FoMo: Foundation Models in de praktijk

Foundation models zijn een nieuw type AI-modellen die leren van grote hoeveelheden data, en die daarna relatief eenvoudig getraind kunnen worden voor het verrichten van een specifieke taak. Organisaties kunnen dit trainen zelf doen met behulp van eigen data. Ook kunnen ze gebruik maken van generieke modellen die zijn gebaseerd op foundation models, zoals het in november 2022 uitgebrachte ChatGPT van OpenAI. De wetenschappelijke wereld, onderzoeksgroepen bij Big Tech-bedrijven en publieke en private organisaties zien grote waarde in foundation models voor tal van domeinen. De mediawereld bijvoorbeeld ziet veel potentie voor het creëren en modereren van content.

Mediaorganisaties zien wel grote uitdagingen bij het inzetten van foundation models: van een gebrek aan technische kennis tot het ontbreken van duidelijke kosten-baten analyses en werkende businessmodellen. Ook hebben ze zorgen over de betrouwbaarheid en toekomstige beschikbaarheid van foundation models die door Big Tech-bedrijven zijn getraind. Daarom zijn organisaties nog zoekende naar de waarde die foundation models in de praktijk daadwerkelijk voor ze kunnen hebben.

Samen met drie mediaorganisaties (ANP, NOS en Triple8) en ICT-coöperatie SURF onderzoeken we in dit project welke afwegingen organisaties moeten maken bij het inzetten van foundation models. Het in kaart brengen van deze afwegingen is een eerste stap in het vinden van manieren om de kracht van deze modellen effectief in te zetten in organisaties. Welke technologische oplossingen zijn er bijvoorbeeld om het inzetten van foundation models te vergemakkelijken of samenwerking tussen organisaties te bevorderen? En kunnen initiatieven vanuit de maatschappij of overheid een rol spelen bij het democratiseren van deze technologie, zodat de Nederlandse creatieve sector in mindere mate afhankelijk wordt van Amerikaanse Big Tech-bedrijven? Aan de hand van afwegingen die de organisaties maken, ontwikkelen we een handreiking voor organisaties in de creatieve sector en stellen we foundation models voor een breder publiek beschikbaar.