Een circulair bedrijfsmodel vraagt veelal om een andere financieringsconstructie. Zo hebben producten die worden hergebruikt of op hoogwaardige wijze worden gerecycled altijd een financiële restwaarde. Deze dient inzichtelijk te zijn en afgestemd te worden met de verschillende ketenpartners en met financiers. De financieringsbehoefte van een onderneming verandert ook als een bedrijf ervoor kiest om producten niet te verkopen, maar via een overeenkomst beschikbaar te stellen aan gebruikers. Dit onderzoek richt zich op de volgende praktijkvragen: 1. Hoe kunnen we de financiële (rest)waardes van onze producten bepalen en verbinden aan zakelijke afspraken over hergebruik en recycling? 2. Hoe kunnen we financiële contracten opstellen met ketenpartners waardoor gebruikers worden gefaciliteerd en gestimuleerd om producten opnieuw te gebruiken en te recyclen? 3. Hoe kunnen we financiering aantrekken en wat betekent dit voor onze onderneming en samenwerking binnen de logistieke keten? In september 2017 is een groep van onderzoekers van de hogescholen Windesheim en NHL Stenden in samenwerking met de Universiteit van Aruba en Circle Economy begonnen aan dit grootschalige onderzoeksproject. Het onderzoeksproject is een vorm van co-creatie waarbij er geleerd wordt van en met bedrijven. Dit onderzoeksrapport doet verslag van de dataverzameling, interpretatie en aanbevelingen. We beginnen met een inleiding vanuit de theoretische rationale, leidende tot de onderzoeksvragen. Hoofdstuk twee beschrijft de bestaande kennis binnen het domein vanuit de literatuur. Aansluitend is hoofdstuk drie gewijd aan de methodologie. De bevindingen zijn te lezen in hoofdstuk vier en worden besproken in hoofdstuk vijf. Het afsluitende hoofdstuk trekt conclusies en stelt aanbevelingen.
DOCUMENT
In this paper we present the results of an international comparative research conducted through a special web survey, i.e. an online 'game' to rate and classify Critical Success Factors (CFSs) for BPMS implementations. The survey was completed by 39 respondents from 11 different countries. Central to the research was the question how BPM-systems success factors are perceived by professionals from different countries (i.e. cultural backgrounds) and how this is related to other characteristics such as their level of experience within the BPM domain. The respondents judged a total of 55 factors in two ways: (1) by allocating them to one of the five domains of BPMS implementation, and (2) by ranking their importance for BPMS implementations. Significant differences were found between respondents from Northern European versus Anglo-American countries, and between respondents with different levels of experience with BPMS implementations.
DOCUMENT
In dit project wordt praktijkgericht onderzoek uitgevoerd naar de wijze waarop Nederlandse mkb-ondernemingen toegang kunnen krijgen tot ketenfinanciering. Ketenfinanciering (ook ?Supply Chain Finance? genoemd) omvat een scala aan financieringsoplossingen, waarmee werkkapitaal gecreëerd wordt. Sinds de financiële crisis is werkkapitaalfinanciering voor veel mkb?ers problematisch geworden. De oorzaak ligt in moeilijke toegang tot bankleningen in combinatie met verlengde betaaltermijnen van afnemers. Ketenfinanciering is een alternatieve financieringsvorm waarin leveranciers in de keten gebruik maken van de kredietwaardigheid van een sterkere afnemer. Het is echter nog vooral een oplossing die afnemers aanbieden aan hun grootste en meest strategische leveranciers. De leveranciers in het mkb worden nog niet bereikt, terwijl verspreiding naar het mkb miljarden euro?s aan liquiditeit kan vrijmaken. De doelstelling is dan ook om de liquiditeitspositie van Nederlands mkb te versterken door met onderzoek bij te dragen aan het vergemakkelijken van toegang tot ketenfinanciering. Het onderzoek voorziet hiermee in een nadrukkelijk aanwezige maatschappelijke behoefte. Daarnaast wordt voorzien in een wetenschappelijke behoefte, omdat ketenfinanciering een relatief nieuw veld is waarin empirische data schaars zijn. De nadruk ligt op wat het mkb zelf kan doen om toegang tot ketenfinanciering te krijgen. Onderzocht wordt welke ketenfinancieringsinstrumenten voor deelnemende mkb?ers het meest geschikt zijn, wat criteria zijn waar mkb?ers aan moeten voldoen, hoe een goed interventieplan er uitziet om aan die criteria te voldoen en hoe uiteindelijk succesvolle implementatie er uitziet. De belangrijkste resultaten van het onderzoek zijn een set van tools voor en door mkb?ers die concrete handvatten geven voor implementatie van ketenfinanciering en de interventies die hiervoor nodig zijn. Het onderzoek resulteert daarnaast in een trainingsprogramma voor mkb?ers en inzichten die direct in onderwijs kunnen worden toegepast.
