Inaugurele rede uitgesproken op 11 oktober 2011 door ir. Jasper A.M. den Besten bij zijn benoeming tot lector Nieuwe Teeltsystemen aan hogeschool.HAS Den Bosch. Over teeltsysteeminnovaties.
MULTIFILE
This paper analyses the initiative AgroAgenda in the northern Netherlands. The AgroAgenda is a platform in which multiple stakeholders together stimulate a circular, and nature-inclusive agro-food system in the Dutch provinces of Friesland, Groningen and Drenthe. Stakeholders come from, among others, provincial governments, farmers’ and nature organizations, educational and research institutes and processing companies. They join forces to realize a system change, a transition, in the region, while promoting knowledge circulation, knowledge co-creation and joint learning. The platform, is a front runner of five national, comparable initiatives. The AgroAgenda has the potential to lead to a more nature-inclusive and circular farming. Several of the 40 experiments have already led to good results. However, to bring about a real system change, more attention to innovations in governmental organizations (including law and regulations), policy, the value chains (division of margins, pricing and marketing) and the educational system are needed.
MULTIFILE
Telen zonder daglicht is gevestigd aan de Brightlands Greenport Campus Venlo middels het concept BrightBox, waar duurzame en veilige voeding centraal staan. De BrightBox is een systeem dat verticaal planten laat groeien met LED-verlichting, in een gecontroleerde klimaat met een bewaterings- en voedingsregime (telen zonder daglicht). Dit noemt met een ‘kweekreceptuur’. Botany, Citaverde en HAS zien in de praktijk de vraag naar een meer toegankelijkere variant. De huidige BrightBox groot van formaat, is bedoeld voor intensief testen. Dit is een groot nadeel voor bedrijven om laagdrempelig kennis te maken met ‘vertical farming’. De projectpartners willen een kleine variant ontwikkelen door de (grote) BrightBox te ‘downscalen’. Probleem 1: de huidige (grote) BrightBox wordt te weinig gebruikt, oorzaak hiervan is dat deze voor intensief en grootschalig gebruik is en daarmee vaak in eerste instantie ‘te duur’ wordt bevonden door bedrijven om kennis te maken met de mogelijkheden van telen zonder daglicht. Probleem 2: studenten van Citaverde en HAS en haar docent-onderzoekers maken minimaal kennis met telen zonder daglicht, echter omdat de faciliteiten groot en duur zijn in aanschaf, gebruik en onderhoud zijn. Dit leidt tot mondjesmaat kennis en ervaring opdoen. Een gevolg hiervan is dat men een zeer theoretische ervaring met telen zonder daglicht opbouwt, met een minimale beleving, met als resultaat geen praktisch toepasbaarheid van het onderwerp. Mogelijke oplossing: mini-BrightBox stelt in staat om laagdrempelig te experimenteren, te leren, te ontdekken en te onderzoeken. Doel Een kleine klimaat gereguleerde kast (mini-BrightBox) waar gewassen in kiemen en geteeld worden. Onderstaande figuur is het gewenste eindresultaat (Proof of Concept) naar een aantal voorbereidende sessies met de partners.
De land- en tuinbouw in Nederland staat onder sociale, ecologische en economische druk. Er is behoefte aan een structurele verandering om de Nederlandse landbouw te behouden: een landbouw- en voedseltransitie (Beers, 2016). Vertical farming is een innovatieve teeltmethode die een bijdrage kan leveren aan deze transitie. De producten moeten op een onderscheidende manier in de markt gezet worden om de concurrentie met de traditionele teelt aan te kunnen. Naast het ontwikkelen van een eigen vertical farming-teeltmethode vindt Van Namen het noodzakelijk een gedegen marktanalyse te maken en een afzetstrategie op te stellen a.d.h.v. de mogelijkheden van het teeltsysteem.
Een ontwikkeling om de stijgende wereldbevolking te kunnen blijven voeden is vertical farming: gewassen telen in meerdere lagen in een volledig gecontroleerde en geklimatiseerde omgeving. Vertical farmer Milligreens, pionier in Regio Foodvalley, zet haar microgroenten en cressen af richting restaurants, groothandels en cateraars. In een voormalige melkstal kweekt Milligreens op hennepvezel twintig soorten gewassen in vijf lagen boven elkaar onder paars ledlicht. Milligreens richt zich op regionale afzet in Regio Foodvalley en wil een rendabel vertical farming verdienmodel ontwikkelen en bijdragen om gezonde en duurzame voeding voor iedereen beschikbaar te maken. Om het verdienmodel verder te verkennen wil Milligreens de mogelijkheden van gewassen voor een hoger segment exploreren, bijvoorbeeld voor de teelt van inhoudsstoffen (food ingredients). Er is (volgens onderzoek van Wageningen UR) op Europees niveau grote behoefte aan kwalitatief goede inhoudsstoffen, omdat de vraag vanuit China sterk toeneemt, maar ook omdat de Europese consument steeds hogere eisen aan de producten stelt. Meer dan de helft van de boerenbedrijven moet stoppen of krimpen vanwege de stikstofaanpak. Tot 2030 komen er in de Regio Foodvalley meer dan 1,6 miljoen vierkante meter aan stallen en schuren leeg te staan. We spreken dan van Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB). Het onderzoek richt zich op de verkenning of VAB-locaties gebruikt kunnen worden voor opschaling en verdere professionalisering van het concept vertical farming in Regio Foodvalley. Het consortium bestaat uit de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), Milligreens en Regio Foodvalley. Vertical farmer Milligreens heeft behoefte aan een nieuw verdienmodel en ziet kansen voor vertical farming in VAB. In dit project worden deze mogelijkheden voor nieuwe (korte) ketens, vermarkting en opschaling onderzocht.
