In dit artikel beschrijven we een praktijkcasus 'onderzoek' uit de hoofdfase (derde studiejaar) van Fontys PABO Tilburg, waarbij ervaringen van de studenten én de opleiding centraal staan. We schetsen de aanleiding voor de ontwikkeling van onderzoek in het hbo en pabo in het bijzonder evenals de wijze waarop onderzoek vorm kan krijgen, gebaseerd op theorie en op verwachtingen van studenten met betrekking tot het doen van onderzoek. Vervolgens gaan we in op de plaats van de praktijkcasus in de onderzoeksleerlijn, het onderzoeksproces zoals dat daadwerkelijk heeft plaatsgevonden en de evaluatie achteraf onder betrokken studenten, docenten en experts. We sluiten af met keerzijden, succesfactoren en verbeterinzichten. Met dit artikel willen we een aanzet geven tot het verder uitkristalliseren van het concept 'de onderzoekende leraar basisonderwijs'.
DOCUMENT
Hoe gebruiken studenten in de lerarenopleiding online leermateriaal, en delen zij dat ook met anderen? Docent-onderzoeker Joan Besseling onderzocht hoe pabo-studenten online leermateriaal vinden, gebruiken, aanpassen en delen – en welke factoren dit proces beïnvloeden. Bekijk de poster met resultaten.
DOCUMENT
Binnen het lectoraat Goede Onderwijspraktijken staat de persoon van de leerkracht en zijn professionele handelen in de praktijk centraal. Persoonlijk meesterschap is daarbij de kern. Eén van de aspecten daarvan is het ontwikkelen van een visie op goed onderwijs. In dit onderzoek ligt de focus op de manier waarop studenten van de pabo in het studiejaar voorafgaand aan de eindstage (de LIO-fase, waarbij LIO staat voor ‘leraren in opleiding’) hun persoonlijke visie op goed onderwijs ontwikkelen. Er zijn interventies ontworpen en aangeboden waarmee de studenten kunnen worden ondersteund bij het ontwikkelen en verwoorden van een persoonlijke visie op goed onderwijs. In dit onderzoek zijn de volgende vier vragen aan de orde: 1. Hoe ontwikkelt de persoonlijke visie van studenten zich? 2. Welke bronnen hanteren studenten bij het ontwikkelen van hun visie? 3. Welke stimulerende factoren spelen een rol in het ontwikkelen van een persoonlijke visie van studenten? 4. Hoe dragen de ontworpen interventies bij aan de bewustwording en de ontwikkeling van de persoonlijke visie? Het onderzoek is uitgevoerd bij derdejaars studenten van de voltijdroute, tweedejaarsstudenten van de driejarige deeltijdroute en docenten van de leerlijn persoonlijke en professionele ontwikkeling (ppo-docenten). Het onderzoek bestaat uit een literatuuronderzoek, een vragenlijst voor de studenten en focusgroepinterviews met studenten en docenten. Er zijn tien interventies ontworpen om de visieontwikkeling van de studenten te helpen ontwikkelen; deze interventies zijn onderzocht op hun waarde. De interventies zijn uitgevoerd in ppo-groepen (ppo staat voor persoonlijke professionele ontwikkeling). Er is gewerkt met experimentele groepen en controlegroepen.
DOCUMENT
In het kader van het VTB-Pro namen tien derdejaars studenten van de Fontys Pabo Limburg en twee studenten van de Fontys PTH Eindhoven aan een uitdagend combistage project. Het doel was het ontwikkelen en uitproberen van technische prototypes en het ontwikkelen van bijbehorende lesmaterialen voor het Techni-Circus plan. Onlangs hebben de studenten hun eindproducten opgeleverd. Een goed moment om het project en de resultaten eens nader te beschouwen.
DOCUMENT
De Hogeschool Utrecht heeft een experiment uitgevoerd om het curriculum van de Pabo te flexibiliseren, zodat het beter aansluit op de leerbehoeften van studenten. Dit project richtte zich op het verbeteren van zelfregulatie door middel van ontwikkelingsgerichte feedback. In twee nieuw ontworpen cursussen werd programmatisch toetsen toegepast, waarbij feedback centraal stond dat werd vastgelegd in het digitale portfolio Scorion. Studenten verzamelden bewijsmateriaal in dit systeem, waarop verschillende feedbackgevers feedback gaven. Daarnaast werden studenten in kleinere leerteams begeleid en getraind in feedbackgeletterdheid, wat hen hielp om feedback beter te begrijpen, te gebruiken en erop te reageren. De resultaten van het project toonden aan dat het mogelijk is om onderwijs en toetsing zodanig te ontwerpen dat studenten meer regie krijgen over hun leerproces. Het project biedt een solide basis voor verdere ontwikkeling en verbetering van het onderwijsprogramma.
