De Duitse politieke en economische rol in Europa is de afgelopen decennia ingrijpend veranderd. De toekomst van Duitsland is onzeker, maar het is duidelijk dat onze oosterburen zich steeds verder ontwikkelen tot een economische en politieke grootmacht, niet alleen in Europa maar ook op wereldtoneel. Martijn Lak bespreekt vijf recente boeken over de ontwikkeling van de Duitse buitenlandse politiek van ‘soft power’ tot een assertievere grootmogendheid. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/martijn-lak-71793013/
De vergrijzing neemt toe en een van de belangrijkste zorguitdagingen die daarmee gepaard gaat, is de toenemende prevalentie en incidentie van fysieke en cognitieve beperkingen van oudere volwassenen. Deze fysieke beperkingen hebben grote invloed op de zelfredzaamheid en vergroten de kans op ziekten, vallen en institutionalisering. De belangrijkste oorzaken zijn onder andere sarcopenie, ondervoeding, osteoporose, neurologische aandoeningen en metabole ziekten zoals obesitas en diabetes type 2. Voeding speelt een essentiële rol in het voorkomen en behandelen van deze leeftijdgerelateerde aandoeningen. Voedingsstoffen kunnen op zichzelf invloed hebben op gezondheid of ziekte, maar ook het belang van voedingspatronen en daarbij behorende voedingskeuzes wordt de laatste jaren steeds meer onderzocht. Tevens is er een duidelijke interactie tussen voeding en beweging in de preventie en behandeling van oudere volwassen. Zo is de invloed van adequate eiwitinname bevestigd op krachttraining bij kwetsbare senioren. De laatste jaren is de interdisciplinaire samenwerking tussen de fysiotherapeut/kinesitherapeut en diëtist toegenomen. Deze samenwerking lijkt juist bij de populatie oudere volwassen waardevol en behoeft daarom meer aandacht bij geriatrische professionals. Zeker gezien het synergetische effect op verschillende gezondheidsuitkomsten.
Ouderen worden steeds ouder en wonen steeds langer thuis. Een goede voedingstoestand, en de keuze van de juiste eiwitrijke voedingsproducten, dragen bij aan behoud van gezondheid en vitaliteit van thuiswonende ouderen. Uit eerder onderzoek is bekend dat enerzijds de eiwitbehoefte van ouderen verhoogd is, terwijl anderzijds de eiwitinname van thuiswonende ouderen veelal insufficiënt is. Bovendien hebben ouderen onvoldoende kennis over het belang van eiwit voor het behoud van hun vitaliteit. Bij ouderen is daarom onvoldoende bewustzijn dat zij, door voldoende eiwitten te eten, zélf een bijdrage kunnen leveren aan een gezonde en vitale oude dag. Zowel gezondheidsprofessionals als voedingsmiddelenbedrijven zijn zich bewust van de belangrijke rol van eiwit. Deze boodschap heeft de oudere consument echter nog niet bereikt. Intussen zijn voedingsmiddelenbedrijven wel al bezig hun assortiment aan te passen aan de verhoogde eiwitbehoefte van ouderen. Middels dit subsidievoorstel wordt in kaart gebracht wíe de oudere burger is die extra eiwit nodig heeft, welke kennis hij heeft en welke kennislacunes er nog zijn, aan welke informatie en aan welke producten hij behoefte heeft, en via welke communicatiekanalen hij het best geïnformeerd kan worden. Parallel hieraan wordt met producenten en oudere consumenten getest welke producten het best passen bij ‘de eiwitrijke keuze’. In dit onderzoek combineren HAN en HAS Hogeschool hun complementaire disciplines: Voeding & Diëtetiek (HAN) en Marketing & Communicatie (HAS) en werken samen met het voedingsmiddelenbedrijfsleven aan het oplossen van een concreet probleem. Nieuwe communicatiestrategieën worden ontworpen en getoetst om de oudere consument meer bewust te maken van het belang van eiwit. Resultaten worden gedissemineerd via kanalen zoals Platform Patiënt en Voeding, KBO-PCOB, het Voedingscentrum en de Stuurgroep Ondervoeding.
