Eén van de voorbeelden van het versnipperd aanbieden van hulp is te vinden in de schoolverzuimketen. Schoolverzuim vergroot de kans op voortijdig schoolverlaten. Dit heeft een grote impact op de maatschappelijke kansen van een kind en zijn of haar toekomst. Schoolverzuim is een ernstig probleem dat snel en adequaat moet worden aangepakt. Zodra er sprake is van ongeoorloofd schoolverzuim, is dat een reden tot zorg. De kinderen die structureel van school verzuimen, hebben meer nodig dan enkel de eerstelijns zorg. Achter structureel schoolverzuim gaat vaak meervoudige (gezins-)problematiek schuil (Raad voor de Kinderbescherming, 2016). Door het versnipperd aanbieden van diensten verliezen kwetsbare kinderen het vertrouwen in de hulpverlening omdat het te lang duurt voordat een kwetsbaar kind passende en samenhangende hulp ontvangt (Verheijden & de Lange, 2016). In 2017 is vanuit de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) in samenwerking met Stichting Halt en Leerplicht in Haarlem een project ontwikkeld voor een nieuwe werkwijze rondom schoolverzuim, genaamd: “Ontketen de zorg, Breed Inzetbare Professional (BIP)”. Binnen dit project zal geëxperimenteerd worden met meer uitwisseling van kennis in de justitiële keten. Elke professional in de ketensamenwerking bezit kennis en vaardigheden op een bepaald vakgebied. Hoe mooi zou het zijn als de verschillende professionals hun kennis en vaardigheden bundelen en daarmee de cliënt nog beter van dienst kunnen zijn. Door interdisciplinaire samenwerking hoeft een cliënt niet meer doorverwezen te worden naar een ander loket in de keten (D’amour & Oandasan, 2005). De continuïteit in de justitiële keten kan daarmee geborgd worden. Het innovatieteam van het ministerie van Justitie & Veiligheid heeft dit project omarmd en heeft de financiering voor het project geboden.
Anneke is opgeleid aan de Rijksuniversiteit Groningen als andragoloog; de studie met als object het professioneel ingrijpen in het leven van volwassenen, en die gekenmerkt werd door veelzijdigheid en door praktijkgerichtheid. Over de andragologie kunnen boeken worden geschreven. Voor de schets van de eerste aanzet van wat later een rode draad in Annekes werk werd, volstaat de beschrijving van de ontwikkeling van het denken over de dubbele professionele opdracht van werkers ten tijde van de andragologie en kort daarna. In deze tekst zal ik dan ook zowel aandacht besteden aan de andragologie als aan de daarmee samenhangende ontwikkelingen in de praktijk.
Individueel gedrag met zekerheid voorspellen is onmogelijk. Dat geldt dus ook voor het voorspellen van crimineel gedrag en voor het voorspellen van recidive, de term waarmee het opnieuw vertonen van crimineel gedrag wordt aangeduid. Voorspellen kan dus niet, maar het inschatten of taxeren van het recidive-risico kan wel. Dat is zelfs een belangrijk onderdeel van het werk van professionals in de forensisch sociale praktijk omdat het helpt bij de basisvragen waar zij voor staan. In deze bijdrage bespreken we eerst drie belangrijke basisvragen voor de forensisch sociale professional. Vervolgens gaan we in op drie methoden van risicotaxatie en criteria en bespreken de overwegingen om hiertussen een keuze te maken. Daarna gaan we in op wat dit betekent voor de praktijk.
