Het lectoraat Lifelong Learning in Music wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van musici tot lerende, onderzoekende en ondernemende professionals die midden in de samenleving staan. Het lectoraat doet dat door de verschillende rollen die musici kunnen vervullen en de ontwikkeling van hun leiderschap te onderzoeken in relatie tot hun levenslange persoonlijke, artistieke en professionele ontwikkeling. Centraal staat daarbij de vraag wat het betekent voor musici om, op grond van een fundamenteel begrip van de verschillende culturele en sociale contexten waarbinnen zij werken, innovatieve praktijken met nieuw publiek vorm te geven. Het lectoraat Lifelong Learning in Music is verbonden aan het Prins Claus Conservatorium en onderdeel van het kenniscentrum Kunst en Samenleving van de Hanzehogeschool Groningen. Lifelong learning kan kort omschreven worden als het vermogen (van musici) om adaptief en proactief te reageren op veranderingen in de samenleving, ‘transforming experience into knowledge, skills, attitudes, values, emotions, beliefs and the senses’ (Jarvis 2002, 60). Het doel om innovatieve praktijken te ontwikkelen vindt zijn beslag in een grote onderzoekslijn van het lectoraat, Healthy Ageing through Music & the Arts. Voorbeelden van projecten die besproken worden: Parkinsong: singing in patients with Parkinson’s disease. Muziek en Delier Muziek en dementie.
DOCUMENT
Musici ontwikkelen steeds vaker projecten voor de gezondheidszorg. In dit artikel analyseert Karolien Dons hoe ze precies vorm geven aan deze participatieve muziekpraktijken. Ze verkent daarbij de nieuwe rollen die musici innemen en hun manieren om daadwerkelijk tot co-creatie te komen met patiënten en zorgmedewerkers.
DOCUMENT
Dit onderzoeksproject is in samenwerking met de GGZ Heerenveen en `Complete Coaching', een instituut voor o.a. coaching en psychotherapie. Veel musici hebben last van podiumangst en helaas geldt dit ook voor conservatoriumstudenten. Om daar al tijdens de opleiding aandacht aan te geven heeft het lectoraat Lifelong Learning in Music & the Arts de bruikbaarheid van de HeartMath Methode onderzocht onder studenten van het Prins Claus Conservatorium. Met deze methode waren al goede resultaten geboekt bij topsporters. Aan het onderzoek deden zes studenten van de studierichting Klassieke Muziek mee. Zij namen deel aan vijf sessies (zowel individueel als in een groep) bij een ervaren HeartMath trainer en werden gevolgd door een onderzoeker. Met behulp van de HeartMath Methode leerden studenten hun stressreacties te elimineren door rustig en regelmatig adem te halen en te focussen op positieve gedachten en prettige emoties. Dit leidde tot ‘coherentie’, waarbij sprake is van een harmonieuze samenhang tussen ademhaling en hartfrequentie. Het gevoel dat daarbij hoort is diepe ontspanning en het vertrouwen de wereld aan te kunnen (ook wel flow genoemd). De methode bevat een zestal technieken in opklimmende moeilijkheidsgraad. Tijdens de sessies zagen de studenten hun hartslag op een computerscherm. Thuis werd door hen geoefend met een apparaatje (emWave), gekoppeld aan het lichaam door een oorsensor, dat via een kleur de graad van coherentie aangeeft. Vooraf en na afloop van de training gaven de studenten een concert waarbij door middel van vragenlijsten hun stressniveau en hun tevredenheid over de geleverde prestaties werden gemeten. De studenten kregen een werkboek met daarin uitleg over de methode en de technieken. Aan het einde van ieder hoofdstuk stonden de opdrachten beschreven die ze thuis moesten doen. Om de bruikbaarheid van de methode in kaart te brengen werd studenten gevraagd thuis een logboek bij te houden waarin zij hun ervaringen rapporteerden. Van de groepssessies maakte de onderzoeker verslagen. Ook de observaties van de trainer werden in het onderzoek meegenomen. Leidend in de data-analyse waren de onderzoeksvragen: (1) Nemen de stressklachten af en (2) Welke bijstellingen zijn nodig om het trainingsprogramma ‘op maat’ te verbeteren voor musici? Uit het onderzoek kwam naar voren dat de methode bij vijf van de zes studenten heeft geleid tot een afname van de ervaren stressklachten. De studenten kregen meer inzicht in het fenomeen podiumangst en in de vraag hoe het ontstaat. Daarnaast leerden ze te beschikken over concrete technieken om de aangeleerde stressreactie te veranderen. Ook bleken de technieken van deze methode het studiegedrag van de student positief te beïnvloeden. Daarnaast bleek de methode een positieve invloed te hebben op aspecten als beter slapen en een verbeterd vermogen om conflictsituaties te hanteren. De opmerkingen van de studenten hebben ook concrete punten opgeleverd voor verbetering van het trainingsprogramma in zijn algemeenheid. Die betreffen onder meer het aantal sessies, de instructie van bepaalde technieken en de layout van het werkboek. De conclusie van het onderzoek is dat de HeartMath Methode goed kan worden ingezet bij conservatoriumstudenten die te kampen hebben met podiumangst. Daarmee is een bruikbare methode beschikbaar gekomen om een belangrijk obstakel voor musici het hoofd te bieden.
