Dit artikel benadrukt het belang van historisch redeneren als onderdeel van het geschiedenisonderwijs in Nederland: geschiedenis gaat namelijk niet alleen over jaartallen en gebeurtenissen, maar over het leren nadenken en redeneren aan de hand van historische bronnen.
DOCUMENT
Met grote blijdschap presenteert het bijzonder lectoraat Geschiedenis van het sociaal werk dit boek. Hiermee onderbouwen we het programma voor praktijkgericht historisch onderzoek en onderwijs. Het onderzoek van het lectoraat omvat de geschiedenis van het brede werkveld van het sociaal werk en wordt mede gevoed door actuele vraagstellingen. Het gaat om historisch onderzoek naar duurzame waarden en praktijken in het sociaal werk. De onderwijspraktijk van het lectoraat komt voort uit en is primair gericht op de bacheloropleidingen Social Work en op de nascholing. Daarbij gaat het om kennis van de geschiedenis als onderdeel van de beroepsvorming. Het bijzonder lectoraat Geschiedenis van het sociaal werk is aangehaakt bij het lectoraat Innovatieve Maatschappelijke Dienstverlening. Het is ingebed in het Kenniscentrum Sociale Innovatie van Hogeschool Utrecht.
DOCUMENT
Het vak geschiedenis bestudeert een werkelijkheid die niet meer bestaat. Wie beelden van die werkelijkheid ontwerpt, houdt rekening met de verschillen tussen heden en verleden en doet recht aan hetgeen mensen vroeger normaal en waardevol vonden. Uit dit 'historisch besef' vloeien denk- en redeneerwijzen voort die in Historisch Denken, basisboek voor de vakdocent op overzichtelijke en heldere wijze worden besproken. Omdat deze denk- en redeneerwijzen in het voortgezet onderwijs deel uitmaken van het examenprogramma geschiedenis, is Historisch Denken, basisboek voor de vakdocent een onmisbaar studieboek voor de toekomstige geschiedenisleraar en een handzaam naslagwerk voor de zittende leraar. Het boek bevat: * Veel voorbeelden die de theorie begrijpelijk en gemakkelijk overdraagbaar maken. * Studievragen die de lezer attenderen op de hoofdpunten van de tekst. * Teksten en opdrachten die een zinvolle toepassing van de theorie mogelijk maken. * Een rijke hoeveelheid illustraties. Historisch Denken, basisboek voor de vakdocent is vernieuwd. De voorbeelden en literatuurlijst zijn geactualiseerd, de studievragen waar nodig aangepast en de toepassingsopdrachten achter in het boek bevatten nu verwijzingen naar de theorieparagrafen waarop ze betrekking hebben. De leesbaarheid is door de vernieuwde vormgeving sterk verbeterd. De auteurs zijn historici en als docent verbonden aan de lerarenopleiding geschiedenis van de Hogeschool van Amsterdam, de Hogeschool Inholland en de Hogeschool Utrecht. Als lerarenopleiders misten ze een toegankelijk overzicht over historisch denken voor geschiedenisleraren. Met 'Historisch denken' willen ze in deze leemte voorzien.
DOCUMENT
Hogeschool KPZ experimenteert al enige jaren met de inzet van schurende en naburige teksten (Jongstra & Van den Ende, 2021). Het gaat om een domeinoverstijgende methodiek; er wordt integraal gewerkt aan meerdere doelen zoals het versterken van leesmotivatie, mondelinge taalvaardigheid, leesvaardigheid en kennisvergroting in vakgebieden. De teksten vullen elkaar op inhoud aan, spreken elkaar enigszins tegen of kennen andere perspectieven. De teksten zijn fragmenten die uit rijke jeugdliteratuur komen. Deze literatuur wordt door de leraar gepromoot waardoor leerlingen verder kunnen lezen bij stillees momenten. Belangrijke onderdelen van de methodiek zijn het samenwerkend leren en de interactie over de tekst. Leerlingen werken in groepen en iedere leerling is verantwoordelijk voor het ontsluiten van zijn eigen tekst, maar de leerlingen hebben elkaar nodig om tot dieper begrip te komen door met elkaar in gesprek te gaan over de gelezen teksten.
DOCUMENT
This paper explores how residents of Helmond Brandevoort, a neotraditional neighbourhood in the Netherlands, socially construct a 'classed' place identity and what role the historicised architecture plays within that process. Given that place identity is constructed through social and cultural practices, the paper argues that residents' consumption of historicised environment is bound up with drawing symbolic boundaries which were explored here by analysing residents’ narratives. Two prominent types of narratives were found: their aesthetic judgement of the residential environment and the way they use it. Through these layered narratives, all interviewees appear to use historicized aesthetics to classify themselves as part of a valued social category. In the neighbourhood explored, the way of boundary drawing based on fostering moral judgements of social behaviour accompanied by efforts to keep neighbourhoods' historicised image unchanged.