Werkkapitaalmanagement is een topprioriteit voor mkb-managers sinds de coronacrisis en de Oekraïne-oorlog. Uitstel van betaaltermijnen, verhoogde voorraden en een bemoeilijkte toegang tot bankfinanciering zorgen voor hevige druk op het werkkapitaal. Supply Chain Finance (SCF) draait om het verbeteren van processen rondom inkoop, verkoop en voorraadbeheer, wat zorgt voor minder betalings- en voorraaddruk, en de inzet van alternatieve financieringsmethoden in de keten. Het mkb past SCF-mogelijkheden nog zeer beperkt toe. Huidig SCF-onderzoek toont grote kansen, maar is vooral conceptueel en gericht op grote bedrijven en beperkt empirisch en toegepast. Daardoor zijn de handvatten voor het mkb beperkt. Hogeschool Windesheim en Rijksuniversiteit Groningen onderzoeken in dit project hoe mkb’ers met SCF hun werkkapitaalpositie kunnen verbeteren en betere ketenrelaties, minder ketenrisico’s en lagere transactiekosten kunnen bewerkstelligen. Vijftien gedetailleerde casestudies worden gedaan om tot onderzoeksresultaten te komen. Door cross-case analyses en focusgroepen worden uit bedrijfsspecifieke resultaten algemene lessen getrokken die toepasbaar zijn voor een bredere groep van bedrijven. Met het onderzoek wordt het mkb op weg geholpen richting daadwerkelijke implementaties. De algemene lessen worden gedeeld in publicaties en bij evenementen voor praktijkprofessionals, maar ook in wetenschappelijke papers. Daarnaast worden de resultaten vertaald in tools en stappenplannen voor toepassing van ketenfinancieringsinstrumenten en procesverbetering. Met de inzichten wordt onderwijsmateriaal ontwikkeld of vernieuwd. Tevens worden vele studenten van een verscheidenheid aan opleidingen ingezet in de uitvoering van casestudies, en wordt een grote hoeveelheid docenten betrokken. We starten met een groep van tien bedrijven aan het project, een aantal dat gedurende het project toeneemt. Projectpartners Stichting MKB Financiering en SCF Community helpen om resultaten grootschalig te verspreiden richting onze doelgroepen.
Bedrijven worden steeds meer verantwoordelijk gehouden voor wat er gebeurt in hun hele keten. Het nemen van deze verantwoordelijkheid is niet altijd even makkelijk. Zorgen dat leveranciers daadwerkelijk de standaarden volgen is een grote uitdaging. Samenwerking lijkt daarin een uitkomst te kunnen bieden. Financiële samenwerking (ketenfinanciering) is daarin een veelbelovende vorm van samenwerking, maar via welke mechanismes deze samenwerking daadwerkelijk leidt tot verduurzaming is nog onduidelijk. In dit project worden, samen met Annona, een duurzaam investeringsfonds, en de SCF Community, de kennisleider op het gebied van ketenfinanciering, deze mechanismes blootgelegd en een model ontwikkeld. Deze casus, op basis van een koffiehandelaar met leveranciers in verschillende landen in Zuid-Amerika, zal de eerste zijn in een reeks als onderdeel van een PhD onderzoek. Dit zal niet alleen academisch tot nieuwe inzichten leiden, maar zal de praktijk verder helpen om te bepalen hoe zij het beste de stap naar verduurzaming kunnen maken.
Het Order-to-Cash (O2C) proces is cruciaal voor elke onderneming. Dit is het proces vanaf de ontvangst van een order tot aan uiteindelijke betaling. Mkb’ers kennen vele inefficiënties in hun O2C-processen. Als gevolg zijn verwerkingskosten van orders en facturen hoog en bovendien wordt geld laat ontvangen wat een negatieve impact op de liquiditeitspositie heeft. De praktijkvraag is: Hoe kunnen mkb’ers hun O2C-processen verbeteren om de liquiditeitspositie te versterken? Vanuit onderzoeksliteratuur zijn er onvoldoende handvatten voor mkb’ers om dit te veranderen. Het doel van het project is daarom om O2C-processen in kaart te brengen, te meten en monitoren, en te verbeteren, om de liquiditeitspositie te versterken voor het mkb. De centrale onderzoeksvraag is: Hoe kunnen O2C-processen in kaart gebracht, gemeten, verbeterd en gemonitord worden? Het Lectoraat Supply Chain Finance bouwt hiermee voort op kennis opgedaan uit RAAK-publieksprijswinnend project ‘Ketenfinanciering voor mkb’. Er wordt met 9 mkb’ers gestart in het onderzoeksnetwerk, dit aantal wordt uitgebreid tijdens het project. Kennispartners zijn Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en Politecnico di Milano. Daarnaast is de Supply Chain Finance Community aangesloten om te zorgen voor grootschalige nationale en internationale valorisatie. De belangrijkste onderzoeksmethoden in het project zijn case studies en een survey. De belangrijkste resultaten waar wij op mikken zijn: • Bedrijfsspecifieke tools om O2C-processen in detail in kaart te brengen en te verbeteren; • Inzicht in de mogelijkheden van vernieuwende informatietechnologieën voor O2C-procesoptimalisatie; • Oplevering van een survey die tevens dient als generieke tool voor mkb’ers, om na invulling direct een algemeen overzicht te krijgen van het eigen proces; • Twee wetenschappelijke artikelen, minimaal tien vakpublicaties, en teaching cases om resultaten breed te delen, zowel voor onderwijs, wetenschappelijk publiek en bedrijven.
