In dit artikel wordt een eerste raming van de maatschappelijke meerwaarde gepresenteerd. Voor deze raming is enkel naar de maatschappelijke baten direct rond reclassenten gekeken. Eventuele indirecte opbrengsten, zoals invloed op het netwerk of de welzijnswinst voor vermeden slachtoffers, zijn nog niet meegenomen. Volgens deze eerste raming komen de baten van reclasseren uit op circa het dubbele van de kosten. Als enkel naar de baat ‘vermeden veiligheids-zorgkosten’ wordt gekeken, lijkt dit de kosten van de reclassering al te dekken. Daar komen nog verschillende andere maatschappelijke baten bovenop. Dit suggereert dat de reclassering maatschappelijke meerwaarde heeft. In dit artikel presenteren we de resultaten van de eerste raming van de omvang van de maatschappelijke waarde van reclasseren in Nederland, gebaseerd op het in 2022 verschenen rapport van ons onderzoek.
MULTIFILE
De reclassering voert haar werk uit in een maatschappij die in toenemende mate vraagt om inzicht in effectiviteit van beleid en de daarbij horende kosten en opbrengsten van publieke investeringen. Daarbij gaat het niet alleen om de directe effecten van het werk, maar ook om hoe deze zich vertalen naar baten voor de maatschappij. Het doel van het onderzoek binnen de onderzoekslijn Waarde van Reclasseren binnen het lectoraat Modelleren van Maatschappelijke Impact bij Saxion is om de maatschappelijke kosten en baten van reclasseren in Nederland in kaart te brengen. Dit wordt gedaan door het maken van een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA). In dit rapport stellen we hiervoor een eerste raming op. Deze raming wordt momenteel verder uitgewerkt binnen de onderzoekslijn Waarde van Reclasseren van het lectoraat. Het raamwerk van een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) vormt het uitgangspunt van dit onderzoek. Hierbij is het nodig dat we in kaart brengen wat (1) de werkzaamheden van de reclassering zijn, (2) de directe effecten hiervan op reclassenten en hun omgeving, (vermeden) slachtoffers en hun omgeving en (3) hoe deze zich vertalen naar baten voor de maatschappij.
MULTIFILE
De Maatschappelijke Waarde van Fietsen Elektrische fietsen worden steeds populairder, zowel voor personen als voor vracht. Moderne e-bikes worden daarnaast steeds krachtiger waardoor de benodigde spierkracht ten opzichte van de elektromotor afneemt. Hiermee wordt het verschil tussen volledig elektrisch aangedreven voertuigen en e-(bak)fietsen steeds kleiner. Twee fietsfabrikanten, Van Raam en Nijland Cycling, krijgen regelmatig vragen over het ontwikkelen van voertuigen zonder trapaandrijving. Voor deze bedrijven, met een lange traditie in fietsenbouw, is het moeilijk inschatten in hoeverre een transitie naar 100% elektrisch zal doorzetten naast de markt voor fietsen met trapondersteuning. Vandaar dat men op zoek is naar de maatschappelijke meerwaarde, nu en in de toekomst, voor trapondersteuning, zowel voor personen als voor vrachtfietsen. Ontwikkeling en innovatie op een nieuw terrein (volledig elektrische aandrijving) kan interessant zijn, maar mocht blijken dat de huidige trend van het fietsen in de toekomst zal doorzetten, dan zullen deze bedrijven zich blijven richten op de doorontwikkeling van hun bestaande productlijnen. De verwachting is dat energieverbruik en gezondheid de meerwaarde voor fietsen zullen bepalen. Het doel van dit onderzoek is daarom om beter zicht te krijgen op de vraag wat de maatschappelijke waarde van fietsen is t.o.v. volledig elektrische aandrijving en wat dit betekent voor de fietsindustrie. De centrale vraag die zal worden beantwoord is: Hoe kan de maatschappelijke meerwaarde van fietsen (voor nu en de toekomst) worden bepaald en wat is dan de specifieke bijdrage van de spierkracht in ritten op een voertuig met trap-ondersteuning. Het resultaat is een eerste indicatie van de bijdrage van fietsers aan de energieprestatie en zullen aanbevelingen worden gedaan hoe een en ander kan worden vertaald naar gezondheidsclaims en andere maatschappelijke belangen. Deze zijn van belang bij het maken van een ontwerp voor een Maatschappelijke Kosten baten Analyse voor de fiets. (woorden samenvatting: 292; projectvoorstel: 1408 (t/m hoofdstuk 7))