MULTIFILE
Analyse van een praktijkonderzoek door studenten van Fontys PABO Tilburg
DOCUMENT
Hoe kunnen lerarenopleidingen, pabo-studenten stimuleren om enthousiaste en belezen leesbevorderaars te worden? In dit onderzoek worden eigenschappen van pabo-studenten en de omgeving geïdentificeerd die invloed kunnen hebben op de leesfrequentie, leesattitude en kennis van kinderliteratuur. Daarnaast worden de leesfrequentie, leesattitude en kennis van kinderboeken bij pabo-studenten beschreven.
DOCUMENT
De Fontys Pabo Limburg stimuleert haar studenten om met universitaire of hbo bèta studenten via stages samen te werken aan authentieke opdrachten uit de onderwijspraktijk. De verwachting is dat samenwerking tussen bèta en pabo studenten leidt tot leerrijke ontmoetingen. Onlangs werd in basisschool De Hovenier te Montfort zo een project afgerond. Dit was een goed moment om samen met de studenten te evalueren wat de samenwerking in deze stage hun heeft opgeleverd.
DOCUMENT
In dit onderzoek in het kader van de kenniskring ‘Surfen naar Zin’ van het lectoraat Praktische Theologie van de Fontys Hogeschool Theologie Levensbeschouwing in samenwerking met de Fontys Pabo’s is een verkenning verricht naar doeloriëntaties van Pabo-studenten. De ‘jeugd van tegenwoordig’ waar Pabo-studenten nog recentelijk deel van uitmaakten heeft een andere oriëntatie op religie en levensbeschouwelijkheid dan zo’n dertig jaar geleden. Op basis van de theoretische concepten over religieus leren van Grimmitt is onderzocht welke doelen studenten voor zichzelf en het levensbeschouwelijke onderwijs hanteren. Immers oriëntaties van studenten zijn beïnvloedend voor de wijze waarop ze levensbeschouwing aan basisschoolkinderen onderwijzen. Inzicht in de voorkeursdoeloriëntatie zou kunnen leiden tot verhoging van de expertise en innovatie van het huidige Pabo curriculum op dit gebied. De volgende indeling van doeloriëntaties is gehanteerd: het monoreligieuze model - learning in religion - , het multireligieuze model - learning about religion - en het interreligieuze model - learning from religion -. Met behulp van een schriftelijke vragenlijst zijn 120 studenten bevraagd op hun oriëntaties. Het blijkt dat de onderzoeksgroep een voorkeur heeft voor het model van ‘learning about religion’ In hoeverre dit beïnvloed wordt door persoonskenmerken, culturele diversiteit, relaties tussen religies, vindplaatsen, perspectieven en alternatieven in religieus beleven is niet significant gebleken. Naar aanleiding van dit onderzoek wordt gepleit voor een aanpassing van het curriculum van de Pabo in de richting van het ‘learning about religion’ model en voor verder onderzoek naar de doeloriëntatie van leerkrachten, ouders en kinderen in de basisschool.
DOCUMENT
Studenten in het mbo moesten tot voor kort toelatingstoetsen succesvol afronden als ze wilden starten op de pabo. Veel van deze mbo studenten struikelden over deze toetsen en konden daardoor niet beginnen met hun studie aan de pabo. Een centrale vraag was hoe meer recht gedaan kon worden aan de competenties, kennis en ervaring van de onderwijsassistent als die wil doorstromen naar de pabo. In het project Voorbereiding Pabo werd nagedacht over de mogelijkheden om te werken met een ontwikkelingsgericht portfolio binnen het mbo keuzedeel Voorbereiding Pabo. Het project Voorbereiding Pabo richt zich op alle betrokkenen vanuit de roc's en de pabo's die in de regionale samenwerkingsverbanden het keuzedeel Voorbereiding Pabo aan de hand van het portfolio ontwikkelen en uitvoeren. In dit onderzoek werden de opbrengsten gerapporteerd over de ontwerpkeuzes die vijf samenwerkingsverbanden hebben gemaakt in hun nieuwe keuzedeel voorbereiding pabo. Aan de hand van vier hoofdthema’s: Voorlichting, Portfolio, Begeleiding en Beoordeling worden de ontwerpkeuzes beschreven.
DOCUMENT
