Special Heroes heeft als doel om de beoefening van sportieve activiteiten door leerlingen in het speciaal onderwijs te bevorderen. Na een succesvolle pilot, hebben Gehandicaptensport Nederland, NOC*NSF en de Landelijke Vereniging voor Cluster 3-scholen (LVC3) vanaf 2009 het programma Special Heroes verder uitgerold. Om te evalueren hoe het programma is verlopen, is bij de start en aan het eind van de programmaperiode onderzoek uitgevoerd onder cluster 3-scholen van het speciaal onderwijs (SO en VSO). Deze scholen zijn gespecialiseerd in onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke of lichamelijke handicap, een meervoudige handicap en aan langdurige zieke leerlingen. Dit rapport gaat in op de eindsituatie bij de cluster 3-scholen en hun leerlingen, zoals we vaststelden medio 2012 (1-meting). Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van vragenlijsten onder deelnemende scholen (n=34) en ouders/leerlingen (n=3.004). Daarnaast is kwalitatief onderzoek uitgevoerd bij tien scholen (interviews met vakleerkrachten, trainers, leerlingen en ouders) en bij programmamedewerkers van Special Heroes (7 bijeenkomsten). Tussentijds is een vragenlijst afgenomen onder sportaanbieders (n=136). Het rapport beschrijft de behaalde resultaten van Special Heroes op organisatieniveau en op het niveau van de einddoelgroep (cluster 3-leerlingen).
In dit hoofdstuk wordt het Nederlandse beleid geschetst van het tegengaan van radicalisering en het voorkomen van terroristisch geweld. Hierin neemt het ‘Actieprogramma integrale aanpak Jihadisme’ een belangrijke plaats in. Besproken wordt wat er goed gaat en wat de ontwikkelingsvragen zijn. Het hoofdstuk eindigt met een beschouwing over de behoefte aan sociale innovatie. Aangezien een aantal preventieve interventies behoorlijk ingrijpend kunnen zijn, is het zaak om bij de uitvoering te letten op eenduidigheid en adequate rechtsbescherming.
MULTIFILE
Hoofdstuk 2 in Kansen in kunst. Als we de wereld als podium zien, in welke rollen hebben mensen met een handicap hier tot nu toe dan op mogen meespelen? Welke ruimte en kansen kunnen we voor hen creëren, zodat zij in nieuwe rollen, die ze zélf graag willen spelen, op dit wereldpodium kunnen meedoen? De algemene doelstelling van Kunst Inclusief was meer mogelijkheden te creëren, zodat mensen met een beperking in staat zijn hun talenten te ontwikkelen en door middel van hun talenten beter kunnen participeren in de samenleving. Gedurende het onderzoek werd echter besloten dat ‘mensen met handicaps’ een te brede groep was en is er gefocust op mensen met verstandelijke en psychiatrische ‘handicaps’. Maar ook deze indeling bleek niet eenvoudig. Want deze twee groepen verschillen erg van elkaar. En ook binnen deze zogenaamde doelgroepen zijn mensen erg verschillend. Mensen met een psychiatrische beperking geven aan dat zij vaak benaderd worden als ‘doelgroep’. Ze ervaren dit als stigmatiserend: door anderen wordt bedacht en bepaald hoe ze zich mogen ontwikkelen en op welke manier ze mogen meedoen. Sommigen ervaren zelfs dat de visie van meedoen gebaseerd is op bezuinigingen, met als achterliggende gedachte de deelnemers te forceren zo snel mogelijk aan het werk te gaan.