De hoofdvraag is voortgekomen uit overleg met het MKB, NHL en een eerder RAAK-project (genaamd Robocompo) en is als volgt: Hoe kan een first-time-right injectie bereikt worden om kosten te besparen bij de deelnemende composietbedrijven voor eenmalige producten en/of hele kleine series? Deze onderzoeksvraag is gebaseerd op concrete behoeftes van het MKB die composietproducten met hogere kwaliteit en tegen lagere kosten willen fabriceren. Het deelnemende MKB bestaat uit productie bedrijven die baat zullen hebben bij methodes voor first-time-right, maar er zitten ook bedrijven bij die met hun kennis/ervaring/producten kunnen bij dragen aan het ontwikkelen van de first-time-right methodes. Door deze diversiteit in bedrijven bestaat er een gezamenlijk belang om de opgedane kennis en ervaring te bundelen en te gebruiken tijdens en na het project. Het project zal beginnen met de evaluatie van de verschillende processen en materialen die gebruikt worden binnen het MKB. Deze resultaten zullen vastgelegd worden in een document dat door het gehele project heen gebruikt kan worden. De volgende stap is het (door)ontwikkelen van de mallen die gebruikt worden voor het injectieproces. Uiteindelijk worden de methodes ontwikkeld door het combineren van ‘slimme’ mallen met simulatie software zodat de injectie bijgestuurd kan worden. Tijdens het gehele proces zal er ook gebruik gemaakt worden van defectendetectie om alle soorten fouten te voorkomen tijdens de injectie. Het project wordt afgesloten met een kosten-baten analyse, waarbij gekeken wordt naar de specifieke producten en processen bij het deelnemende MKB. Voor de doorwerking naar het onderwijs zullen er stage- en afstudeerplekken beschikbaar komen voor de studenten van Inholland en NHL. Deze studenten en hun begeleiders werken dan op hoog niveau samen met de bedrijven, waardoor ze zowel kunnen bijdragen aan hun eigen kennis/ervaring als aan de kennis van de bedrijven door middel van het ontwikkelen van innovatieve oplossingen voor actuele problemen in de industrie.
Foundation models zijn een nieuw type AI-modellen die leren van grote hoeveelheden data, en die daarna relatief eenvoudig getraind kunnen worden voor het verrichten van een specifieke taak. Organisaties kunnen dit trainen zelf doen met behulp van eigen data. Ook kunnen ze gebruik maken van generieke modellen die zijn gebaseerd op foundation models, zoals het in november 2022 uitgebrachte ChatGPT van OpenAI. De wetenschappelijke wereld, onderzoeksgroepen bij Big Tech-bedrijven en publieke en private organisaties zien grote waarde in foundation models voor tal van domeinen. De mediawereld bijvoorbeeld ziet veel potentie voor het creëren en modereren van content. Mediaorganisaties zien wel grote uitdagingen bij het inzetten van foundation models: van een gebrek aan technische kennis tot het ontbreken van duidelijke kosten-baten analyses en werkende businessmodellen. Ook hebben ze zorgen over de betrouwbaarheid en toekomstige beschikbaarheid van foundation models die door Big Tech-bedrijven zijn getraind. Daarom zijn organisaties nog zoekende naar de waarde die foundation models in de praktijk daadwerkelijk voor ze kunnen hebben. Samen met drie mediaorganisaties (ANP, NOS en Triple8) en ICT-coöperatie SURF onderzoeken we in dit project welke afwegingen organisaties moeten maken bij het inzetten van foundation models. Het in kaart brengen van deze afwegingen is een eerste stap in het vinden van manieren om de kracht van deze modellen effectief in te zetten in organisaties. Welke technologische oplossingen zijn er bijvoorbeeld om het inzetten van foundation models te vergemakkelijken of samenwerking tussen organisaties te bevorderen? En kunnen initiatieven vanuit de maatschappij of overheid een rol spelen bij het democratiseren van deze technologie, zodat de Nederlandse creatieve sector in mindere mate afhankelijk wordt van Amerikaanse Big Tech-bedrijven? Aan de hand van afwegingen die de organisaties maken, ontwikkelen we een handreiking voor organisaties in de creatieve sector en stellen we foundation models voor een breder publiek beschikbaar.
