Dit artikel bespreekt het spanningsveld ,binnen de Nederlandse arbeidsverhoudingen, tussen ondernemingsraad en vakbond in een historisch perspectief. Er wordt gepleit voor een betere afstemming tussen beide spelers opdat de werknemersinvloed binnen de organisatie zo groot mogelijk wordt. Een betere afstemming biedt voordelen voor zowel de vakbond als de ondernemingsraad.
In dit rapport wordt verslag uitgebracht van een verkennend onderzoek naar de geringe aansluiting tussen jonge werknemers ( 25-44 jaar) en de vakbeweging.Naast literatuuronderzoek is er een empirisch onderzoek uitgevoerd waarbij drie stakeholders onderscheiden zijn : jongerenorganisaties, vakbonden en HR functionarissen. In het totaal zijn er 14 interviews afgenomen. Op basis van de resultaten van deze interviews wordt het vraagstuk inhoudelijk geanalyseerd. Het rapport eindigt met acht aanbevelingen ,gericht aan de vakbeweging, om een betere aansluiting te krijgen met jonge werknemers.
Dit artikel is verschenen in een beroepstijdschrift voor personeelsmanagers in Frankrijk (ANDCP) een zusterorganisatie van de Nederlandse Vereniging van Personeelbeleid (NVP). Het is de bijdrage van de NVP in 1995 in het themanummer van het tijdschrift Personnel over ontwikkelingen in Europa op het terrein van arbeidsverhoudingen en personeelsmanagement. Dit artikel is de vertaling van een eerder in het tijdschrift Personeelbeleid ( 1994 nr. 12) verschenen artikel "Ondernemingsraad en vakbond, vriend of vijand? ".
Bedrijven moeten flexibel zijn om hun concurrentiepositie te behouden en te vergroten. Flexibel inzetbaar personeel vormt hierbij een essentiële factor. Ondernemers staan daarbij voor de uitdaging de juiste mix aan flexibiliteitsmaatregelen te kiezen, waarbij ze rekening moeten houden met uiteenlopende eisen van de markt, de arbeidsmarkt en het productieproces. Daarbij is het een extra uitdaging om ook rekening te houden met te verwachten effecten van deze mix aan flexibiliteitmaatregelen op korte én lange termijn. Zo kan de inzet van flexkrachten op korte termijn effectief zijn voor het opvangen van pieken in het werk, maar kan dat op lange termijn ten koste gaan van het vakmanschap van het personeel. Rekening houden met de lange termijn effecten is lastig omdat MKB-ondernemers vaak vooral focussen op de korte termijn en te weinig tijd hebben voor het uitwerken van een lange termijn personeelsstrategie. MKB ondernemers hebben behoefte aan praktisch toepasbare instrumenten en hulpmiddelen die hen helpen om onderbouwde keuzes te maken. De belangrijkste doelstelling van het project is daarom om MKB bedrijven te helpen de voor hun situatie meest geschikte mix van flexibiliteitmaatregelen te kiezen, rekening houdend met de veranderende behoefte en met effecten van flexibilisering op zowel korte als lange termijn. Om dit doel te bereiken is het nodig de verschillende elementen (de MKB situatie, de mix van maatregelen en de te verwachten effecten) en hun onderlinge samenhang te onderzoeken. In dit project doen we dat met behulp van QCA-methodiek, geschikt om configuraties vast te stellen op basis van een beperkt aantal cases. In eerder onderzoek zijn de condities (zoals eisen van de markt, arbeidsmarkt, productieproces, organisatiestrategie) voor het kiezen van flexibiliteitsmaatregelen en de te verwachten effecten van maatregelen meestal los van elkaar onderzocht. Zo houdt het werk van Lepak & Snell (1999; 2002) bijvoorbeeld wel rekening met arbeidsmarkt en organisatiestrategie, maar niet met productieprocessen of fluctuaties op product/dienstmarkten. Zonder een integrale beschouwing van alle elementen en hoe deze met elkaar samenhangen, kan de MKB-ondernemer niet de juiste keuze maken. Daarom worden in dit project deze verschillende elementen in hun onderlinge samenhang onderzocht en staan twee onderzoeksvragen centraal: 1. Wat zijn de voornaamste determinanten uit de praktijk van het MKB (markt, productieproces, arbeidsmarkt) die de mix van maatregelen bepalen? 2. Wat zijn de verwachtte effecten van mix van flexibiliteitmaatregelen voor bedrijf en haar personeel op korte en lange termijn? De combinatie van deze twee vragen vormt input voor het bepalen van mogelijke configuraties van maatregelen, behoeften en te verwachten effecten. Om de vragen te beantwoorden voert het lectoraat nieuwe arbeidsverhoudingen samen met haar consortiumpartners case studie onderzoek uit bij 11 MKB bedrijven in de regio Flevoland. Op basis van zowel kwalitatieve als kwantitatieve data worden een instrumentarium ontwikkeld die het keuzeproces bij MKB-bedrijven faciliteren.