Op een waardige manier deelnemen aan en deel zijn van het maatschappelijk leven is niet altijd even makkelijk als je een beperking hebt. Het onderzoek van Jeroen Knevel is erop gericht bij te dragen aan de levenskwaliteit van mensen die belemmeringen ervaren. Zijn onderzoek doet hij samen met de praktijk en laat hij in allerlei creatieve en speelse vormen terugkomen in het onderwijs. Doel Het onderzoek beoogt een bijdrage te leveren aan kennis over theorie en praktijk van sociale inclusie bij mensen met een verstandelijke beperking. We willen we de kennis vergroten die sociaal werkers in de VG-sector nodig hebben om de inclusie van personen met een verstandelijke beperking te bevorderen. Resultaten Proefschrift op basis van artikelen. Verder artikelen, hoofdstukken, lezingen, workshops en cursussen. Bijvoorbeeld: Knevel, J. & Wilken J.P. (2019). Sociale inclusie. In J.P. Wilken & D. den Hollander (Eds.), Handboek Steunend Relationeel Handelen. Amsterdam: Uitgeverij SWP. Knevel, J. (2019). Inclusiegericht sociaal werk. Workshop op Landelijk congres Zoek ‘t uit! Praktijk en wetenschap dichter bij elkaar. Utrecht. 31 januari 2019. Knevel, J. (2019). Over inclusie. Presentatie Amersfoort’ bij Samenwerkend Netwerk (Indebuurt033). 4 april 2019. Knevel, J. (2019). Over inclusie. Lezing MEE Rotterdam, 27 juni 2019. Knevel, J. (2018). Module 2: Inclusief project. Minor Gehandicaptenzorg: inclusiegericht samenwerken met jeugd en volwassenen met een verstandelijke beperking. Utrecht: 3 september 2018 - 31 januari 2019. Inclusiegericht werken en inclusief samenwerken staat centraal in deze module. Knevel, J. (sinds 2017). Sociaal werk en mensenrechten. College 2e jaars opleiding Sociaal Werk, wekplaats Sociale Rechtvaardigheid. Utrecht. Knevel, J. (sinds 2017). (On)rechtvaardigheid en (on)gelijkwaardigheid. Colleges 2e jaars voltijd- en deeltijdopleiding Sociaal Werk, wekplaats Sociale Rechtvaardigheid. Utrecht. Podcast Lessen uit #HUonderzoek Looptijd 01 maart 2018 - 01 maart 2022 Aanpak Enkele vragen die centraal staan in dit onderzoek: Hoe kan sociaal werk in de verstandelijk gehandicaptenzorg begrepen worden vanuit het perspectief van inclusie en mensenrechten? En enkele kleinere vragen zoals: Inclusiegericht werken: hoe doe je dat in de praktijk? Wat doe je dan? Wat doe je dan niet? En waarom dan wel of niet? Wat voor effect(en) heeft inclusiegericht werken voor: Mensen met een verstandelijke beperking? Professionals die werken vanuit de VGZ (begeleiders, coaches, participatiecoaches) En waaraan merk je dat er effect is? Verschillende vormen van dataverzameling worden ingezet. Literatuurstudie; Vier ontwikkelwerkplaatsen in Amsterdam Noord, Amersfoort Vathorst, Wageningen en Utrecht; Interviews; Inclusief karakter; Afstudeerkring. Dit houdt in: Er wordt samen gewerkt aan een sociaal vraagstuk. In dit geval ‘inclusie’ in relatie tot mensen met een verstandelijke beperking. Er is sprake van een netwerkstructuur van praktijkorganisaties, lectoraten, docent-onderzoekers die zich verbinden aan het vraagstuk. Er is sprake van een langlopende kennisagenda. Er is sprake van jaarlijkse opdrachten voor studenten die daar op kunnen ‘solliciteren’. Studenten kunnen mailen met jeroen.knevel@hu.nl. Er kan sprake zijn van taakgroepen van studenten die opdrachten uitwerken; elke student voert een deelaspect van de opdracht (individuele toetsing) uit. De ontwikkelwerkplaats is een plek waar data worden verzameld en waar nieuwe werkwijzen worden ontwikkeld. Allerlei activiteiten ondersteunen dat proces. Er worden gesprekken gevoerd. En discussies. Bijvoorbeeld over de persoonlijke betekenis van inclusie. Er worden ervaringen gedeeld en verzameld, en uiteindelijk geclusterd. Er worden pitches gegeven. Er worden doelen geformuleerd door deelnemers van de ontwikkelwerkplaats. Er worden factoren benoemd die werken en die niet werken in het inclusiegericht werken. Er wordt een analyse gemaakt van alle verzamelde ervaringen.