Een slokdarmoperatie heeft een grote impact op de fysieke gesteldheid. Dat, terwijl patiënten met slokdarmkanker vaak al een verminderde fitheid en voedingstoestand hebben. Het PRIOR-project richt zich op verbetering van fitheid en voedingstoestand voor de operatie, om het herstel daarna te bevorderen.Doel In dit project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten een zorgprogramma ontwikkeld voor patiënten met slokdarmkanker die nog geopereerd moeten worden. Het doel hiervan is het verbeteren van de fysieke fitheid en het vergroten van de kans op een goed herstel na de operatie. Resultaten Vanuit de deelnemende ziekenhuizen hebben in totaal 248 patiënten aan het project meegedaan. In de periode voorafgaand aan de operatie zien we dat de fitheid van patiënten tijdens chemotherapie en bestraling eerst fors daalt. Tijdens de daarop volgende gecombineerde trainings- en voedingsinterventie lukt het patienten goed om hun conditie weer te verbeteren, veelal tot boven hun beginniveau. Drie maanden na de operatie zien we dat de conditie van patienten nog fors verminderd is. Deze resultaten hebben we gepresenteerd op het internationaal congres oncologiefysiotherapie 2021. Patienten en zorgverleners zijn positief over de nieuwe zorg. Het trainen voorafgaand aan de operatie is veelal goed haalbaar.• Patiënten voeren de preoperatieve training op verschillende manieren uit, waarbij we een fitte, een fragiele en een vermoeide groep kunnen onderscheiden. Meer informatie over deze groepen is te vinden in een presentatie, welke gepubliceerd is op het wereldcongres fysiotherapie 2021. Meer resultaten van het onderzoek volgen in het najaar van 2021. De resultaten zullen worden gepubliceerd in (inter)nationale wetenschappelijke tijdschriften en gepresenteerd op (inter)nationale congressen en symposia Looptijd 01 mei 2017 - 01 januari 2023 Aanpak In het PRIOR-project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten vanuit de betrokken ziekenhuizen een nieuw zorgprogramma ontwikkeld en geïmplementeerd als nieuwe standaardzorg. Vanuit de ziekenhuizen is er daarnaast gewerkt aan een netwerk met eerstelijns (oncologisch gespecialiseerde) fysiotherapeuten, om patiënten optimaal te kunnen verwijzen voor de training. Met behulp van de verzamelde behandelgegevens onderzoeken we het herstel van patiënten na een slokdarmoperatie en de factoren die dit beïnvloeden. Met deze kennis willen we de zorg verder optimaliseren. Daarnaast kijken we naar mogelijkheden voor structurele financiering en maken we een plan voor uitbreiding van de nieuwe zorg in geheel Nederland. Binnen dit project werken we veel samen met studenten vanuit verschillende opleidingen, die in het kader van hun afstudeeronderzoek bij ons onderzoek aansluiten. Downloads en links
Aanleiding Ondervoeding komt nog veel voor in Nederland, vooral bij zieken en ouderen. Dieetbehandeling bij ondervoeding bestaat uit eiwit- en energierijke voeding. Omdat de meeste verrijkte producten op dierlijke basis zijn, zijn verrijkte producten op plantaardige basis zeer beperkt. Hierdoor wordt de kans op effectieve dieetbehandeling van ondervoeding bij mensen die een plantaardige (plantbased) voeding willen gebruiken beperkt. Doel PROVE beoogt het plantbased assortiment eiwit- en energieverrijkte voeding te innoveren, vanuit samenwerking tussen leveranciers van plantaardige grondstoffen (Avebe), producenten van medische voeding (Nutricia), producenten/distributeurs van maaltijden (Van Smaak), zorginstellingen (Zorggroep Groningen, Martini ziekenhuis) en een hogeschool (Hanzehogeschool Groningen). Binnen PROVE wordt een pakket van wensen samengesteld rondom o.a. sensorische eigenschappen, productsamenstelling, houdbaarheid, milieugerelateerde eigenschappen en kosten door patiënten en diëtisten, voor een productconcept geschikt voor patiënten met (risico op) ondervoeding die plantbased willen eten. Hiermee willen we bijdragen aan de noodzakelijke verschuiving naar een meer plantbased en minder dierlijk voedingspatroon (eiwittransitie). Praktijkopbrengst Op basis van het pakket van eisen kan een plantbased productconcept worden ontwikkeld, dat bijdraagt aan een volwaardig voedingspatroon dat voorziet in de verhoogde voedingsbehoefte bij ondervoeding. Met de ruimere keuze in verrijkte producten kunnen patiënten die een plantbased voeding gebruiken hun voedingsinname en voedingstoestand beter behouden danwel verbeteren. Diëtisten zullen door een ruimere keuze aan verrijkte plantbased producten minder handelingsverlegen zijn in de dieetbehandeling van ondervoeding bij deze doelgroep. Innovatie Binnen PROVE brengen we alle schakels in de keten bijeen, van grondstof tot patiënt, waarmee we krachten bundelen en slagingskansen optimaliseren om als eerste consortium het plantbased assortiment voor patiënten met ondervoeding(srisico) uit te breiden. Vervolgonderzoek In vervolgonderzoek wordt op basis van het pakket van eisen dat voortvloeit uit het voorgestelde KIEM project een prototype van het productconcept ontworpen, waarna deze wordt geëvalueerd bij patiënten.