Jaarlijks staan zo’n 30.000 mensen onder toezicht van de reclassering. De reclassering stimuleert hen crimineel gedrag te veranderen en houdt toezicht op de door de rechter opgelegde bijzondere voorwaarden. Als reclassenten voorwaarden overtreden, is een zorgvuldige en deskundige beoordeling van de overtreding en de reactie daarop essentieel. Daarbij spelen verschillende belangen en overwegingen een rol, zoals geloofwaardigheid van de sanctie, veiligheid en re-integratie/resocialisatie van de reclassent.Doel Onderzoeken hoe professionele besluitvorming door reclasseringswerkers bij overtreding van voorwaarden kan worden ingericht, om de inhoudelijke en formele nakoming door reclassenten te bevorderen. Resultaten Het project levert handvatten voor reclasseringswerkers voor zorgvuldige oordeels- en besluitvorming. De bevindingen worden vertaald naar onderwijsmateriaal voor (toekomstige) reclasseringsprofessionals en gedeeld met de (internationale) onderzoek gemeenschap. Ook kunnen inzichten uit het project bijdragen aan verbetering van de samenwerking tussen verschillende professionals in de strafrechtketen die betrokken zijn bij de besluitvorming in geval van overtreding van voorwaarden. Looptijd 01 juni 2023 - 01 maart 2025 Aanpak Data-analyse en dossierstudie Etnografische studie Focusgroepen
Jaarlijks staan zo’n 30.000 mensen onder toezicht van de reclassering (hierna reclassenten). De reclassering stimuleert hen crimineel gedrag te veranderen en houdt toezicht op de door de rechter opgelegde bijzondere voorwaarden. Als reclassenten voorwaarden overtreden, is een zorgvuldige en deskundige beoordeling van de overtreding en de reactie daarop essentieel. Daarbij spelen verschillende belangen en overwegingen een rol, zoals geloofwaardigheid van de sanctie, veiligheid en re-integratie/resocialisatie van de reclassent. Een consortium van reclasseringsorganisaties, Hogeschool Utrecht, Universiteit Leiden, vertegenwoordigers van OM en advocatuur en enkele kennispartners wil de professionele oordeelsvorming bij overtreding van voorwaarden versterken. Achtergrond en theorie Professionals vinden professionele beslisruimte essentieel om een overtreding te beoordelen en verschillende belangen die daarbij spelen te wegen. Maar teveel beslisruimte kan resulteren in willekeur en rechtsongelijkheid en zet de geloofwaardigheid van de strafrechtelijke sanctie op het spel. Bij overtreding van voorwaarden zijn meerdere beslissers betrokken die elkaar opvolgen (seriële besluitvorming). Dit kan ertoe leiden dat men anticipeert op de veronderstelde uitkomst van een (latere) beslissing. De mate waarin reclassenten het toezicht en de besluitvorming met betrekking tot het overtreden van voorwaarden als rechtvaardig ervaren, draagt bij aan naleving van de voorwaarden en actieve deelname in het toezicht. Daarom is investeren in een goede werkalliantie met de reclassent essentieel voor een positief verloop van het toezicht. Vraagstelling en onderzoeksmethoden De centrale vraag in dit onderzoek luidt: hoe kan professionele besluitvorming door reclasseringswerkers bij overtreding van voorwaarden worden ingericht teneinde de inhoudelijke en formele nakoming door reclassenten te bevorderen? Met behulp van een mixed methods design van data- en dossieranalyse, observatie, interviews en focusgroepen wordt deze vraag beantwoord. Beoogd resultaat Het project levert handvatten voor reclasseringswerkers voor zorgvuldige oordeels- en besluitvorming. De bevindingen worden vertaald naar onderwijsmateriaal voor (toekomstige) reclasseringsprofessionals en gedeeld met de (internationale) onderzoek gemeenschap.
Reclassering Leger des Heils (LdH) in Eindhoven en Openbaar Ministerie (OM) arrondissement Oost Brabant starten een tweejarig experiment waarin de mogelijkheden voor effectieve(re) vormen van toezicht worden onderzocht. Hiertoe wordt o.a. minder nadruk gelegd op vastgelegde kaders (bijzondere voorwaarden) en meer ruimte gegeven aan de professional om maatwerk te leveren.Doel Het onderzoek beoogt in kaart te brengen wat de ervaringen zijn van de reclasseringswerkers, het openbaar ministerie, zorgpartners en andere betrokkenen, welke eventuele belemmeringen zich daarbij in de praktijk voordoen en in hoeverre deze werkwijze bijdraagt aan de effectiviteit van het toezicht. Resultaten Door het experiment te volgen willen we inzichtelijk maken of en op welke manier het experiment bijdraagt aan de effectiviteit van reclasseringstoezichten voor reclassenten met meervoudige problematiek en op basis hiervan aanbevelingen doen. Looptijd 01 september 2022 - 31 december 2024 Aanpak Observeren van projectbijeenkomsten van het LdH Interviews op twee momenten met reclasseringswerkers en zorgpartners Interviews met officieren van justitie en rechters Gestructureerde evaluatie met reclassenten Data-onderzoek naar het aantal en aard geadviseerde en opgelegde voorwaarden en aantal en aard aanwijzingen aan reclassenten Literatuuronderzoek