DOCUMENT
Op verzoek van Yo! Opera heeft het lectoraat Lifelong Learning voor Musici het project De Operaflat geëvalueerd, dat onderdeel was van de vierde editie van het Yo! Opera Festival in 2007 te Utrecht. Tijdens het project hebben basisschoolleerlingen van de Openbare Basisschool Overvecht, bewoners van de ‘Operaflat’, studenten zang en compositie van een aantal Nederlandse conservatoria en hun docenten elkaar ontmoet in de uitvoering van 25 miniatuuropera’s van één minuut. Doel van het onderzoek van het lectoraat was de dialoog tussen studenten en docenten van conservatoria enerzijds en de samenwerking met een professionele organisatie (Yo! Opera) anderzijds te monitoren en evalueren.
DOCUMENT
Professional Excellence in Meaningful Music in Healthcare (ProMiMiC) is het onderzoeksproject (2019-2023) naar persoonsgericht musiceren voor ziekenhuispatiënten en hun verpleegkundigen. In het onderzoek is de interprofessionele samenwerking tussen musici en verpleegkundigen onderzocht en is gekeken naar hoe persoonsgerichte (live) muziek kan worden ingezet als katalysator voor een compassievolle patiëntrelatie. Ook zijn modules voor onderwijs en professional development van musici en zorgprofessionals ontwikkeld. Het ProMiMiC consortium bestaat uit muziek- en ziekenhuiszorgpartners uit Groningen (met Hanzehogeschool als penvoerder), Den Haag, Wenen en Londen.
LINK
Article (Dutch) in newspaper Friesch Dagblad on the relationship between musicians and their audiences.
DOCUMENT
Gesprek over esthetiek en organisaties waarbij gereflecteerd wordt op de muziek van John Cage.
DOCUMENT
Livemuziek aan het ziekenhuisbed kan het herstel van patiënten positiefbeïnvloeden. Ook de musici zelf en ziekenhuismedewerkers kunnen er baatbij hebben, zo blijkt uit eerste resultaten van een onderzoek in Groningen.
DOCUMENT
Muziek kan de kwaliteit van leven van mensen met dementie en de communicatie met mensen in hun directe omgeving bevorderen. Het aantal mensen met dementie neemt, zoals bekend, toe. Het werken met mensen met dementie kan daarom een waardevol nieuw werkveld zijn voor (toekomstige) musici. In samenwerking met partners uit de ouderenzorg en de muziekprofessie heeft het lectoraat Lifelong Learning in Music van het Prins Claus Conservatorium van de Hanzehogeschool Groningen onderzoek verricht naar een innovatieve workshoppraktijk voor mensen met dementie. Op basis van dit onderzoek is een trainingsprogramma voor musici ontwikkeld t.b.v. de ontwikkeling van interactieve muziekworkshops voor mensen met dementie en hun verzorgers.
DOCUMENT
Creatieve muziekworkshops vormen een innovatieve vorm van musiceren met ouderen in verzorgingshuizen. Sinds 2011 doet het lectoraat Lifelong Learning in Music (Prins Claus Conservatorium/Kenniscentrum Kunst & Samenleving, Hanzehogeschool Groningen) hiernaar onderzoek. Dit artikel beschrijft een praktijkgericht onderzoek dat meer onthult over de karakteristieken van deze workshops en over de benodigde competenties voor betrokken musici.
DOCUMENT