Inclusie van mensen met een verstandelijke beperking in de wijk Vathorst (Amersfoort) is in de praktijk niet vanzelfsprekend. Hoe kunnen professionals samen met bewoners en andere partijen in de wijk dit realiseren?Doel We willen mensen met een verstandelijke beperking in de wijk Vathorst (Amersfoort) ondersteunen om mee te doen aan activiteiten in de wijk of de stad. Het doel daarbij is om (langdurige) zorg, welzijn en maatschappelijke ondersteuning beter op elkaar aan te laten sluiten. Om te zorgen dat deze mensen er bij gaan horen in de wijk, willen we werkwijzen ontwikkelen om hen te stimuleren aan activiteiten mee te doen. Ook willen we een lokaal samenwerkingsverband versterken tussen: medewerkers van Amerpoort, Humanitas DMH en Abrona; de genoemde zorgorganisaties en de wijk, zoals Indebuurt033 en Wijk en Participatie; de zorgorganisaties en andere zorg- en welzijnsorganisaties die actief zijn in de wijk. We willen op alle niveaus het netwerk verbeteren en de mogelijkheden die er zijn beter benutten. Resultaten Beoogde resultaten: Volwaardige participatie in en van de wijk, en daarmee tevens vergroting sociale netwerken bewoners (middelen o.a.: meer vrijwilligers in contact met bewoners, meer contacten met organisaties in de buurt); dit leidt tot grotere satisfactie en Kwaliteit van Leven. Professionalisering. Medewerkers zijn gericht op participatie en inclusie en zijn daarmee ‘sociale ondernemers’ Medewerkers benutten elkaars kennis, faciliteiten en inzet. Er is een innovatieve samenwerkingsconstructie welke aansluit op het toekomstbeeld van de participatiesamenleving. De eerste fase van deze OWP is afgesloten met een publicatie met daarin de belangrijkste bevindingen op de bovenstaande doelstellingen. Tevens zijn in deze publicatie 'Vathorst inclusief. Samen werken aan inclusie' de opbrengsten van het studentonderzoek opgenomen. De OWP Vathorst inclusief is nu onderdeel geworden van het promotietraject van Jeroen Knevel waar inclusiegerichte praktijken centraal staan. Looptijd 01 februari 2017 - 01 november 2020 Aanpak Het betreft hier een actie-onderzoek waar onderzoekers samen met professionals nieuwe werkwijzen ontwikkelingen; de zogenaamde Ontwikkelwerkplaats (OWP). Dit is een model waarbij een groep enthousiaste mensen met elkaar aan de slag gaat om de doelstellingen te realiseren. Het is een proces van leren, ontwikkelen en uitproberen waarbij we plannen maken en activiteiten ondernemen om verbindingen tot stand te brengen. Idealiter bestaat een OWP uit (vertegenwoordigers van) alle belangrijke doelgroepen, zoals cliënten, familieleden, professionals en buurtgenoten. De groep is tussen de acht en twaalf personen groot en krijgt begeleiding van een 'facilitator' van de hogeschool. Dit is iemand die het proces begeleidt, zorgt voor een goede leeromgeving en voor kennis en inspiratie. De OWP heeft verschillende functies: Creatieve initiatieven ontwikkelen; Een enthousiasmerende aanjaagfunctie naar medewerkers, medecliënten en medeburgers; Mogelijkheden voor betrokkenheid en oplossingen voor belemmeringen onderzoeken. Hierbij gaan we ervan uit dat energie die partijen in dit project steken, van beide kanten komt. In de OWP van dit onderzoek zijn medewerkers van Abrona, Amerpoort en Humanitas DMH vertegenwoordigd. Daarnaast is door studenten onderzoek uitgevoerd ten behoeve van het ontwikkelproces van de OWP. De eerste fase van deze OWP is afgesloten met een publicatie met daarin de belangrijkste bevindingen tot noch toe. De OWP Vathorst inclusief is nu onderdeel geworden van het promotietraject van Jeroen Knevel waar inclusiegerichte praktijken centraal staan.
