In zijn openbare les “Nieuwe energie in de stad; stip op de horizon laat Ivo Opstelten niet alleen zien dat een transitie naar energieneutrale gebouwde omgeving wenselijk en realiseerbaar is voor het midden van deze eeuw, maar dat deze transitie in feite al begonnen is. Naar analogie met de geslaagde aardgastransitie in Nederland van de jaren zestig, gaat hij in op drie aspecten die de energietransitie tot een succes maken. 1.motivatie van gebruikers om zelf in actie te komen; 2.ontwikkeling van marktrijpe gebouw- en gebiedsconcepten voor de energieneutrale gebouwde omgeving; 3.het vraagstuk van opschaling.
DOCUMENT
De gemiddelde facility manager is waarschijnlijk bekend met het feit dat een utiliteitsgebouw op meerdere aspecten wordt gewaardeerd om een energielabel te verkrijgen. Zo wordt het gebouw gewaardeerd op zowel bouwtechnische aspecten als op historisch energieverbruik.
DOCUMENT
Gezonde gebouwen met biobased materialen: Onderzoek naar de impact op gebruikers. Binnen het RAAK AWARD-genomineerde BIO-ISO onderzoek is een unieke testfaciliteit ontwikkeld. Hierin worden gevels van 6 bij 3 meter onderzocht, waarmee dampopen gevelconstructies met biobased materialen getest worden. Het eerdere BIO-ISO onderzoek richtte zich vooral op de thermo-hygrische eigenschappen van deze materialen. Dit nieuwe onderzoek gaat een stap verder en onderzoekt de effecten van deze gevels op het binnenklimaat én de gezondheid van mensen. Het doel? Aantonen dat deze duurzame constructies niet alleen goed zijn voor het milieu, maar ook voor onze gezondheid! Om de relatie tussen het binnenklimaat en gezondheid volledig te begrijpen, zijn de volgende vragen cruciaal: 1. Welke factoren bepalen precies hoe het binnenklimaat onze gezondheid beïnvloedt? 2. Welke meetmethoden zijn er om de effecten van het binnenklimaat op onze gezondheid te bepalen? 3. Welke biobased dampopen constructie biedt de optimale balans tussen energieprestaties en gezondheidseffecten? 4. Wat is de invloed van het vochtbufferingsvermogen van deze constructies op onze gezondheid? 5. Hoe ontwikkelen we optimale constructies die zorgen voor een gezond en comfortabel binnenklimaat? En hoe kunnen we de biobased materialen met de beste eigenschappen efficiënt aanbrengen? Dit gaan we onderzoeken met een sterk consortium bestaande uit verschillende hogescholen (AVANS, HZ, HU, HAN), Kingspan, Pro Suber®, Strobouwer, IsoHemp, NPSP, Van der Weegen, Monks stukadoors, en K&I Netwerk Circulair Bouwen Nederland. We weten nog maar weinig over de langetermijneffecten van biobased materialen op onze gezondheid. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de luchtkwaliteit binnen? En hoe beïnvloeden deze materialen onze gezondheid op de lange duur? Daarom is dit onderzoek zo belangrijk. Het helpt ons om de risico's én de voordelen van biobased materialen beter te begrijpen. Zo kunnen we in de toekomst gezondere én duurzamere gebouwen ontwerpen, waar mensen met plezier en gezondheid kunnen wonen en werken.
De Maatschappelijke Waarde van Fietsen Elektrische fietsen worden steeds populairder, zowel voor personen als voor vracht. Moderne e-bikes worden daarnaast steeds krachtiger waardoor de benodigde spierkracht ten opzichte van de elektromotor afneemt. Hiermee wordt het verschil tussen volledig elektrisch aangedreven voertuigen en e-(bak)fietsen steeds kleiner. Twee fietsfabrikanten, Van Raam en Nijland Cycling, krijgen regelmatig vragen over het ontwikkelen van voertuigen zonder trapaandrijving. Voor deze bedrijven, met een lange traditie in fietsenbouw, is het moeilijk inschatten in hoeverre een transitie naar 100% elektrisch zal doorzetten naast de markt voor fietsen met trapondersteuning. Vandaar dat men op zoek is naar de maatschappelijke meerwaarde, nu en in de toekomst, voor trapondersteuning, zowel voor personen als voor vrachtfietsen. Ontwikkeling en innovatie op een nieuw terrein (volledig elektrische aandrijving) kan interessant zijn, maar mocht blijken dat de huidige trend van het fietsen in de toekomst zal doorzetten, dan zullen deze bedrijven zich blijven richten op de doorontwikkeling van hun bestaande productlijnen. De verwachting is dat energieverbruik en gezondheid de meerwaarde voor fietsen zullen bepalen. Het doel van dit onderzoek is daarom om beter zicht te krijgen op de vraag wat de maatschappelijke waarde van fietsen is t.o.v. volledig elektrische aandrijving en wat dit betekent voor de fietsindustrie. De centrale vraag die zal worden beantwoord is: Hoe kan de maatschappelijke meerwaarde van fietsen (voor nu en de toekomst) worden bepaald en wat is dan de specifieke bijdrage van de spierkracht in ritten op een voertuig met trap-ondersteuning. Het resultaat is een eerste indicatie van de bijdrage van fietsers aan de energieprestatie en zullen aanbevelingen worden gedaan hoe een en ander kan worden vertaald naar gezondheidsclaims en andere maatschappelijke belangen. Deze zijn van belang bij het maken van een ontwerp voor een Maatschappelijke Kosten baten Analyse voor de fiets. (woorden samenvatting: 292; projectvoorstel: 1408 (t/m hoofdstuk 7))
Uit de resultaten wordt duidelijk dat - alhoewel verduurzaming een koppelkans was van restauratie en groot onderhoud - verduurzaming een positief effect heeft op duurzame instandhouding. Door de verbetering van de energieprestatie, het verhoogd thermisch comfort en verlaagde energiekosten (in bijna alle gevallen) is het voor eigenaren interessanter en/ of gemakkelijker geworden om deze gebouwen te gebruiken en zich in te zetten voor onderhoud. In bijna alle gevallen was sprake van een positieve impact op de milieubelasting voor de komende 30 jaar, met de kanttekening dat niet alle milieuimpact is meegenomen (vermoed wordt dat de impact nog positiever is). In één geval was de milieuimpact negatief, de oorzaak is dat het energieverbruik al zeer laag was dus de materiele impact in verhouding erg groot is en in dit geval tot een negatief resultaat leidt. Samengevat wordt geconcludeerd dat erfgoedwaarden deels verloren gaan, maar in het brede perspectief op instandhouding op de lange termijn acceptabel is. En dus een positief effect heeft op de energieprestatie (één keer meer dan de landelijke ambities) en de milieubelasting. Verduurzaming is dus goed voor het gebruik en mileu, maar doet soms wel een beetje pijn. Op welke manier verduurzamen particuliere eigenaren hun rijksmonumenten? En wat zijn effecten op erfgoedwaarden, energieprestatie en milieubelasting? Deze vragen zijn in samenhang onderzocht in dit project en geven inzicht in het maatwerkproces: welke opgaven speelden er, wie waren er betrokken en waarom werden deze oplossingen gekozen. Daarnaast is de impact in kaart gebracht.
Lectorate, part of NHL Stenden Hogeschool