Het lectoraat ‘Supply Chain Finance’ (SCF) en het lectoraat ‘Netwerken in Circulaire Economie’ (NICE) van Windesheim richt zich in samenwerking met een ziekenhuis en MedHemScience B.V. op de volgende onderzoeksvraag: ‘kan het gebruik van bloed- en weefselzakken verduurzaamd worden door recycling, hergebruik en/of preventie van gebruik?’ Ziekenhuizen gebruiken steeds meer kunststof disposables zoals bloed- en weefselzakken, infuuszakken, tubes etc.. Uit onderzoek blijkt dat een groot deel van de kunststof disposables na éénmalig gebruik terecht komt in het Specifiek Ziekenhuis Afval (SZA).Deze afvalstroom wordt in speciale vaten ingezameld, afgevoerd en verbrand. De voordelen van disposables zijn evident; de verpakkingen voldoen aan de eisen en de steriliteit is geborgd. Vanuit het oogpunt van circulariteit is het éénmalig gebruik van kunststof disposables en daarna verbranding echter onwenselijk. Doel van dit haalbaarheidsproject is om kennis op te doen over de mogelijkheden om (het gebruik van) disposables in het ziekenhuis te verduurzamen. Op basis daarvan kan worden vastgesteld of het in principe haalbaar is om een nieuwe werkwijze en/of productconcept te ontwikkelen voor disposables zodat deze duurzamer gebruikt kunnen worden. We voeren een case study uit naar kunststof bloed- en weefselzakken. We verkennen de mogelijkheden van recycling, hergebruik en preventie van disposables. Dit project beoogt te resulteren in nieuwe inzichten in de mogelijkheden van duurzamer gebruik van bloed- en weefselzakken, waarmee de hoeveelheid SZA afval bij ziekenhuizen en de verbranding van éénmalig gebruikte disposables gereduceerd kan worden. Hiermee leveren de consortium partijen een substantiële bijdrage aan de circulaire economie.
De Spronggroep “Kansen met Data” (KmD) bundelt de krachten en netwerken van een tweetal complementaire en gerenommeerde lectoraten in Oost-Nederland: het lectoraat Supply Chain Finance (SCF - Windesheim) en het lectoraat Logistiek & Allianties (L&A - HAN). In het onderzoek van de beide lectoraten in samenwerking met de beroepspraktijk is de laatste jaren het slim gebruiken van data steeds centraler komen te staan. Vanwege de complementariteit is veel synergievoordeel te behalen in de samenwerking. Met dit Sprongproject, beogen de beide lectoraten de bestaande activiteiten bijeen te brengen binnen één onderzoeksgroep (KmD) en deze over de komende acht jaar te laten uitgroeien tot een krachtige groep met een omvang van ruim 36 fte. KmD draagt bij aan het vergroten van het maatschappelijk verdienvermogen, door de snelle technologische ontwikkelingen op het gebied van data science via learning communities en living labs toegankelijk te maken voor instellingen en bedrijven, vooral het mkb. KmD is hiertoe goed gepositioneerd in het quadrupel helix innovatiesysteem, met connecties naar relevante (inter)nationale wetenschappelijke onderzoeksgroepen, (regionale) beleidsmakers, (innovatief) bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, waarmee regelmatig nieuwe extern gefinancierde onderzoeks- en ontwikkelprojecten ontwikkeld worden. De initiatiefnemers hebben vijf hoofdactiviteiten geïdentificeerd die nodig zijn voor het realiseren van de hierboven beschreven ambitie. 1) Bij de start wordt met de quadrupel helix partners een gezamenlijke regiovisie ontwikkeld op de data- en technologie gedreven innovatie van goederen-, geld en datastromen. Deze visie zal leidend zijn bij de verdere uitbouw van KmD. 2) Regionale kennisclusters worden onderhouden en de verbinding met internationale expertise wordt verder uitgebouwd. 3) Vanuit de groep wordt constant aandacht besteed aan het ontwikkelen van nieuwe projecten met nationale en internationale partners, waar nodig/ nuttig ondersteund met subsidies. 4) KmD zal bijdragen aan het uitbouwen van “data science” leerpaden van student tot professional. 5) Opzetten van een incubator/experiment platform.
