoudt en inzicht geeft in onze eigen praktijken, maar ook om te ontdekken wat anderen doen en van elkaar te leren." We komen aan deze wens graag tegemoet met dit beknopte verslag. Na deze inleiding geeft dit rapport een beknopt overzicht van de institutionele verhoudingen tussen provincies en gemeentes en vormen van ondersteuning om onze onderzoeksvragen toe te lichten (Hoofdstuk 2). Op basis van de methodologie voor deze verkenning (Hoofdstuk 3) presenteren we een overzicht van relevante bevindingen per provincie (Hoofdstuk 4). De kern van het rapport voor de praktijk zijn de analyse, gebaseerd op de onderlinge vergelijking van provinciale praktijk, en onze hoofdconclusies (Hoofdstuk 5).
DOCUMENT
Brussel heeft veel ambities voor een groenere toekomst. Deze ambities sijpelen door naar lokaal niveau: gemeentes, provincies en boeren. Hoewel ze kansen en mogelijkheden met zich mee brengen, zorgen ze tegelijkertijd voor een opeenstapeling van regeltjes die het werken in de landbouw lastig maken. Met Iris Bouwers praten wij over het zoeken van een balans tussen beleid dat boeren tevreden houdt en beleid waarmee Europese doelen behaald worden.
MULTIFILE
Europa landt in de regio. Nederlandse gemeenten en provincies maken werk van de Green Deal, innovatiefondsen en plattelandsontwikkeling. Maar hoe zijn zij eigenlijk in Brussel vertegenwoordigd? Mendeltje en Ruud spreken met Ellen Nauta. Zij is de voorzitter van de Nederlandse delegatie van het Comité van de Regio's in Brussel en burgemeester van de gemeente Hof van Twente. Een gesprek van de keukentafel in Twente naar de digitale vergaderzaal in Brussel.
MULTIFILE
Waarom zou je als provincie of gemeente actief zijn in Brussel? Volgens Tjisse Stelpstra, gedeputeerde bij de provincie Drenthe en actief in het Europese Comité van de Regio’s, word je in Brussel “snel bewust dat we niet alles zelf in dit land kunnen oplossen.” Tijdens het gesprek zoomen we in op de energietransitie en circulaire economie, twee onderwerpen waar Drenthe een belangrijke rol speelt op Europees niveau.
MULTIFILE
PowerPointpresentatie gebruikt tijdens de 4D4F-eindreviewbijeenkomst op 8 mei 2019 in Brussel.
DOCUMENT
Bij de Europese verkiezingen van 2019 werden namens Nederland nooit eerder zoveel eurosceptische Europarlementariërs verkozen. Hun geluid is voor kiezers van grote waarde: Europarlementariërs van middenpartijen hebben de neiging te praten over beleidsmatige details. Eurosceptici lichten eerder de grote keuzes in Brussel uit: moet er meer of minder Europese grensbewaking komen? Is Covid-19 een reden om de binnengrenzen te sluiten? Moet er verdere EU i-uitbreiding plaatsvinden? Moet de EU grote techbedrijven aanpakken? Voor herkenbare politiek zijn herkenbare partijen nodig en dat is waar het – nog geen twee jaar na de Europese verkiezingen – totaal misgaat. Bijna al deze Europarlementariërs, behalve die van SGP i en PVV i, zijn inmiddels van partij gewisseld. Op lokaal niveau waren afsplitsingen al een vertrouwd fenomeen, maar nu doet dit zich ook regelmatig in Brussel voor. Het komt de herkenbaarheid van Europese politiek niet ten goede. Laten we kijken naar drie gevallen: Dorien Rookmaker i stapte uit Forum voor Democratie i (FvD), Toine Manders i vertrok bij 50Plus i en onlangs vertrokken nog eens drie FvD-Europarlementariërs. Waar leidt dit toe?
MULTIFILE
Een referendumspook waart door Europa, aldus de gevestigde orde in Brussel. Het afgelopen jaar spraken Grieken, Denen, Nederlanders en Britten zich bij referenda uit tegen de Europese Unie. De geest gaat echter niet terug in de fles. Meer referenda zijn op komst. Tegelijkertijd lijkt het wantrouwen in Europa hardnekkiger dan ooit. Houden dit wantrouwen en meer referenda de EU gegijzeld of is er een uitweg?
LINK
Nederland gaat gebukt onder de stikstofcrisis en dus gingen onlangs vier ministers naar Brussel om te vragen om meer coulance voor de Nederlandse situatie. Christianne van der Wal, Hugo de Jonge, Mark Harbers en Henk Staghouwer kwamen met lege handen thuis. Kamerleden Caroline van der Plas (BBB) en Derk Jan Eppink (JA21) zijn er boos over. Rutte had persoonlijk met zijn vuist op tafel moeten slaan. Dit is een mooie illustratie dat als je de EU niet wilt begrijpen, je telkens tot de conclusie zult komen dat de EU niet luistert.
MULTIFILE
De Trêveszaal op het Binnenhof, waar wekelijks de ministerraad plaatsvindt, ontleent zijn naam aan het Twaalfjarig Bestand tussen de Spaanse bezetter en vertegenwoordigers van Groningen, Friesland, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland, Zeeland en Drenthe. Inderdaad: de Republiek van Zeven Provinciën. Een lange, drukke straat achter de gebouwen van het Europees Parlement in Brussel is vernoemd naar hetzelfde bestand. In die Rue de Trier huist het Huis van de Nederlandse Provincies. Wat doen die daar, wat is de relatie met het Binnenhof, en wat moet u daarmee voor 15 maart?
MULTIFILE
In opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft European Impact Hub de resultaten samengebracht uit het onderzoek van 250 studenten European Studies aan de Haagse Hogeschool. Het doel van dit rapport is om duidelijk te maken hoe in kleine tot middelgrote steden gewerkt wordt aan huisvesting en registratie van EU-arbeidsmigranten. Op basis van gestructureerde interviews met onder andere Europese vertegenwoordigers in Brussel, lokale beleidsmakers en lokale uitzendbureaus zijn de volgende conclusies geformuleerd. Uit de interviews met de Europese vertegenwoordigers in Brussel blijkt dat de bal vooral uit het eigen speelveld wordt geschopt. Ook blijkt dat de vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten bij de EU vaak niet op de hoogte zijn van de problemen in de regio's. Daarnaast laten de interviews zien dat de deelnemende gemeenten tegen dezelfde problemen aanlopen als het gaat om huisvesting. Ondanks dat huisvesting hoog op de politieke agenda staat blijft de situatie nijpend, in de ene plaats nog meer dan in de andere. Registratieprocessen verschillen per land. Het beschikbaar stellen van het registratieproces in verschillende talen en het vereenvoudigen van het registratieproces blijken succesfactoren. Toch is dit niet overal het geval, in La Palma del Condado dient het registratieproces herziend te worden omdat het te eenvoudig is. Over de problematiek rondom de Europese vertegenwoordiging raadt dit rapport aan de resultaten te bespreken met de afdelingen sociale zaken van de respectievelijke permanente vertegenwoordigingen (PV/EU)'s van de lidstaten, alsmede de (gezamenlijke) inspecties.
DOCUMENT