Zelfkennis is van essentieel belang voor de kwaliteit van het leven. Met name in de loopbaanontwikkeling is dat duidelijk. Maar hoe komt een mens aan zelfkennis en hoe kan men daarbij helpen? Dit hoofdstuk biedt enkele verklaringen waarom zelfkennis problematisch is. Vier manieren worden beschreven waarmee mensen naar zichzelf en naar anderen kunnen kijken. Eén van die manieren leent zich het best voor zelfsturing. Wat is deze manier? En wat houdt dit in voor loopbaanbegeleiding in onderwijs, arbeidsorganisaties en bij (re-)integratie?
Veel mensen krijgen tijdens hun loopbaan, levensloop, te maken met een of andere vorm van verlies. Zij worden dan geconfronteerd met wat wij aanvankelijk venijnige vraagstukken noemden, maar later hebben verwoord als loopbaanknooppunten. Situaties met consequenties voor loopbanen; situaties die leiden tot handelingsverlegenheid en vele vragen oproepen, die verder gaan dan de gangbare 'matchings' loopbaanvragen, zoals: wat wil ik? Wat kan ik? Welke baan, werk- of leefomgeving pas goed bij mij? Welke plek wil ik in de samenleving innemen? In dit praktijkgerichte onderzoek zijn de auteurs op zoek gegaan naar een 'nieuwe, verdiepende' manier van begeleiden van loopbaanontwikkeling van mensen die het zwaar te verduren hebben. De veerkracht, draaglast en draagkracht van betrokkenen stond centraal bij de diepte-interviews, die op interactieve wijze met behulp van het ontwerpgerichte onderzoeksmodel van Andriessen (2007) zijn geanalyseerd door een viertal ervaren loopbaanprofessionals. Beide auteurs hebben hun door praktijkervaringen opgebouwde expertise tijdens diepgaande intervisie gekoppeld aan theoretische input vanuit diverse (inter)nationale literatuurbronnen. Gebruikmakend van het conceptuele kader van Van Yperen en Veerman (2008) hebben zij als 'reflective professionals' (Schön, 1995) toegewerkt naar een potentieel veelbelovende begeleidingstheorie en methodiek.