DOCUMENT
Opbrengsten van een project, waarin samenwerking tussen werkveld en lerarenopleiding rondom de inzet van jeugdliteratuur centraal staat. Het laat zien wat de kracht kan zijn van bekroonde jeugdliteratuur voor het opgroeiende kind, de (aankomende) leraar en de lerarenopleider. In het project participeren drie hogeschooldocenten geschiedenis, vier hogeschooldocenten taal en vier leraren in een professioneel leernetwerk (PLN). Daarnaast participeren 23 leraren en 374 leerlingen uit de midden- en bovenbouw van de vier betrokken scholen. Na uitvoer van het onderzoek kan op basis van de resultaten worden verondersteld dat door het lezen van rijke, schurende en naburige teksten verwondering optreedt, wat leidt tot een cognitief conflict. Dit conflict wordt opgelost door interactie gericht op samenwerkend leren. De opbrengst is een verdieping in de concepten, wat zorgt voor een leesmotivatiestimulans. Het aansturen op het laten ontstaan van een cognitief conflict is een krachtige strategie bij leren. De aanpak is daarom beloftevol voor het lees- en geschiedenisonderwijs. Een voorwaarde hierbij is dat de leraar kan functioneren als leesbevorderaar.
DOCUMENT
Om historische concepten effectiever te doceren dan via traditionele leerstofoverdracht mogelijk is, pleiten de auteurs voor het creëren van een krachtige leeromgeving en het aanbieden van een groter, betekenisvoller geheel. Op deze wijze zouden de leerlingen in het voortgezet onderwijs een dieper besef krijgen van historische concepten. Deze opzet is gebaseerd op de leertheorie van Vygotsky die uitgaat van een gezamenlijk, probleemgericht leren waarbij studenten in overleg en debat deelnemen aan het leerproces om samen verder te ontwikkelen
DOCUMENT
![[Review of: Haenen, J., Schrijnemakers, H., Stufkes J., (2003). Sociocultural theory and the practice of teaching historical concepts]](https://publinova-harvester-content-prod.s3.amazonaws.com/thumbnails/files/previews/pdf/20250619195249805551.ce_of_teaching_historical_concepts_-_recensie_Gerhard_Oo-thumbnail-400x300.png)
Bij het historisch schatgraven is één van de meest fascinerende vondsten het fenomeen van de veranderende tijdgeest. We kunnen tijdgeest ook ‘sociaal-culturele conjunctuur’ noemen, naar analogie van ‘economische conjunctuur’. Ik hou het op ‘tijdgeest’. Tijdgeest is een moeilijk te pakken en te verklaren verschijnsel, maar het is er niet minder werkzaam door.4 Als we spreken over een veranderde tijdgeest bedoelen we een omslag in collectieve mentaliteit. Die veranderde tijdgeest maakt dat we anders gaan denken, kijken en voelen over allerlei maatschap¬pelijke verschijnselen, en ook over welzijn, over waarden als solidariteit en gelijkheid, rechten en plichten, verantwoordelijk¬heid en maatschappelijk werk. En er spelen vragen als: wie zijn de kwetsbaren, welke taken heeft de overheid en wat moeten burgers zelf doen?
DOCUMENT
Het gaat om een schets van de ontwikkeling van het HSAO in relatie tot ontwikkelingen in de samenleving, in het (hbo-) onderwijs en ontwikkelingen op het snijvlak van het HSAO met andere hbo-sectoren/opleidingen. Het blikt terug (historisch perspectief), schetst de huidige situatie en gaat in ieder geval in op de volgende vragen: ‐ Hoe heeft het HSAO c.q. de opleidingen als toeleveraar van sociale professionals gereageerd of ingespeeld op ontwikkelingen in de samenleving en hbo-brede ontwikkelingen; ‐ Wat is de maatschappelijke relevantie en het maatschappelijk rendement van het HSAO als toeleveraar van professionals en de betekenis van het HSAO voor de arbeidsmarkt van welzijn, zorg en hulpverlening, ook in verhouding tot mbo en wo; ‐ Wat waren de belangrijkste vraagstukken en dilemma’s waar de sector c.q. de opleidingen zich voor gesteld zag, hoe zijn deze getackeld dan wel doen zij zich nu nog voor, zoals: o Volume versus kwaliteit o Breed versus smal opleiden o Niveau bachelor in relatie tot mbo en tot hbo-masters o De verhouding kennis – vaardigheden – houding
DOCUMENT
Sociaal werk is een kunde, vergelijkbaar met gezondheidskunde en onderwijskunde. Dat wil zeggen een interdisciplinaire integratie van kennisontwikkeling en praktijkverbetering vanuit een eigenstandige focus. Belangrijke toeleverende disciplines voor sociaal werk zijn met name economie, ethiek, gezondheidskunde, kennistheorie, pedagogiek, psychologie, recht en sociologie. Als onderdeel van een landelijk project gericht op het vaststellen van de gemeenschappelijke theoretische kennisbasis voor sociaal-werkopleidingen interviewden wij, de auteurs van dit artikel, academische specialisten over toeleverende disciplines. De geïnterviewden benoemen niet alleen een onderscheidende disciplinaire blik die relevant is voor sociaal werk, maar onderscheiden binnen zo’n blik ook meerdere paradigmatische perspectieven. Daarbij valt op dat wel vaker één perspectief binnen de disciplinaire blik een bijzondere positie inneemt. Redenen daarvoor zijn dat zo’n perspectief een meer omvattend karakter bezit (maatschappelijk, historisch, internationaal, intercultureel), de grenzen van het vakgebied overschrijdt (interdisciplinair) en/of een expliciete (ethische, politieke) stellingname insluit (engagement).
DOCUMENT
