This working paper is a deliverable of ESTRAC Transforming Regions, a joint initiative of knowledge and research institutes TNO (ECN), Hanze University of Applied Sciences, University of Groningen and New Energy Coalition.
Dit boekje is een verkenning van Middag-Humsterland. Wat is er zo bijzonder aan het landschap, en wie wonen er?Ook kijken we naar het energieprofiel van het gebied. Hoeveel elektriciteit en aardgas wordt er verbruikt, en waarvoor? En hoe verschilt Middag-Humsterland van de rest van Nederland.
Project rondom NEXT Governance. 80 bewoners van het nationaal landschap Middag-Humsterland stelden in 2017 een visie op, die ze vervolgens in vijf werkgroepen (onder begeleiding van het Lectoraat Duurzaam Coöperatief Ondernemen) zelf tot realisatie brengen. gebiedsontwikkeling, coöperatief, next governance, Project rondom NEXT Governance. 80 bewoners van het nationaal landschap Middag-Humsterland stelden in 2017 een visie op, die ze vervolgens in vijf werkgroepen (onder begeleiding van het Lectoraat Duurzaam Coöperatief Ondernemen) zelf, coöperatief, tot realisatie brengen. Tegelijkertijd werkt de regio zo zelf aan onderwerpen als 'energietransitie binnen het landschap', 'regiomarketing', 'leefbaarheid', 'nieuwe verdienmodellen voor boeren'. In totaliteit zijn er momenteel meer dan 100 mensen in het gebied betrokken bij de ontwikkelingen.
Waterstoflandschap: schone energie, mooi landschap? Om de uitstoot van CO₂ voldoende terug te dringen is een transitie naar meer duurzame vormen van energie noodzakelijk. In Noord-Nederland wordt volop ingezet op waterstof, en daaraan verbonden, de ontwikkeling van een waterstofeconomie. Dit krijgt veel aandacht en steun, bijvoorbeeld van overheid en bedrijfsleven. Echter, er zijn ook zorgen die tot nu toe onderbelicht lijken te blijven. Zo is onduidelijk wat de ruimtelijke en landschappelijke consequenties zijn van deze waterstof economie, en hoe de ontwikkeling hiervan zich verhoudt tot andere ruimteclaims en druk op het landschap. Ook is er tot nu toe niet een methodiek of aanpak die belangen van verschillende groepen stakeholders, waaronder bewoners, voldoende meeneemt in ontwerp. Bovendien lijkt er sprake te zijn van twee gescheiden (professionele) netwerken (landschap en energie) die elkaar slechts zelden raken. Dit project wil onderzoeken wat de landschappelijke en ruimtelijke consequenties van de noordelijke waterstof economie zijn, en wil daarnaast beide gescheiden netwerken met elkaar verbinden. Hiervoor zal gebruik gemaakt worden van een op charrette of ontwerp-workshop geïnspireerde methodiek waarmee verschillende groepen stakeholders gezamenlijk werken aan een ontwerp voor een gebied of landschap. De focus van dit voorstel ligt op de verwachte landschappelijke impact van de waterstofeconomie, ruimtelijke planvormingsprocessen, participatieve aanpakken en het bij elkaar brengen van verschillende perspectieven. Het voorstel is opgesteld door een startconsortium bestaande uit Hanzehogeschool Groningen (2 kenniscentra) en 3 MKBs, met het idee het netwerk en consortium in de loop van het project verder uit te bouwen. In het kort zullen hiervoor de volgende stappen gezet worden: 1) onderzoeken van zowel goede als slechte voorbeelden uit de praktijk; 2) het voorbereiden en organiseren van een participatieve ontwerp-workshop (charrette); 3) het analyseren en uitwerken van de resultaten; 4) vastleggen van resultaten in ontwerp en bijbehorend inspiratie- en werkboek.
